dr hab. inż. Jacek Korentz, prof. Uniwersytet Zielonogórski,Wydział Budownictwa,Architektury i Inżynierii Środowiska
dr hab. inż. Beata Nowogońska, prof. Uniwersytet Zielonogórski,Wydział Budownictwa,Architektury i Inżynierii Środowiska
mgr inż. Janusz Darłak PGE GiEK S.A. Oddział Elektrownia Turów
mgr inż. Jerzy Bączkowski PGE GiEK S.A. Oddział Elektrownia Turów
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.17
W artykule przedstawiono model predykcji zmian właściwości użytkowych obiektów budowlanych. Został on zastosowany do oceny stanu technicznego dziewięciu chłodni eksploatowanych od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku na terenie Elektrowni Turów.Modelem tym opisano i zilustrowano przebieg zmian właściwości użytkowych chłodni kominowych w czasie ich dotychczasowej eksploatacji. Przeprowadzone analizy wykazały, że stan techniczny chłodni był i jest na odpowiednim poziomie.
Słowa kluczowe: chłodnie kominowe; stan techniczny; właściwości użytkowe; prognoza.
* * *
Life cycle of cooling towers
The article presents a model prediction of changes in the performance of buildings. This model was used to assess the technical condition of nine cold stores operated since the 1960s at the Turow Power Plant. This model describes and illustrates changes of the performance of cooling towers during its previous operation. The analyses carried out showed that the technical condition of the cold store was and ismaintained at an appropriate level.
Keywords: cooling towers; technical conditions; service properties; prognosis .
Literatura :
[1] AjdukiewiczAndrzej. 2011. „Beton a środowisko – zasady projektowania konstrukcji
betonowych z uwagi na trwałość i wpływ na środowisko”. XXV Konferencja Naukowo-Techniczna. Awarie Budowlane: 23 – 38.
[2] Ajdukiewicz Andrzej. 2006. „Wyzwanie dla projektantów. Projektowanie konstrukcji betonowych na okres użytkowania”. Inżynier Budownictwa 30 (9): 10 – 16.
[3] Bączkowski Jerzy, JanuszDarłak. 1998. „Problemy związane z remontami i rehabilitacją chłodni kominowych elektrowni Turów”. Prace Naukowe Politechniki Wrocławskiej Budownictwo betonowe w energetyce nr 70: 45 – 52.
[4] Chmielewski Tadeusz. 2000. „O niezawodności chłodni kominowych”. Prace Naukowe PolitechnikiWrocławskiej Problemy eksploatacji, remontów i wznoszenia budowlanych obiektów energetycznych nr 78: 35 – 40.
[5] Kamiński Mieczysław, Roman Wróblewski. 2000. „Wzmocnienie płaszcza chłodni kominowej”. Prace Naukowe PolitechnikiWrocławskiej Problemy eksploatacji, remontówiwznoszenia budowlanych obiektówenergetycznych nr 78: 87 – 92.
[6] Konderla Piotr. 2004. „Analiza efektywności wzmocnienia hiperboloidalnej chłodni kominowej”. Prace Naukowe Politechniki Wrocławskiej Budownictwo w energetyce: 103 – 108.
[7] Model Code for Service Life Design –MC-SLD. 2006. Bulletin 34. International Federation for Structural Concrete (fib). Lausanne.
[8] Nowogońska Beata. 2014. „Model of the reliability prediction of masonry walls”. Engineering Mechanics 2014 – 20th international conference Svratka. Brno: 456 – 459.
[9] PN-EN1990:2004/A1:2008. Eurokod 0. Podstawy projektowania konstrukcji.
[10] PN-EN 1992-1-1, Eurokod 2. Projektowanie konstrukcji z betonu. Część 1-1: Reguły ogólne dla budynków.
[11] PN-ISO 15686-1:2005 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 1: Zasady ogólne.
[12] PN-ISO 15686-2:2005 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 2. Procedury związane z przewidywanym okresem użytkowania.
[13] Pre-norma Konstrukcji Betonowych fib Model Code 2010, Tom 1, Polska Grupa Narodowa fib, Stowarzyszenie Producentów Cementu.
[14] Ściślewski Zbigniew 1999. Ochrona konstrukcji żelbetowych. Warszawa. Wydawnictwo Arkady.
[15] Walpole Ronald E., Raymond H. Myers. 1985. Probability and Statistics for Engineers and Scientists. London. Macmillan Publishing Company.
