logo

e-ISSN 2449-951X
ISSN 0137-2971
Pierwotna wersja - elektroniczna
Pierwotna wersja językowa - angielska

100 punktów za artykuły naukowe!

Zgodnie z Komunikatem Ministra Nauki z 5 stycznia 2024 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, autorzy za publikację artykułów naukowych w miesięczniku „Materiały Budowlane” z dyscyplin: inżynieria lądowa, geodezja i transport; architektura i urbanistyka; inżynieriamateriałowa; inżynieria chemiczna; inżynieria mechaniczna, a także inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka, otrzymują 100 pkt.

Zastosowanie wybranej metody numerycznej do określenia właściwości podkonstrukcji do elewacji wentylowanych, z termoizolacyjnymi elementami polimerowymi

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Using selected numerical method to determine the properties of subframes for ventilated facades with thermal insulating polymeric elements

dr inż. Ołeksij Kopyłow, Instytut Techniki Budowlanej
ORCID: 0000-0002-8436-2521
inż. Filip Chełkowski, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania
ORCID: 0009-0007-6729-0419

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.17
Oryginalny artykuł naukowy

Streszczenie. W celu poprawy parametrów termoizolacyjnych elewacji wentylowanych coraz częściej stosowane są podkonstrukcje z konsolami „pasywnymi”, zawierającymi wkładki polimerowe. Wyroby tego typu nie zostały objęte europejskimi specyfikacjami technicznymi typu EAD lub normami krajowymi. Nierzadko, ze względów ekonomicznych, właściwości mechaniczne podkonstrukcji „pasywnych” określane są wyłącznie za pomocą metod obliczeniowych. W artykule porównano wyniki badań laboratoryjnych oraz symulacji numerycznych podkonstrukcji z elementami polimerowymi. Stwierdzono znaczne rozbieżności pomiędzy nimi.
Słowa kluczowe: podkonstrukcja; elewacja wentylowana; analiza numeryczna; badania laboratoryjne.

Abstract. In order to improve the thermal insulation parameters of ventilated facades, substructures with "passive" brackets containing polymeric inserts are increasingly being used. Products of this type are not covered by European technical specifications such as EAD or national standards. The mechanical properties of "passive" substructures are often determined by computational methods only, for economic reasons. This paper presents the results of a comparison between laboratory tests and numerical simulations of substructures with polymer elements. Significant discrepancies between the test resultswere observed.
Keywords: subframe; ventilated facade; numerical analysis; laboratory tests.

Literatura
[1]Kopyłow O. Elewacje wentylowane przekrój: podkonstrukcje i połączenia. Muratorplus. Technika. Fasady. 2021r.Wydanie elektroniczne:https://www.muratorplus. pl/technika/fasady/elewacje-wentylowane-przekroj- -podkonstrukcje-i-polaczenia-aa-dsTj-pCSc-BmeS.html.
[2] EAD 090034-00-0404 Kit composed by subframe and fixings for fastening cladding and external wall elements, 2016.
[3] EAD 090062-00-0404 Kits for external wall claddings mechanically fixed, 2018.
[4] Kopyłow O, Chełkowski F. Stosowanie narzędzi obliczeniowych do określenia właściwości mechanicznych konsoli do elewacji wentylowanych. Materiały Budowlane. 2023;DOI: 10.15199/33.2023.09.14.
[5] Cwyl M, Dmowska-Michalak I, Kaczmarczyk A, Michalczyk R. Laboratory tests and numerical analysis of aluminumhelping hand bracketswith polyamide thermal break. Archives of Civil Engineering. 2022. DOI: 10.24425/ace.2022.140650.
[6] Chełkowski F. Praca inżynierska. Możliwości zastosowania metod obliczeniowych podczas oceny technicznej konsol do elewacji wentylowanych. Konsola dwu elementowa. WSEiZ w Warszawie, 50 str., 2023 r.
[7] Kołaczkowski M, Byrdy A. FEM Analysis and Experimental Research into Carrier Brackets in Ventilated Facades. Periodica Polytechnica Civil Engineering. 2020; https://doi. org/10.3311/PPci. 13822.

