Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Technical condition and the renovation guidelines for the historic church in Zakopane – Harenda

mgr inż. Krzysztof Grzyb, Politechnika Śląska; Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0001-9039-5015
prof. dr hab. inż. Łukasz Drobiec, Politechnika Śląska; Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0001-9825-6343
mgr inż. Jakub Zając, Politechnika Śląska; Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0001-6080-2994

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2022.05.05
Studium przypadku

Streszczenie. Kościół pod wezwaniem św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Zakopanem – Harendzie jest reprezentatywnym przykładem budownictwa drewnianego. W obrębie konstrukcji zaobserwowano nieprawidłowości wymagające przeprowadzenia prac remontowo-naprawczych. Do najważniejszych problemów można zaliczyć uszkodzenia drewnianej ściany północno- wschodniej, która przechyla się w górnej części do wnętrza kościoła, nadmierne zawilgocenie węgłów ścian, osiowe pęknięcia drewnianych mieczy oraz korozję biologiczną niektórych elementów konstrukcyjnych. Zaproponowano wiele niezbędnych prac interwencyjnych, które zapewnią użytkowanie obiektu przez kolejna lata i zabezpieczą cenną wartość kulturową zabytku.
Słowa kluczowe: zabytek sakralny; konstrukcja drewniana; renowacja kościoła; korozja drewna.

Abstract. The church of St. John the Apostle and Evangelist in Zakopane – Harenda is a representative example of wooden construction. There were irregularities in the structure during the inspection that required renovation and repair work. The most critical problems include damage to the north-eastern wooden wall, which tilts in the upper part towards the church's interior, excessive moisture in the wall corners, axial cracks and biological corrosion in wooden structural elements. Therefore, several necessary intervention works were proposed, which should ensure the serviceability of the building for the following years and protect the valuable cultural value of the monument.
Keywords: religious heritage; wood structure; church renovation; wood corrosion.

Literatura
[1] Drobiec Ł. Renowacje konstrukcji obiektów zabytkowych. Systematyka – uszkodzenia – naprawy. Część I. Archmedia, Warszawa 2018.
[2] Drobiec Ł. Renowacje konstrukcji obiektów zabytkowych. Systematyka – uszkodzenia – naprawy. Część II. Archmedia, Warszawa 2019.
[3] Drobiec Ł., Pająk Z. Problemy naprawdrewnianych konstrukcji kościołów.CzasopismoTechniczne Budownictwo 3-B/2011 Zeszyt 19 Rok 108. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej; 2011.
[4] Tajchman J. Propozycja systematyki i uporządkowania terminologii ciesielskich konstrukcji dachowych występujących na terenie Polski od XIV do XX w. Monument. 2005; 2: 7 ÷ 35.
[5] Mączyński D, Tajchman J,WarchołM.Materiały do terminologii konstrukcji więźb dachowych – podstawowe pojęcia.Monument. 2005; 2: 37 ÷ 43.
[6]Masłowski E, SpiżewskaD.Wzmacnianie konstrukcji budowlanych. Arkady,Warszawa; 2014.
[7] Kotwica EI, NożyńskiW. Konstrukcje Drewniane – przykłady obliczeń.
[8] Rudziński L. Konstrukcje drewniane. Naprawy, wzmocnienia, przykłady obliczeń.Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej. Kielce; 2008.
[9] Program prac konserwatorskich dla zabytkowego, drewnianego kościoła pw. św. JanaApostoła i Ewangelisty na Harendzie. Autor: konserwator dzieł sztuki Ewa Tymcik, październik 2020 r.

Przyjęto do druku: 4.05.2022 r.

 

Materiały Budowlane 05/2022, strona 28-30 (spis treści >>)