doc. dr inż. Jan Jeruzal
dr inż. Joanna Bogusławska-Kozłowska
dr inż. Jacek Szer
Łódź jest miastem, które uzyskało prawa miejskie 589 lat temu (w 1423 r.), natomiast jego rozwój nastąpił w XIX i XX wieku. W bardzo krótkim okresie powstało duże miasto przemysłowe z przewagą przemysłu włókienniczego. Budowle, które wówczas powstały, można podzielić na trzy grupy:
- budynki przemysłowe – hale fabryczne jedno- i wielokondygnacyjne, budowle techniczne;
- budynki pałacowe i willowe;
- budynki mieszkalne.
Krótki okres inwestycyjny bardzo dużej liczby obiektów, stosowane metody wykonawcze oraz materiały są obecnie przyczyną wielu problemów eksploatacyjnych, z którymi borykają się administratorzy. Część tych problemów jest efektem naturalnego procesu starzenia się konstrukcji, ale okres trwałości można znacznie wydłużyć przez prowadzenie prawidłowej i starannej gospodarki remontowej. W latach 1999 – 2004 prowadziliśmy badania stanu technicznego budynków mieszkalnych w Łodzi [1]. W kolejnych latach badania te były kontynuowane i rozszerzone na obiekty w miejscowościach ościennych, których rozwój związany jest z rozwojem Łodzi. W celu oceny stanu technicznego badanych obiektów wykonano roczne i pięcioletnie przeglądy techniczne budynków mieszkaniowych i towarzyszących im na terenach posesji – obiektów gospodarczych i usługowych.
Opis badanych budynków
Badania przeprowadzono w okresie od 1999 do 2011 r. i objęto nimi budynki zlokalizowane na 142 posesjach. Na terenie posesji znajdowały się budynki mieszkalne, gospodarcze i usługowe. Analizę przedstawioną w artykule ograniczono do 172 budynków mieszkalnych, które są zlokalizowane w zachodniej i północnej części miasta oraz w centrum i administrowane przez trzy łódzkie administracje nieruchomościami lub wspólnoty mieszkaniowe. Część budynków jest własnością Gminy Łódź (79%), zaś pozostałe wspólnot mieszkaniowych. Najstarszy budynek wybudowano w 1872 r., a najmłodsze w latach siedemdziesiątych XX wieku. Były to obiekty o bardzo zróżnicowanej kubaturze: największy miał 27 612 m 3 , zaś najmniejszy 153 m3 . Na rysunku 1 przedstawiono liczbę budynków w zależności od wieku.
Konstrukcja budynków była zróżnicowana. Dokonano przeglądu budynków o konstrukcji drewnianej i ścianach wykonanych w konstrukcji szkieletowej lub wieńcowej. Główna część badanych budynków to obiekty o konstrukcji tradycyjnej – ściany ceramiczne z cegły pełnej, stropy belkowe drewniane, dach drewniany o konstrukcji ciesielskiej. Stropy nad piwnicami, w budynkach wykonanych do 1939 r., były najczęściej stalowo-ceramiczne typu Kleina lub ze sklepieniem odcinkowym. Często wymienione stropy wykonywano również jako międzykondygnacyjne w jednym przęśle przy klatce schodowej, co stanowiło usztywnienie konstrukcji budynku. (...)