Od wielu lat przemysł cementowy jest jednym z głównych obszarów gospodarki, który na dużą skalę jest w stanie zagospodarować powstające w procesach spalania węgli kamiennych i brunatnych w elektrowniach i elektrociepłowniach uboczne efekty spalania, jakimi są popioły lotne (pl). Zabiegi tego typu są korzystne zarówno ze względów ekologicznych przez ograniczenie powierzchni złóż kłopotliwych odpadów przemysłowych, jak również ekonomicznych z racji możliwości zastąpienia części spoiwa cementowego w betonie popiołami lotnymi traktowanymi jako aktywne pucolanowomikrowypełniacze.

W artykule pokazano, jaki wpływ ma dodatek krzemionkowych pl na procesy kruchego pękania betonu w przypadku występowania II modelu pękania. Eksperymenty dotyczyły betonu dojrzałego oraz występującego w fazie twardnienia pomiędzy 3 a 28 dniem dojrzewania, ponieważ znajomość parametrów przed fazą użytkowania ma istotne znaczenie w wielu działach budownictwa betonowego, np. w przypadku wykonywania monolitycznych elementów masywnych lub prefabrykatów żelbetowych. W badaniach wykazano, że dodatek aktywnego pucolanowo mikrowypełniacza, jakim jest krzemionkowy pl, wpływa korzystnie na opóźnienie procesów destrukcyjnych w materiale i wzrost jego odporności na pękanie. Zastąpienie 20% cementu dodatkiem pl spowodowało po 28 dniach dojrzewania wzrost parametrów KIIc i JIIc w betonie. Niestety w przypadku kompozytów serii KP30 efekt modyfikacji był odwrotny i w okresie dojrzałym beton charakteryzował się zdecydowanie niższymi parametrami mechaniki pękania niż beton bez dodatków. Betony w młodym wieku, zarówno serii KP20 jak i KP30, miały również niższą odporność na pękanie, szczególnie w okresie do 14 dnia dojrzewania. Betony serii KP20 pomiędzy 14 a 28 dniem dojrzewania wykazywały natomiast dosyć wyraźny wzrost odporności na pękanie bliski wzrostom betonów bez pl.