Start 
dr inż. Tomasz Godlewski
Wykonywanie tunelowych robót podziemnych i głębokich wykopów powoduje odkształcenia terenu. Polska ma bardzo duże doświadczenia w skali światowej w tym zakresie, bo od lat boryka się z problemem szkód górniczych na Śląsku. Skala tych zjawisk jest inna, ale sytuacja przy prowadzeniu robót podziemnych i osiadaniu powierzchni wskutek prowadzenia tuneli metra czy budowy stacji jest taka sama .Oddziaływanie robót podziemnych na powierzchnię jest ograniczone do pewnej strefy. Ustalanie strefy oddziaływań bezpośrednich i pośrednich oraz ocenę wartości przemieszczeń dopuszczalnych wykonuje się na podstawie doświadczeń porównywalnych zgodnie z Eurokodem7 [6]
Literatura
[1] Godlewski T. – „Obserwacje przemieszczeń wywołanych głębokim wykopem na przykładzie stacji metra A19 w Warszawie” – Materiały Budowlane 3/2008, s. 60 – 63.
[2] ITA WF Mechanized Tunnelling: Recommendations and Guidelines for Tunnel Boring Machines (TBMs), ITA – AITES 2000.
[3] Wysokiński L., KotlickiW.: Ochrona zabudowy w sąsiedztwie głębokich wykopów, Instrukcja ITB 376, Warszawa 2002.
[4] Mathew G. V., Lehane B. M.: Settlement due to Two Bored Tunnels in Mixed Soil Conditions, Proceedings of the Word Tunnel Congress and 36th General Assembly, Vancouver, 2010.
[5] Möller S.: Tunnel induced settlements and structural forces in linings, Universitat Stuttgart, Mitteilung 54, des Instituts fur Geotechnik, Herausgeber P. A. Vermeer, 2006.
[6] PN-EN1997-1:2008/2009 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne – Część 1: Zasady ogólne. – Część 2: Badania podłoża gruntowego.
[7] Praca zbiorowa: Wpływ robót ziemnych na warunki pracy obiektów sąsiednich. Etap I: Wpływ głębokich wykopów na warunki pracy konstrukcji obiektów zlokalizowanych w sąsiedztwie. Praca naukowo-badawcza NG-26/97 ITB.
[8] Prace własne ITB nr NG-903/P/06: Ustalenie stref wpływu budowy II linii metra dla odcinka śródmiejskiego od stacji „Nowy Świat” do stacji „Dworzec Wileński” w Warszawie na zabudowę terenu, Warszawa 2006.
[9] Projekt badawczy Nr R04 002 03: Nowe technologie projektowania i budowy tuneli oraz wykopów metra z uwzględnieniem dotychczasowych doświadczeń, pod kierownictwem prof. L. Wysokińskiego, zrealizowany z funduszy Komitetu Badań Naukowych w Ministerstwie Edukacji i Nauki, ITB, Warszawa 2010.
[10] Köhle J.: Budowa tuneli szlakowych metodą tarczową. Przegląd Budowlany 10/1985 r.
