dr inż. Józef Adamowski, Politechnika Wrocławska
Inżynieria fasad (z angielskiego Facade Engineering) to zakres prac inżynierów fasad obejmujący zarówno projektowanie nowych budynków wykonanych z najnowocześniejszych materiałów i przy wykorzystaniu najnowszych technologii, jak i podniesienie standardu funkcjonowania istniejących obiektów biurowych oraz modernizacja budynków zabytkowych z zachowaniem ich dotychczasowego wyglądu.
Inżynierię fasad wprowadzili specjaliści z firmy Arup Facade Engineering, a w Polsce tę nową dziedzinę wiedzy zainaugurował w 2011 r. dr hab. Tomasz Błaszczyński z Politechniki Poznańskiej.
Inżynieria fasad wymaga ścisłej współpracy architektów inżynierów, geologów, metalurgów, kosztorysantów, projektantów, fizyków budowli. Współpraca ekspertów jest ważną częścią podejmowania spójnych decyzji, a różnorodne umiejętności są nierozdzielnie związane z projektowaniem. Przykładem może być opracowywanie powłoki nowego magazynu dla firmy Selfridges w Birmingham w Wielkiej Brytanii (2003; autorzy: Future Systems; konstrukcja: Arup Façade Engineering), składającej się z okrągłych, trójwymiarowych, zakrzywionych, metalowych dysków. W projekcie tym należało wziąć pod uwagę wiele aspektów, poczynając od typu materiału, którego można byłoby użyć, aby uzyskać odpowiedni kształt, przez produkcję, kończąc na sposobie montażu kręgów i uniemożliwieniu wspinania się po budynku.
Wiele przykładów kształtowania fasad wynika z założeń środowiskowych, np. wymagania dotyczące magazynowania energii, zgodnie z założeniem przyjętym przez architekta, wymuszają zastosowanie okładziny szklanej o odpowiednich parametrach i wymiarach. W celu zredukowania strat energii, szkło użyte do wykonania fasady jest specjalnie powlekane. Można także zastosować fasadę podwójnie szkloną. Obydwie opcje są bardziej ekonomiczne niż zastosowanie na zewnątrz – w celu polepszenia izolacyjności obiektu – dużej liczby paneli z kamienia, płytek ceramicznych czy metalu.
Fasadę budynku biurowego Metropolitan w Warszawie (2003; autorzy: Foster & Partners we współpracy z pracownią JEMS Architekci; konstrukcja: Arup Façade Engineering) zaprojektowano z 1250 żeberek z litego granitu, mocowanych do ściany osłonowej budynku, które pełnią funkcję żaluzji. Wiele trudności w procesie produkcji, podczas transportu, wznoszenia i montażu spowodowała masa materiału – każda żaluzja waży 550 kg, dlatego też przeprowadzono szczegółową analizę bezpieczeństwa projektowanych wsporników. Rozwiązaniem był system, który pozwalał na montaż granitu do wsporników poza placem budowy, a następnie na zawieszenie wykonanych prefabrykatów. Ostatecznie przez cztery otwory wywiercone w kamiennych płytach przeprowadzono stalowe pręty i zamocowano do profilu stalowego w kształcie litery L.