Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Renovation of the helmet of the tower of the Holy Trinity Church in Zorawina

dr inż. Mateusz Szymków, Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
ORCID: 0000-0003-1530-3955
dr inż. Tomasz Gorzelańczyk, Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
ORCID: 0000-0002-4251-4769

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2022.11.28
Studium przypadku

Streszczenie. W artykule przedstawiono opis stanu technicznego oraz zakres renowacji hełmu z ośmioboczną latarnią XVII-wiecznego manierystycznego kościoła św. Trójcy w Żórawinie. Świątynia nazywana Perłą Manieryzmu stanowi zabytek klasy europejskiej aspirujący do wpisu na listę Pomników Historii. W artykule opisano stan techniczny konstrukcji wraz z pokryciem oraz omówiono proces przeprowadzonej renowacji. Wskutek wielusetletnich procesów destrukcyjnych, zniszczeń wojennych, jak również korozji biologicznej elementy konstrukcji wraz z połączeniami ciesielskimi hełmu zostały poważnie uszkodzone. W połączeniu z silną perforacją miedzianego pokrycia zaistniało zagrożenie zniszczeniem całej konstrukcji hełmu. Po szczegółowym rozpoznaniu stanu obiektu przeanalizowano możliwości remontu hełmu z uwzględnieniem zaleceń konserwatorskich.
Słowa kluczowe: renowacja; budynek zabytkowy; hełm wieży; manieryzm.

Abstract. The article presents the technical condition and the scope of renovation of the helmet with an octagonal lantern from the 17th century mannerist church of the Holy Trinity Church in Zorawina. The temple, called the Pearl of Mannerism, is a monument of the European class that aspires to be entered on the list of Historical Monuments. The study describes the technical condition of the structure with its covering, and a broad discussion of the renovation process. As a result of centuries-old destructive processes,war damage aswell as biological corrosion, the elements of the structure and the helmet's carpentry joints were seriously damaged. In conjunction with the strong perforation of the copper cladding, there was a risk of destroying the entire structure of the helmet. After a detailed examination of the condition of the building, the possibilities of repairing the helmet were analyzed, taking into account the conservation recommendations.
Keywords: renovation; historic building; helmet of the tower; mannerism.

Literatura
[1] Oszczanowski P. Casus Żórawiny. Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie około 1600 roku. 2007. Wrocław.
[2] Oszczanowski P. Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie. Przewodnik. 2012. Wrocław.
[3] https://www.perlamanieryzmu.pl
[4] Ważny J, Karyś J. i inni. Ochrona budynków przed korozją biologiczną. 2001.Arkady,Warszawa.
[5] Dominik J, Starzyk J. Atlas owadów uszkadzających drewno. Tom 1. 2010. Warszawa.
[6] Dominik J, Starzyk J. Atlas owadów uszkadzających drewno. Tom 2. 2010. Warszaw.
[7] Kasprowicz W. Remont wieży KościołaMatki Boskiej Bolesnej. 2020. SIMP-POZNAŃ.
[8] https://bialystok.naszemiasto.pl/supraslmont a z -he lmu-na -wi e zy-kos c iol a -podwezwaniem/ ar/c1-7691611.
[9] Jasieńko J. Połączenia klejowe i inżynierskie w naprawie konserwacji i wzmacnianiu zabytkowych konstrukcji drewnianych. 2013. DWE.
[10] Drobiec Ł. Renowacje konstrukcji obiektów zabytkowych. Systematyka – uszkodzenia – naprawy. Cz. 1. Archmedia. 2018.
[11] Nagrodzka M, Małozięć D. Impregnacja drewna środkami ogniochronnymi. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza. 2011; 3.

Przyjęto do druku: 10.10.2022 r.

 

Materiały Budowlane 11/2022, strona 102-105 (spis treści >>)