Przyjęto do druku: 20.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 84-87 (spis treści >>)

Problemy śladu węglowego w budownictwie

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Open Access (Article in English PDF file)

Carbon footprint problems in construction

dr inż. arch. Michał Ciuła, Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, Małopolskie Laboratorium Budownictwa Energooszczędnego
ORCID: 0000-0002-4345-0381
dr hab. inż. arch. Marcin Furtak, prof. PK, Wydział Inżynierii Lądowej, Małopolskie Laboratorium Budownictwa Energooszczędnego
ORCID: 0000-0001-9175-1747

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.16
Artykuł przeglądowy

Streszczenie. W artykule omówiono problemy dotyczące obliczania śladu węglowego w budownictwie. Przeanalizowano trudności związane z oszacowaniem ilości emitowanych gazów do atmosfery i rozpoznaniem ich wpływu na środowisko naturalne. Zwrócono uwagę na ryzyko przyjmowania nieprawidłowych założeń przy poszukiwaniu ekologicznych rozwiązań oraz na trudności porównania śladu węglowego różnych materiałów budowlanych. Pomimo wymienionych trudności, podkreślono znaczenie analizy śladu węglowego jako narzędzia wspierającego dążenia do zrównoważonego budownictwa. Wskazano na potrzebę kontynuowania prac nad doskonaleniem metody obliczania i precyzją pomiarów śladu węglowego, aby umożliwić dokładną ocenę wpływu sektora budownictwa na środowisko naturalne.
Słowa kluczowe: ślad węglowy; budownictwo; ekologia; ocieplenie klimatu.

Abstract. The article discusses the challenges associated with calculating the carbon footprint in the construction industry. It analyzes the difficulties in estimating the amount of emitted greenhouse gases and recognizing their impact on the natural environment. Attention is drawn to the risk of making incorrect assumptions when seeking ecological solutions and the comparative difficulties between different building materials in terms of carbon footprint. Despite these challenges, the importance of carbon footprint analysis as a tool to support sustainable construction efforts is emphasized. The need to continue improving methodologies and measurement precision to enable a more accurate assessment of the construction sector's impact on the natural environment is highlighted.
Keywords: carbon footprint; construction; ecology; global warming.

Literatura
[1] Międzynarodowa Agencja Energetyczna www.iea.org/topics/buildings, dost. 19.01.2022
[2] 2021 Global status report for buildings and construction; www.globalabc.org/sites/default/files/ 2021-10/GABC_Buildings-GSR-2021_BOOK. pdf dost. 10.12.2021
[3] Lammel G; Graßl H. Greenhouse effect of NOX w Environmental Science and Pollution Research volume 2, 1995 r.
[4] https://unfccc.int/sites/default/files/resource/ IPCC%20Workshop%20on%20Emiss ion%20Metr ics%20-%20Overview.pdf dost. 05.11.2023
[5] Chris Smith et al. The Earth’s Energy Budget, Climate Feedbacks and Climate Sensitivity Supplementary Material, 2021 r. https://www. ipcc. c h / r e p o r t / a r 6 / w g 1 / d o w n l o a d s / r e - por t / IPCC_AR6_WGI_Chapt e r07_SM. pdfdost. 05.11.2023
[6] Schimel D, Alves D, Enting I, Heimann Met al. Chapter 2: Radiative Forcing of Climate Change. w Climate Change 1995: The Science of Climate Change. Contribution of Working Group I to the SecondAssessment Report of the Intergovermental Panel on Climate Change, (IPCC)
[7] Ramaswamy V, Boucher O, Haigh J, Hauglustaine D et al. Chapter 6: Radiative Forcing of Climate Change. w Climate Change 2001: The Scientific Basis. Contribution of Working Group I to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, (IPCC).
[8] Forster P, Ramaswamy V, Artaxo P, Berntsen T. et al. Chapter 2: Changes in Atmospheric Constituents and Radiative Forcing. Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. (IPCC).
[9] Myhre G, Shindell D, Bréon FM, Collins W et al. Chapter 8: Anthropogenic and Natural Radiative Forcing. Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the FifthAssessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. (IPCC).
[10] Op. cit. Chris Smith et al, 2021 r.
[11] U. S. Environmental Protection Agency, Understanding Global Warming Potentials | US EPA online: https://www. epa. gov/ghgemissions/understanding- global-warming-potentials#Learn% 20why dost. 31.08.2022.
[12] Short-lived Climate Pollutants – Center for Climate and Energy Solutions Center for Climate and Energy Solutions online: www.c2es.org dost. 01.09.2022 r.
[13] Eley Ch. https://www.eley.com/node/ 83#_ftnref7 dost. 04/10/2022.
[14] JRC Photovoltaic Geographical Information System (PVGIS) – European Commission, https://re. jrc. ec. europa. eu/pvg_tools/en/#PVP, dost. 13.09.2022.
[15] Brack D. Woody Biomass for Power and Heat: Impacts on the Global Climate. Environment, Energy and Resources Department | February 2017 s. 15.
[16] Russell, Rupert. Daintree, where the rainforest meets the reef (2 ed.). Sydney: Lansdowne Publishing Pty Ltd and Australian Conservation Foundation. 1994, ISBN 0646181580. s. 86
[17] Life Cycle Stageshttps://oneclicklca. zendesk. com/hc/en-us/articles/360015064999-Life- -Cycle-Stages dost. 07.09.2022 r.