Otrzymano : 14.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 58-60 (spis treści >>)
mgr inż. Tomasz Kasprzak Politechnika Wrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
prof. dr hab. inż. Piotr Konderla Politechnika Wrocławska, Wydział Techniczno-Inżynieryjny
prof. dr hab. inż. Ryszard Kutyłowski Politechnika Wrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
dr inż. Grzegorz Waśniewski Politechnika Wrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.16
W artykule podjęto temat modelowania procesu pękania powłoki chłodni kominowej, jaki stwierdzono w badanych dwóch żelbetowych chłodniach, gdzie po wykonaniu ich remontu pojawiły się siatki pęknięć na powłokach. Przeprowadzone analizy numeryczne miały na celu opisanie procesu postępującej degradacji powłoki chłodni dla założonego modelu mechanizmu powstawania i propagacji pęknięć powłoki.
Słowa kluczowe: chłodnia kominowa; modelowanie pęknięć chłodni; analiza MES.
* * *
Cooling tower cracking process modeling
The modeling of the cracking process of the concrete cooling tower is presented. The inspiration of the research was the technical condition inspection of two cooling towers, where after the cooling towers repairing the cracks were noticed. The numerical analysis let describe the degradation process for assumingmodel of arising and propagation process of the cooling towers cracks.
Keywords: cooling tower;, crack modeling; FEM analysis.
Literatura :
[1] Konderla Piotr, Ryszard Kutyłowski, Tomasz Kasprzak, Grzegorz Waśniewski, Irena Bagińska, Zbigniew Muszyński. 2016. „Modernizacja chłodni kominowej C-78 – wykonanie badań i oceny stanu technicznego i bezpieczeństwa chłodni”. Raport serii SPR nr 3/2016. Wydział Techniczno-Inżynieryjny Politechniki Wrocławskiej (praca niepublikowana).
[2] PN-EN 1992-1-1:2008 Eurokod 2. Projektowanie konstrukcji z betonu. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.
Otrzymano : 07.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 56-57 (spis treści >>)
dr inż. Jacek Szafran Politechnika Łódzka, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska
prof. dr hab. inż. Kazimierz Rykaluk Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.38
W artykule porównano eksperymentalne wyniki sił niszczących oraz mechanizmy zniszczenia dwóch wież tej samej wysokości 42 m (badania obiektów w skali naturalnej), ale o dwóch różnych typach skratowania ścian (typ pojedynczy i typ X). Na podstawie uzyskanych wyników sił niszczących i obserwacji mechanizmów zniszczenia stwierdzono, że mniejsze zużycie stali w wieży z pojedynczym skratowaniem powoduje znaczny spadek nośności w porównaniu z wieżą mającą skratowanie typu X.
Słowa kluczowe: wieża kratowa; nośność;mechanizm zniszczenia.
* * *
Influence of the lattice towers bracing systems on the overall carrying capacity and mechanism of failure
The main issue presented in the article is a comparison of the experimental failure loads for two steel lattice towers (two different bracing systems – K and X) with the height equal to 42 m. Paper presents experimental data obtained in full-scale pushover tests, where the mechanism of failure plays extremely important role. Experimental results allow to draw the conclusion that lower material consumption for the tower with K bracing systemcauses significantdecrease of the overall carrying capacity comparing to the tower with the X bracing system.
Keywords: lattice tower; carrying capacity; failure mechanism.
Literatura :
[1] Albermani Faris, Sritawat Kitipornchai, Ricky W. K.Chan. 2009. „Failure analysis of transmission towers”. EngineeringFailureAnalysis16:1922–1928.
[2] LeePhill-Seung,GhyslaineMcClure.2007. „Elastoplasticlargedeformation analysis of a lattice steel tower structure and comparison with full-scale tests”. Journal of Constructional Steel Research 63: 709 – 717.
[3] Rykaluk Kazimierz. 2004. Konstrukcje stalowe. Kominy, wieże, maszty. Wrocław. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
[4] Sennah Khaled, Marwan Saliba, Nidal Jaalouk, JohnWahba. 2009. „Experimental study on the compressive resistance of stress-relived solid round steel members”. Journal of Constructional Steel Research 65: 1034 – 1042.
[5] Smith BrianW. 2007. Communication structures. London. Thomas Telford Publishing.
[6] Szafran Jacek. 2015. „An experimental investigation into failure mechanism of a full-scale 40 m high steel telecommunication tower”. Engineering Failure Analysis 54: 131 – 145.
[7] SzafranJacek,KlaudiaJuszczyk,MarcinKamiński. 2015.Full-scaletestingofsteel latticetowers: requirements, preparation,execution,challenges,and the results. Lightweight Structures in Civil Engineering–ContemporaryProblems–Monographfrom ScientificConferenceof IASSPolishChapters,Rzeszów University of Technology, Editors: Romuald Tarczewski, Zbigniew Bieniek, pp. 101 – 107.
