dr inż. Henryk Żelazny, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej; Wydział Inżynierii Materiałów, Budownictwa i Środowiska

Autor do korespondencji e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2017.10.31

Celem pracy naukowej zaprezentowanej w artykule była ocena, o ile zmniejszy się natężenie oświetlenia na stolikach ustawionych w narożach pracowni podczas sporządzania notatek w porównaniu z jasnością w płaszczyznach roboczych ocenianą w pustym pomieszczeniu. Badania przeprowadzono wiosną słonecznego dnia o godzinie 12.00 w niewielkiej sali akademickiej przy oświetleniu słonecznym, sztucznym i mieszanym. Pomieszczenie, w którym ustalono dziewięć punktów pomiarowych, zwrócone było na południową stronę świata. Natężenie oświetlenia mierzono luksomierzem, ustawiając jego sondę w polu wykonywanych zadań, czyli na pulpitach. Przy naturalnym fotoklimacie jasność na blatach rogowych ławek oznaczona w czasie sporządzania notatek przez studentów zmniejszyła się o 59% (w zależności od stanowiska pomiarowego o 40 do 329 Lx) w porównaniu z pustym wnętrzem. W przypadku oświetlenia sztucznego i mieszanego spadek ten był wyraźnie mniejszy i wyniósł odpowiednio 34% i 31%. Aby poprawić komfort wizualny w narożnych częściach pracowni, należałoby kierować dodatkowe oświetlenie elektryczne na pola wykonywanych zadań.

Słowa kluczowe: natężenie oświetlenia; naroża pomieszczenia; cień.

* * *

Comparison of vision conditions on benches in laboratory corners in an empty room and while classes conducting

The aim of this study was to evaluate how much it would decrease light intensity on corners benches of lab while making notes compared to the brightness in working planes evaluated in empty room. The studies were conducted in the spring at 12.00 o’clock in a small academic room in sunlight, artificial and mixed lighting. The room, where nine measuring points were set, was directed to the south. Illumination intensity was measured with a luxemeter, setting its probe in the task areas, it means on the working planes. In natural photoclimat, the brightness on corners benches marked at the time of making notes compared to the empty interior dropped the most, as much as 59% and reduced by 40 to 329 Lx depending on the measuring station. In the case of artificial and mixed lighting, this decrease was clearly lower and were amounted to 34% and 31%, respectively. In order to improve visual comfort in the corners of the lab, where there is a greater decrease in illumination intensity on the tables occupied by students, should be directed to the task fields additional electrical lighting.

Keywords: illuminance; corners of the room; shadow.

Literatura
[1] Bąk Jerzy. 2000. Oświetlanie mieszkań. Warszawa. WN-T. [2] Berndt-Kostyrzewska Jolanta, Krystyna Żelazna. 1987. Wiejskie gospodarstwo domowe. Organizacja pracy i przestrzeni. Warszawa. PWRiL.
[3] Charytonow Edward. 1985. Projektowanie architektoniczne. Warszawa. WSiP.
[4] Heim Dariusz, Hanna Jędrzejuk, Eliza Szczepańska. 2010. „Metody określania parametrów oświetlenia uzupełniającego dla potrzeb optymalizacji wielokryterialnej budynków mieszkalnych – energochłonność oświetlenia”. Fizyka Budowli w Teorii i Praktyce tom 5, nr 4: 5 – 8. Łódź.
[5] Klemm Piotr. 2005. „Światło w pomieszczeniach”. [w:] Klemm Piotr (red.). Budownictwo ogólne. Tom 2. Fizyka budowli. Warszawa. Arkady.
[6] Kral Leon. 1984. Elementy budownictwa przemysłowego. Tom I. Budynki przemysłowe. Warszawa. PWN.
[7] Lewis Miles (red.). 2008. Architektura. Elementy stylu architektonicznego. Warszawa. Arkady.
[8] Mirski Zygmunt. 1986. Kształtowanie wnętrz produkcyjnych. Warszawa. Arkady.
[9] Pałaszewski Tadeusz. 1983. Czynniki efektywności kształtowania przestrzennego środowiska człowieka. Warszawa. PWN.
[10] Parczewski Wacław, Krzysztof Tauszyński. 2009. Projektowanie obiektów użyteczności publicznej. Warszawa. WSiP.
[11] Pearson David. 1998. Przyjazny dom. Warszawa. Wydawnictwo MURATOR.
[12] PN-83/E-04040.03 Pomiary fotometryczne i radiometryczne. Pomiar natężenia oświetlenia.
[13] PN-EN 12464-1:2012 Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy – Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.
[14] Rajkiewicz Mieczysław. 1995. „Oświetlenie na stanowisku pracy”. [w:] Lewandowski Jerzy (red.). Ergonomia. Materiały do ćwiczeń i projektowania. Łódź. „Marcus” s.c.
[15] Ratajczyk Ireneusz. 1982. „Elektryfikacja obiektów rolniczych”. [w:] Witebski Zdzisław (red.). Budownictwo rolnicze. Część 2. Konstrukcje budowlane i instalacje. Warszawa. Arkady.
[16] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690), zm. z 17 lipca 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422).
[17] Szparkowski Zygmunt. 1999. Architektura współczesnej fabryki. Warszawa. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
[18] Teschich August, Miriam Wiśniewska, Jerzy Wiśniewski. 1974. Architektura i budownictwo wiejskie. Warszawa. PWN.
[19] Wolska Agnieszka, Andrzej Pawlak. 2001. „Oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy”. [w:] Bezpieczeństwo i Ochrona Człowieka w Środowisku Pracy. T. 12. Warszawa. CIOP-PIB.

Otrzymano: 25.08.2017 r.

Przeczytaj cały artykuł >>

Materiały Budowlane 10/2017, str. 90-93 (spis treści >>)