Przyjęto do druku: 16.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 78-83 (spis treści >>)

Analiza rozwiązań izolacji termicznej, uszkodzonej w wyniku pożaru, pod płytą fundamentową posadowioną na gruncie

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Analysis of solutions for thermal insulation damaged by fire under a ground floor slab

dr hab. inż. Paweł Krause, prof PŚ, Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0002-8398-1961
dr inż. Iwona Pokorska-Silva, Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0003-0895-6587
mgr inż. Damian Szydlak, Zakład Ekspertyz Budowlanych STEKRA Sp. z o.o.

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.15
Studium przypadku

Streszczenie. W artykule przedstawiono analizę stanu ochrony cieplnej płyty fundamentowej posadowionej na gruncie. Opisano przypadek budynku jednorodzinnego, w którym na skutek pożaru doszło do częściowego uszkodzenia warstwy izolacji termicznej ułożonej pod płytą fundamentową. Dokonano oceny rozkładu temperatury oraz rozkładu strumienia ciepła w wybranych wariantach naprawy uszkodzeń i odbudowy izolacji termicznej. Przedstawiono wariant najkorzystniejszy ze względu na charakter rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych budynku oraz z punktu widzenia stanu ochrony cieplnej budynku.
Słowa kluczowe: płyta na gruncie; izolacja termiczna; ochrona cieplna budynku; pożar budynku.

Abstract. The article presents an analysis of the thermal protection condition of the ground floor slab. The case of a single-family building in which the thermal insulation layer placed under the foundation slab was partially damaged as a result of a fire was described. The distribution of temperature and the distribution of heat flux were assessed in selected variants of damage repair and thermal insulation reconstruction.The most advantageous variant is presented due to the nature of the building's structural and material solutions and from the point of view of the building's thermal protection.
Keywords: slab on the ground floor; thermal insulation; thermal protection of the building; building fire.

