prof. dr hab. inż. Tadeusz Chmielewski, Politechnika Warszawska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska
Autor do korespondencji e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2017.08.03
W artykule przedstawiono przegląd międzynarodowych skali opisujących intensywność tornad, raport Rządowego Centrum Bezpieczeństwa dotyczący silnych wiatrów i tornad, częstość występowania tornad i propozycję klasyfikacji maksymalnej prędkości wiatru w Polsce z 2012 r. oraz skutków ich działania. Wymienione informacje poddano analizie i na podstawie dostępnych danych statystycznych zaproponowano dwie skale klasyfikacji dla naszego kraju: silnych wiatrów synoptycznych, halnych i fenowych oraz intensywności tornad – oznaczonej jako skala P.
Słowa kluczowe: silne wiatry, tornada, skale intensywności, klasyfikacja silnych wiatrów i tornad w Polsce.
* * *
International classification of tornadoes and proposal of intensity scales of strong winds and tornadoes in Poland
The article presents an overview of international scales, describing the intensity of tornadoes. There is the report from the Government Security Centre on strong winds and tornadoes, the incidence of tornadoes in Poland, and the proposed classification in 2012, for the maximum wind speed in Poland and effects of their actions. This information was analysed and on the basis of available statistical data two separate intensity scales of strong winds and tornadoes in Poland are proposed.
Keywords: strong winds, tornadoes, intensity scales, classification of strong winds and tornadoes in Poland.
Literatura
[1] Chmielewski Tadeusz, Henryk Nowak, Krystian Walkowiak. 2013. „Tornado in Poland of August 15, 2008: Results of post-disaster investigation”. J. of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics 118: 54 – 60.
[2] Dotzek Nikolai, Jurgen Grieser, Harold E. Brooks. 2003. „Statistical modelling of tornado intensity distributions”. Atmos. Research 67 – 68: 163 – 187.
[3] Fujita Theodore. 1971. „Proposed characterization of tornadoes and hurricanes by area and intensity”. Satellite and Mesometeorology. Research Project Report 91, University of Chicago, Chicago, IL. USA.
[4] Fujita Theodore. 1973. Tornado – Wonder of vortex – First Volume. Science Books, Kyoritsu Shuppan, 228 pp. (in Japanese).
[5] Fujita Theodore, C. E. Merriam. 1992. [Memoirs of an Effort to Unlock]. „The mystery of severe storms (During the 50 Years, 1942 – 1992)”. Wind Research Laboratory Research Paper 239, Dept. of Geophysical Sciences, University of Chicago, Chicago, IL, 298 pp. (NTIS PB-182021).
[6] Goliger Adam M., R. V. Milford. 1998. „A review of worldwide occurrence of tornadoes”. J. of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics 74 – 76: 111 – 121.
[7] Lorenc Halina. 1996. Struktura i zasoby energetyczne wiatru. Warszawa. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
[8] Lorenc Halina. 2012. Maksymalne prędkości wiatru w Polsce. Warszawa. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
[9] Meaden G. Terence. 1976. „Tornadoes in Britain: Their intensities and distribution In space and time”. J. Meteor. 1: 242 – 251.
[10] Mehta Kishor. 2013. „Development of the EF-Scale for Tornado Intensity”. J. Disaster Research 8 (6): 1034 – 1041.
[11] Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. 2012. Zagrożenia okresowe występujące w Polsce. Warszawa. Wydział Analiz RCB.
[12] Storm Prediction Center. 2017. „Fujita Tornado Damage Scale”. Available at http://www.spc.noaa.gov/faq/tornado/f-scale.html(dostęp23.01.2017r.].
Otrzymano: 07.06.2017 r.
Materiały Budowlane 8/2017, str. 10-12 (spis treści >>)