Changes in assessment and verification of constancy of performance
of cementitious ceramic tiles adhesives over the last thirty years

mgr inż. Marcin Kulesza, Atlas sp. z o.o.
dr inż. Jacek Michalak, Atlas sp. z o.o.
ORCID: 0000-0001-7186-6774

Adres do korespondencji:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2020.05.01
Artykuł przeglądowy

Streszczenie. W artykule przedstawiono zmiany w ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych cementowych zapraw klejących do płytek ceramicznych w Polsce po 1989 r. Zgodnie z wymaganiami normy EN 12004 od prawie dwudziestu lat podstawą oceny i klasyfikacji klejów jest przyczepność wyznaczana przez oznaczanie wytrzymałości na rozciąganie i czas otwarty.Omówiono metodykę pomiarową, w tym wyniki wieloletnich badań międzylaboratoryjnych. Zwrócono uwagę na niedoskonałości wynikające z metod badań.Wspomniano o działaniach organów nadzoru budowlanego w Polsce dotyczących badań wyrobów pobieranych z rynku. Zaprezentowano przygotowaną przez CEN/TC 67/WG 3 zmianę podejścia do oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych cementowych klejów do płytek.
Słowa kluczowe: cementowe kleje do płytek ceramicznych; ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych; przyczepność; odkształcenie poprzeczne; czas otwarty.

Abstract. The paper presents changes in the assessment and verification of constancy of performance of cementitious ceramic tile adhesives after 1989 in Poland. Following the requirements of EN 12004, for almost twenty years, the basis for the assessment nd classification of adhesives is adhesion determined by determining tensile strength and open time. The measurement methodology, including the results of multi-year interlaboratory tests, was described. Attention was drawn to imperfections resulting from the test methods. The activities of building supervision authorities in Poland in the field of testing products taken from the market were mentioned. A change in approach to assessing and verifying the constancy of performance of cement tile adhesives prepared by CEN / TC 67 /WG 3 was presented.
Keywords: cementitious ceramic tiles adhesives; assessment and verification of constancy of performance; adhesion; transverse deformation; open time.