Literatura
[1] Karolak D. Ocena stanu technicznego i wzmocnienie konstrukcji dwóch budynków po pożarze w garażu podziemnym. Przegląd Budowlany. 2021; 1: 18 – 25.
[2] Biegus A. Awaria stalowego dachu hali produkcyjno- magazynowej spowodowana pożarem. Inżynieria i Budownictwo. 2014; 3: 133 – 137.
[3] Kuti R, Zólyomi G, László G, Hajdu C, Környei L, Hajdu F. Examination of effects of indoor fires on building structures and people. Heliyon. 2023; 9.
[4] Bogdanovičová H. Ocieplenie styropianem: ocieplamy materiałem palnym. Zdrowo mieszkać. 2023.
[5] Wieczorek M, Niziurska M, Borkowicz K. Ocena bezpieczeństwa pożarowego elewacji na podstawie badań w dużej skali. Izolacje. 2019; 9: 87 – 89.
[6] LiY, Wang Z, HuangX. An exploration of equivalent scenarios for building facade fire standard tests. Journal of Building Engineering. 2022; 52.
[7] Hyjek M. Pożar ściany zewnętrznej z barierami ogniowymi. Materiały Budowlane. 2021; 1: 30 – 32.
[8] Wesołowska M, Szczepaniak P. Kształtowanie węzła połączenia z gruntem w systemowym budynku niskoenergetycznym. Materiały Budowlane. 2015; 5: 88 – 90.
[9] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wraz z późniejszymi zmianami.
[10] PN-EN ISO 13370:2017. Cieplne właściwości użytkowe budynków – Przenoszenie ciepła przez grunt – Metody obliczania.
[11] Pogorzelski JA. Uproszczone obliczanie strat ciepła z budynku przez grunt zgodne z PN-EN ISO 13370: Prace Instytutu Techniki Budowlanej. Kwartalnik. 2006; 2 (138).
[12] Pawłowski K. Projektowanie cieplne przegród stykających się z gruntem. Izolacje. 2022; 10.
[13] Pawłowski K. Projektowanie przegród poziomych w budownictwie energooszczędnym Dachy, stropodachy, podłogi, stropy. Grupa Medium, Warszawa 2018.
[14] Krause P, Szydlak D. Ekspertyza techniczna budynku uszkodzonego w wyniku pożaru. Grupa Stekra, Mikołów 2022.
[15] PN-EN ISO 10211:2017-09 Mostki cieplne w konstrukcji budowlanej – Przepływy ciepła i temperatury powierzchni – Obliczenia szczegółowe.
[16] Pokorska-Silva I, Kadela M, Orlik-Kożdoń B, Fedorowicz L. Calculation of building heat losses through slab-on-ground structures based on soil temperature measured in situ. Energies. 2022; 15 (1), 114.
[17] Ickiewicz I. Wpływ ocieplenia fundamentów na rozkład temperatury w gruncie w otoczeniu budynku. Izolacje. 2018; 4.
[18] PN-EN ISO 13788:2013-05 Cieplno-wilgotnościowe właściwości komponentów budowlanych i elementów budynku – Temperatura powierzchni wewnętrznej konieczna do uniknięcia krytycznej wilgotności powierzchni i kondensacja międzywarstwowa – Metody obliczania.

Przyjęto do druku: 06.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 73-77 (spis treści >>)

Sposoby ograniczania przegrzewania budynku szkoły w standardzie pasywnym

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Open Access (Article in English PDF file)

Ways to reduce overheating in a passive standard school building

dr inż. Anna Dudzińska, Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej
ORCID: 0000-0003-1349-6108
dr inż. arch. Ewelina Panasiuk, Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
ORCID: 0000-0001-8848-3542

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.14
Studium przypadku

Streszczenie. Instalacja pompy ciepła wraz z wymiennikami gruntowymi korzystnie kształtuje komfort cieplny w pomieszczeniach latem. W artykule sprawdzono, czy zastosowanie w szkole w standardzie pasywnym w Budzowie modyfikacji przyjętych tam rozwiązań konstrukcyjnych i lokalizacyjnych mogłoby wystarczająco ograniczyć przegrzewanie obiektu latem, eliminując w ten sposób potrzebę stosowania systemów chłodzenia. Stosując analizy symulacyjne, w programie Design Builder, rozpatrywano warunki, jakie powstają w przypadku różnych modyfikacji systemów osłon zewnętrznych i wewnętrznych zastosowanych w szkole. Analizie poddano także różne możliwości orientacji wybranej klasy względem stron świata. Dokonano obrotu modelu budynku szkoły, odpowiednio o 90°, 180° i 270°. Symulacje przeprowadzono w okresie dwumiesięcznym, tj. 01.05 – 31.06. Zaprezentowane w artykule wyniki wykazały, iż system wentylacji mechanicznej skutecznie ogranicza przegrzewanie pomieszczeń latem jedynie w połączeniu ze źródłem chłodu w formie gruntowego wymiennika ciepła i pompy ciepła. Pozostałe sugerowane modyfikacje budynku nie są tak efektywne jak chłodzenie gruntowe. W celu obiektywnej oceny warunków komfortu, w artykule zaproponowano odmienny i bardzo prosty sposób szacowania miary dyskomfortu, związanej z przegrzewaniem.
Słowa kluczowe: komfort cieplny; przegrzewanie; dyskomfort; pompa ciepła; pasywna szkoła.