Otrzymano : 05.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 110-111 (spis treści >>)
prof. dr hab. inż. Tadeusz Chmielewski Politechnika Warszawska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.15
W artykule omówiono technologię trójwarstwowej powłoki ochronnej powierzchni betonowej ponad 400 naprawionych słupów podbudowy kilku chłodni kominowych w jednej z polskich elektrowni. Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych betonu rodzimego słupów i badania in situ uszkodzeń powłoki ochronnej oraz wyniki badań laboratoryjnych, tj. strukturalnych, przyczepności do podłoża, rozwartości i głębokości rys w materiale naprawczym i w powłoce ochronnej.
Słowa kluczowe: chłodnie kominowe; naprawa słupów; powłoka ochronna; jakość i trwałość.
* * *
Quality and durability of surface protecting coating of repaired cooling towers columns
In the paper the technology of a three-layer protective coating for concrete surface over 400 repaired columns of several cooling towers in one of the Polish power plants is presented. The results of laboratory tests of native material concrete columns, observations of damage of the protective coating in situ and the results of laboratory tests, i.e. structural tests of protecting coating by microscope, adhesion to the concrete substrate, width and crack depth in the repairmaterial and in the protective coating are presented.
Keywords: cooling towers; columns repairs; surface protection coating; quality and durability.
Literatura :
[1] BS 1881: Part 124. „Methods for analysis of hardened concrete”.
[2] Chmielewski Tadeusz, PiotrGórski. 2016. „Onaprawie słupówchłodni kominowych, jakości i trwałości powłok ochronnych”. Materiały Budowlane 525 (5): 28 – 29. DOI: 10.15199/33.2016.05.12.
[3] PN-EN 1542: 2000. Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych – Metody badań – Pomiar przyczepności przez odrywanie.
Otrzymano : 15.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 54-55 (spis treści >>)
mgr inż. Jarosław Podolak Politechnika Wrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
dr inż. Jan Rządkowski Politechnika Wrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.14
Głównym problemem projektowym elektrowni wiatrowej o pionowej osi obrotu jest zapobieżenie występowaniu rezonansu drgań skrętnych i giętnych masztów.Analiza drgań skrętnych jest szczególnie trudna w przypadku zestawów wirników o dwuspójnych łopatach planetarnych silników wiatrowych. Przedstawiona metoda wyznaczenia momentu obrotowego, mocy oraz prędkości kątowej silnika wiatrowego pozwala na wyznaczenie częstotliwości drgań wymuszonych, a zatem umożliwia prawidłowe zaprojektowanie masztu.
Słowa kluczowe: konstrukcje stalowe; elektrownia wiatrowa; drgania masztu.
* * *
Tubular mast vibrations resonance of the wind power plant with vertical rotation axis
The prevention of the torsional and bending vibrations resonance is the main design problem of the wind power plant with vertical rotation axis. The torsion vibrations analysis is especially difficult for two – coherent cross – section blade of wind rotor with vertical axis, and planetary rotation of blades.The presented determination method of the wind turbines torque, power and angular speed enables the assessment of forced vibrations frequency and consequently for the mast proper design.
Keywords: steel structures; wind power plants; torsion vibrations.
Literatura :
[1] Osiński Zbigniew i inni. 1999. Podstawy konstrukcji maszyn. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
[2] Ryś Jan, Marcin Augustyn. 2012. „Badania eksperymentalne łopaty o przekroju dwuspójnym turbiny wiatrowej o pionowej osi obrotu – kinetyka i moment napędowy turbiny”. Czasopismo techniczne z. 11, 6-M.
Otrzymano : 13.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 52-53 (spis treści >>)
dr inż. Wiesław Paczkowski Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Budownictwa i Architektury
mgr inż. Szymon Skibicki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Budownictwa i Architektury
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.13
Kotłownie budynków głównych elektrowni węglowych mają stalową szkieletową konstrukcję nośną o znacznej wysokości ze względu na konieczność podwieszenia kotłów spalinowych. Wymaga to stosowania stężeń pionowych na obu prostopadłych kierunkach w celu przeniesienia obciążeń od wiatru i składowych poziomych sił generowanych przez urządzenia technologiczne. W artykule pokazano zależność między polem gradientów przemieszczeń pionowych wywołanych osiadaniem podłoża a stanem uszkodzeń prętów w układach stężających. Lokalizacja układów stężających względem ekstremalnych wartości gradientów uzasadnia pojawienie się uszkodzeń w prętach zarówno ściskanych, jak i rozciąganych.
Słowa kluczowe: konstrukcje stalowe; stężenia; osiadanie podłoża.
* * *
Overloading of the steel space frame bracing in boiler space of a power station due to the gradient of the subsidence field
The boiler space of the main building of coal power station is made of a space steel frame supporting structure of considerable height due to the necessity of hanging the combustion boilers. This requires the use of vertical bracing on both perpendicular directions in order to transfer loads from the wind and components of horizontal forces generated by technological devices. The paper shows the dependence between the vertical displacement gradient field caused by subsoil subsidence and the state of bar damage in bracing systems.The location of bracing systems in relation to extreme values of gradients justifies the appearance of damage in both compressed and tensioned bars.