Literatura
[1] Baraldi Luca. 2019. „World production and consumption of ceramic tiles”. Ceramic World Review 30 (133): 48 – 63.
[2] Coarna Mariana, Graziela Guslicov, Cristina Stancu, Cristina Vlad. 2013. Interlaboratory test on adhesives for ceramic tiles in the last 5 years. 4th International Proficiency Testing Conference. Brasov. 17-20.09.2013.
[3] De Freitas V. P. i Sá A. Vaz. 2005. Cementitious adhesives performance during service life. 10th InternationalConference onDurability ofBuilding Materials and Components. Lyon. 17-20.04.2005.
[4] Dyrektywa Rady z 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych. 1989. OJEC. L40, 12-26.
[5] EN 1323:2007 Adhesives for tiles – Concrete slabs for tests.
[6] EN 12002:2008 Adhesives for tiles – Determination of transverse deformation for cementitious adhesives and grouts.
[7] EN 12004:2001 Adhesives for tiles – Definitions and specifications.
[8] EN 12004:2007+A1: 2012Adhesives for tiles – Requirements, evaluation of conformity, classification and designation.
[9] EN 12004-1:2017Adhesives for ceramic tiles – Part 1: Requirements, assessment and verification of constancy of performance, classification and marking.
[10] EN ISO/IEC 17043 Conformity assessment – General requirements for proficiency testing.
[11] European Commission. 2019. Summary of references of harmonised standards published in the Official Journal – Regulation (EU) No305/2011 of the European Parliament and of the Council of 9March 2011 laying down harmonised conditions for themarketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC. Bruksela.
[12] Felixberger Josef K. 2008. Polymer-modified thin-bed tile adhesive.Augsburg: BASF SE 7.
[13] Fritze Peter, Günter Feichtner. 2018. „Flexibility of CTABeyond Standards”. Qualicer 1-13.
[14] Lutz Hermann, Roland Bayer. 2010. „Dry Mortars” w Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley Online Library. DOI: 10.1002/14356007.f16_f01.pub2.
[15] Michalak Jacek. 2002. „Chemia budowlane. Zaprawy budowlane”. Przemysł Chemiczny 81 (3): 160 – 164.
[16] Michalak Jacek. 2004. „Polymer modified factory-made drymortars asmodern buildingmaterials”. Polimery 49 (5): 346 – 349. DOI: 10.14314/polimery. 2004.346.
[17] Maranhão Flávio,MauricioMarques Resende, Vanderley Moacyr John, Mercia Maria Semensato Bottura de Barros. 2015. „The bond strength behavior of polymer-modifiedmortars during awetting and drying process”.Mat.Res. 18 (6). DOI: 10.1590/1516-1439.028915.
[18] Niziurska Małgorzata. 2013. „Znaczenie właściwości płytek ceramicznych w zapewnieniu trwałości okładzin mocowanych zaprawami cementowymi”. Prace ICiMB 14: 17 – 26.
[19] Nosal Krzysztof,Małgorzata Niziurska,Michał Wieczorek. 2015. „Wpływ zanieczyszczeń zawartych w wodzie przeznaczonej do sezonowania zapraw klejowych do płytek na ich przyczepność”. Prace ICiMB 23: 61 – 70.
[20] PN-B-10107:1998 Tynki i zaprawy budowlane. Zaprawy pocienione do płytek mineralnych.
[21] PN-B-10107:1998/Az1:2000 Tynki i zaprawy budowlane. Zaprawy pocienione do płytek mineralnych.
[22] PN-EN 1542Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych.Metody badań. Pomiar przyczepności przez oderwanie.
[23] PN-EN 12004:2002 Kleje do płytek – Definicje i wymagania techniczne.
[24] PN-EN12004+A1:2012Kleje do płytek –Wymagania, ocena zgodności, klasyfikacja i oznaczanie.
[25] PN-EN 12004-1:2017-03 Kleje do płytek ceramicznych – Część 1: Wymagania, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie.
[26] prEN 12004-1rev Adhesives for ceramic tiles – Part 1: Essential characteristic and AWCP
(CEN/TC 67/WG 3 N 0662).
[27] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG. 2011. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. L88, 5-43.
[28] Silvestre José Dinis i Jorge de Brito. 2009. „Ceramic tiling inspection system”. Construction
and Building Materials 23 (2): 653 – 668. DOI: 10.1016/j.conbuildmat.2008.02.007.
[29] Silvestre José Dinis, Jorge de Brito. 2010. „Inspection and repair of ceramic tiling within a building management system”. Journal of
Materials in Civil Engineering 22 (1). DOI: 10.1061/(ASCE)0899-1561(2010)22:1 (39).
[30] Sobczak Roman. 2019. Nadzór rynku budowlanego – kontrole i orzecznictwo. VI Międzynarodowa Konferencja ETICS. Ożarów Mazowiecki. 8-9.05.2019.
[31] Stancu Cristina. 2019. The 10th edition of interlaboratory tests for adhesives for ceramic tiles – an anniversary edition. 7th International ProficiencyTestingConference. Oradea. 10-13.09.2019.
[32] Szewczak E.A. Piekarczuk. 2016. „Performance evaluation of the construction products as a research challenge. Small error – big difference in assessment?”. Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences 64 (4): 675 – 686. DOI: 10.1515/bpasts-2016-0077.
[33] Winter Christian, Johann Plank. 2007. „The European dry-mix mortar industry Part 1”. ZKG International 60 (6): 62 – 69.
[34] Zalecenia UdzielaniaAprobat Technicznych ITB ZUAT-15/VIII. 07. 1997. „Zaprawy klejące i kleje dyspersyjne”. Warszawa.

Przyjęto do druku: 29.04.2020 r.

 

Zobacz więcej / Read more >>

Materiały Budowlane 5/2020, strona 2-6 (spis treści >>)