Abstract. Heat pumps together with ground heat exchangers favorably shape thermal comfort in summer. This study examines whether the use of modifications to the construction and location solutions adopted in a passive standard school building in Budzów could sufficiently reduce overheating in summer, thus eliminating the need for building services. Through simulation in Design Builder, the conditions that arise for various modifications of the exterior and interior insulation systems used in the school were considered. Also analyzed were various possibilities for the orientation of the selected classroom in relation to the cardinal directions. Rotations of the school building model by 90°,180° and 270° respectively, were done. Simulations were carried out for the two-month period between May 1 and June 31. The results presented showed that the mechanical ventilation system, in combination with a source of cooling in the form of a ground heat exchanger and heat pump, can effectively reduce discomfort in summer on its own. The other suggested modifications to the building, were not as effective as ground cooling. In order to objectively assess comfort conditions, this study proposes a different and very simple way of estimating the measure of discomfort associated with overheating.
Keywords: thermal comfort; overheating; discomfort; heat pump, passive school.

Literatura
[1] Mendell MJG, Heath GA. Do indoor pollutants and thermal conditions in school’s influence student performance? Acritical review of the literature. Indoor Air. 2005; 15: 27 – 52.
[2] Mishra AK, Ramgopal M. A thermal comfort field study of naturally ventilated classrooms in Kharagpur, India, Building and Environment. 2015; Volume 92, 396 – 406.
[3] Šenitková IJ. Indoor Air Quality and Thermal Comfort in School Buildings, World Multidisciplinary Earth Sciences Symposium (WMESS 2017), IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 95(4), 2017.
[4] Singh MK, Ooka R, Rijal HB. Thermal comfort in classrooms: a critical review, 10thWindsor Conference 2018: Rethinking Comfort, 12th–15th April 2018, Cumberland Lodge, The Great Park, Windsor, Berkshire SL4 2HP. Published in Conference Proceedings pp 649 – 668, ISBN-978-0-9928957-8-5.
[5] Singh MK, Ooka R, Rijal HB, Mahapatra S, Kumar S, Kumar A. Progress in thermal comfort studies in classrooms over last 50 years and way forward. Energy and Buildings. 2019.
[6] Tagliabue LCh, Accardo D, Kontoleon KJ. Ciribini A.L.C., Indoor comfort conditions assessment in educational buildings with respect to adaptive comfort standards in European climate zones, IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 410 (2020) 012094, SBE19 Thessaloniki
[7] Wargocki P, Wyon DP. Providing better thermal and air quality conditions in school classrooms would be cost-effective, Build. Environ. 2013; 59: 581 – 589.
[8] Yang Z, Becerik-Gerber B, Mino L. A study on student perceptions of higher education classrooms: impact of classroom attributes on student satisfaction and performance. Build. Environ. 2013; 70: 171 – 188.
[9] Zomorodiana ZS, Tahsildoosta M, Hafezi M. Thermal comfort in educational buildings: A review article, Renewable and Sustainable Energy Reviews. 2016; Volume 59: 895 – 906.
[10] Projekt wykonawczy gminnej szkoły podstawowej w Budzowie – Architektura, arch. Bożeny Bończa-Tomaszewskiej z pracowni architektonicznej Bończa-Studio.
[11] Dequaire X. Passivhaus as a low-energy building standard: contribution to a typology, Energy Efficiency. 2012; 5: 377 – 391.
[12] PN-EN 1525 Kryteria środowiska wewnętrznego, obejmujące warunki cieplne, jakość powietrza wewnętrznego, oświetlenie i hałas.
[13] Sadłowska-Sałęga A. Materiały pomocnicze do ćwiczeń z przedmiotu; Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja II, rozdział III; bilans cieplny budynku, Uniwersytet Rolniczy, Kraków.
[14] Santamours M. Passive Cooling of Buildings,Advances of Solar Energy, 2005, ISES, James and James Science Publishers, London.
[15] Idczak M, Firląg Sz. Okna w budynkach pasywnych – funkcje, wymagania, bilans energetyczny, komfort cieplny, Instytut Budynków Pasywnych przy Narodowej Agencji Poszanowania Energii S.A. Warszawa.
[16] Dąbrowska A. Budownictwo energooszczędne i pasywne. Katalog dobrych przykładów, Warszawa 2015.
[17] Firląg Sz, Schnieders J. Budynek pasywny w centralnej Polsce, https://docplayer.pl/14372679- Budynek-pasywny-w-centralnej-polsce.html.
[18] Kisilewicz T. Przegrzewanie budynków niskoenergetycznych. Napędy i sterowanie. 2013; str. 65 – 69.
[19] Zielonko-Jung K. Relacja przeszkleń do powierzchni pełnych w budynkach o obniżonym zapotrzebowaniu na energię, Inżynier Budownictwa, Dodatek specjalny IB – Elewacje i docieplenia. 2013; str. 64 – 68.
[20] Figielek A, Królczyk B. Budynki pasywne, WIDP Wielkopolski Dom Pasywny. 2015, Poznań.