Keywords: steel structures; bracing; subsidence of soil.
Literatura :
[1] Biegus Antoni. 1997. Nośność graniczna stalowych konstrukcji prętowych. Warszawa – Wrocław. Wydawnictwo Naukowe PWN.
[2] Paczkowski Wiesław, Agnieszka Pełka-Sawenko. 2011. „Wzmocnienie słupów stalowej konstrukcji szkieletowej w warunkach osiadania podłoża”. Inżynieria i Budownictwo (5): 261 – 265.
[3] PN-B-03200:1990 Konstrukcje stalowe – Obliczenia statyczne i projektowanie.
[4] Trajdos-Wróbel Tadeusz.1965.Matematyka dla inżynierów. Warszawa.Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
Otrzymano : 13.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 50-51 (spis treści >>)
mgr inż. Krzysztof Patoka Rzeczoznawca Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.42
Pokrycia z profilowanych blach trapezowych są w Polsce popularne od przeszło czterdziestu lat.WPRL były często stosowane jako nowe pokrycie na stropie betonowym, pierwotnie pokrytym papą. Z tego powodu w branży dachowej są postrzegane jako pokrycia na dachy o małym pochyleniu. Ta świadomość jest wspierana zaleceniami producentów, którzy bez podawania żadnych uwarunkowań zalecają swoje blachy trapezowe na dachy o pochyleniu 7 – 10°.Często zalecenia bazują na starej normie PN-B-02361 Pochylenia połaci dachowych z lat sześćdziesiątych XX w. Przeświadczenie, że blachy trapezowe można stosować na dachach o małym nachyleniu, jest powodem bardzo wielu rażących błędów popełnianych przy kryciu tymi blachami.
Literatura
[1] Patoka Krzysztof. 2017. „Warstwy wstępnego krycia w teorii szczelności dachów pochyłych”. Materiały Budowlane 537 (5): 115 ÷ 117. DOI: 10.15199/33.2017.05.48.
[2] Polskie Stowarzyszenie Dekarzy. 2018. Zasady doboru warstw wstępnego krycia dla pokryć dachów pochyłych.Wytyczne Dekarskie. Zeszyt nr 1.
Otrzymano : 28.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 116-118 (spis treści >>)
dr hab. inż. Karol Firek AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
dr hab. inż. Rajmund Oruba, prof. AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
prof. dr hab. inż. Aleksander Wodyński AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
Autor do korespondencji : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2018.04.12
Kwalifikacja składników majątku związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej do kategorii budowle, w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane, skutkuje ich opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. Zagadnienie to jest szczególnie skomplikowane w przypadku obiektów zlokalizowanych w dużych zakładach przemysłowych takich jak elektrownie, ze względu na dużą liczbę składników majątku oraz ich zróżnicowanie pod względem konstrukcyjnym i funkcjonalnym. W artykule przedstawiono kryteria kwalifikacji magazynów, zasobników, zbiorników oraz fundamentów i konstrukcji wsporczych urządzeń technicznych i instalacji technologicznych zlokalizowanych w elektrowniach, pod kątem naliczania podatku od nieruchomości.
Słowa kluczowe: prawo budowlane; podatek od nieruchomości; budowle przemysłowe.
* * *
Qualification of selected building structures in power plants with respect to taxation
According to the Building law, the classification of the components of the estate related to the business activity to the category of „structure” results in their taxation with the property tax. This issue is especially complicated in the case of localized in big industrial plants, like power plants. It results from a large number of those kind of objects and their constructional and functional differentiation. The article presents the qualification criteria for the following objects: magazines, storage containers, tanks, fundaments and supporting construction of technical devices and technological installations localized in power plants with respect to taxation with the property tax.
Keywords: building law; property tax; industrial building structures.
Literatura :
[1] Firek Karol, Rajmund Oruba, Aleksander Wodyński. 2014. „Classification of building structures located in industrial plants with regard to calculating property tax”. Geomatics and Environmental Engineering, vol. 8, no. 1: 15 – 20.
[2] Opinie techniczne dotyczące kwalifikacji na gruncie ustawy Prawo budowlane wybranych składników majątku zakładów przemysłowych. 2011 – 2016 . Kraków. Akademia Górniczo- Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Katedra Geodezji Inżynieryjnej i Budownictwa (prace niepublikowane).
[3] Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych z 12 stycznia 1991 r. (Dz.U. 2002, nr 9, poz. 84) z późniejszymi zmianami.
[4] Ustawa Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. (Dz.U. nr 89, poz. 414) z późniejszymi zmianami.
Otrzymano : 02.02.2018 r.
Przeczytaj cały artykuł >>
Materiały Budowlane 04/2018, str. 47-49 (spis treści >>)