Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Reconstruction of the steel spirits of the histrorical building after their failure

dr inż. Jacek Dudkiewicz, Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
ORCID: 0000-0002-5773-8018

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2022.11.23
Studium przypadku

Streszczenie. W wyniku działającego silnego wiatru spowodowanego orkanem oraz bardzo złego stanu technicznego doszło do awarii stalowych iglic wieńczących zabytkowe kopuły budynku teatru. Po przeprowadzonej inwentaryzacji oraz analizie statyczno- wytrzymałościowej ponadstuletniej konstrukcji wsporczej, bazującej m.in. na badaniach spektrometrycznych i twardości, określono rzeczywisty stopień wytężenia elementów konstrukcyjnych oraz ich ubytki korozyjne. W artykule przedstawiono zaprojektowane i zastosowane rozwiązanie konstrukcyjne, które pozwoliło odtworzyć konstrukcję iglic, z zachowaniem ich walorów konserwatorskich, a także poprawne przekazanie obciążeń na nośne elementy konstrukcyjne wież budynku za pośrednictwem wewnętrznej konstrukcji wsporczej. Przedstawione rozwiązania konstrukcyjne dopasowane były również do technologicznych możliwości wykonania rekonstrukcji z użyciem technik alpinistycznych, biorąc pod uwagę usytuowanie obiektu oraz ciężar i rozmiary elementów.
Słowa kluczowe: rekonstrukcja; iglica; awaria; budynek zabytkowy.

Abstract. As a result of strong winds caused by hurricane and generally poor technical condition of steel spires, crowning the historical domes of the theatre building, caused them to break down. An inventory and the static and strength analysis of the over one hundred-year-old supporting structure, based on e.g. the actual degree of stress of structural elements and their corrosion losses were determined on the basis of spectrometric and hardness tests. This article represents the designed and applied construction solution that allowed to recreate the spire structure, preserving their conservation values, as well as the correct transfer of loads to the load-bearing structural elements of the building towers through the internal supporting structure. The presented design solutions were also adapted to the technological possibilities of performing the reconstruction with the use of mountaineering techniques, taking into account the location of the object as well as the weight and size of the elements.
Keywords: reconstruction; spire; failure; historic building.

Literatura
[1] Ekspertyza, Projekt budowlany i wykonawczy renowacji iglic zabytkowych iglic wież Teatru w Jeleniej Górze, PB Stalbet Sp z o.o.
[2] Bodarski Z, Czapliński K. Informacje dla rzeczoznawców w zakresie spraw ogólnych oraz wybranych problemów wytrzymałości, stateczności i sztywności elementów konstrukcyjnych wykonanych z dawnych gatunków stali, a także z dawnych asortymentów drewna. CUTOB PZITB, Wrocław 1986.
[3] Dudkiewicz J. Uogólnienia zależności między wytrzymałością a twardością lub składem budowlanych stali konstrukcyjnych. Raporty Inst. Bud. PWr. 2000, Ser. PRE; nr 44. 188 s.
[4] Dudkiewicz J, Gosowski B, Organek P. Assessing the strength and weldability of historic structural steel – Ocena wytrzymałości i sprawności konstrukcyjnych stali historycznych. Civil and Environmental EngineeringReports. 2015, vol. 18, nr 3: 33 – 43. ISSN: 2080-5187.
[5] PN-EN 1993-1-1 – Projektowanie konstrukcji stalowych. Reguły ogólne i reguły dla budynków.
[6] PN-EN 1993-3-2 -Projektowanie konstrukcji stalowych. Wieże, maszty i kominy. Kominy.
[7] Rykaluk K. Konstrukcje stalowe. Kominy, wieże, maszty. Oficyna Wydawnicza PWr. 2005.
[8] Żurański J, Gaczek M. Oddziaływania klimatyczne na konstrukcje budowlane według Eurokodu 1. Komentarze z przykładami obliczeń. 2011.
[9] Kuchta K. Stalowe stężenia tymczasowe w budynkach o konstrukcji murowej i żelbetowej. Inżynier Budownictwa. 2015. 131 (9): 64-70.
[10] Kuchta K. Zastosowanie stalowych stężeń prętowych w renowacji i modernizacji obiektów zabytkowych.Materiały Konferencyjne. Zielona Góra, 2015.

Przyjęto do druku: 30.09.2022 r.

 

Materiały Budowlane 11/2022, strona 84-86 (spis treści >>)