Przyjęto do druku: 17.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 67-72 (spis treści >>)

Weryfikacja i modyfikacja modelu BIM 5D w trakcie budowy mostu

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Open Access (Article in English PDF file)

Verification and modification of the 5D BIM model carried out during bridge construction

mgr inż. Artur Krygier, PORR S.A.
ORCID: 0009-0003-1971-5735
dr hab. inż. Wojciech Trochymiak, Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej
ORCID: 0000-0002-9099-9457

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.13
Studium przypadku

Streszczenie. W artykule zaprezentowano model BIM 5D mostu kablobetonowego, usytuowanego w ciągu drogi ekspresowej, na przykładzie realizowanej budowy. Weryfikując etapy budowy, harmonogram robót, zużycie materiałów i zasobów, w tym koszty, opracowano schemat monitorowania postępu budowy, zbierania danych z ich odpowiednim kodowaniem oraz przesyłania projektantom w celu modyfikacji zaprojektowanego modelu BIM. Przeprowadzone badania potwierdziły, stwierdzone w wielu przypadkach kubaturowych modeli BIM, rozbieżności modeli BIM projektanta i wykonawcy. Artykuł zawiera wnioski i praktyczne wskazówki dotyczące wdrażania BIM do projektowania i budowy obiektów infrastrukturalnych uwzględniające realia budowy.
Słowa kluczowe: BIM; budowa mostu; kablobetonowy most drogowy; model 5D.

Abstract. The main goal of the article is to describe the 5D BIM model of a post-tensioned concrete bridge being part of an expressway on the example of an ongoing construction.Amethod (a pattern) of monitoring of work progress as well as collecting the data (with relevant elements of coding of the collected data) and transferring it to the designers for the purpose of updating the model was developed while verifying the completed construction phases, the time schedule, the usage of materials and resources, including the expenses. The research confirmed incompatibility, also observed elsewhere in the construction sector, between the general contractor’s and the designer’s models . The article contains conclusions and practical examples of introducing the BIM methodology to design and construction of infrastructural objects while accounting for the construction site’s realities.
Keywords: BIM; bridge construction; post-tensioned road bridge; 5D model.

Literatura
[1] https://biblus.accasoftware.com/en/what-is-10d-bim/.
[2] Apollo M, Grzyl B. Aktualny stan wdrożenia BIM w polskich firmach budowlanych. Materiały Budowlane. 2023; 2 (606): 28 – 31.
[3] Kosiedowski W, Wirkus M. Bariery i ograniczenia wdrażania technologii BIM – wyniki badań pilotażowych. Builder. 2021; 10: 28 – 30.
[4] MRiT: Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce. Mapa drogowa dla wdrożenia metodyki BIM w zamówieniach publicznych, v. 25.09.2020 [online]. Availabel: www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/mapa-drogowadla- wdrozenia-metodyki-bim-w-w-zamowieniach-publicznych.
[5] BIM-M-01 Powiązanie wymagań technicznych dotyczących drogowych obiektów inżynierskich z technologią BIM, MI, v. 01 od 02.03.2021, [Online]. Available: www.gov.pl/web/infrastructura/bim.
[6] BIM-D-01 Powiązanie wymagań technicznych dotyczących dróg publicznych z technologią BIM. MI, v. 01 od 27.06.2022, [Online].Available: www.gov.pl/web/infrastructura/bim.
[7] Tomana A. Model projektanta vs. model wykonawcy. Materiały Budowlane. 2020; 2 (570): 50 – 51.
[8] PORR S.A., SKD-inżynieria SP. z o.o., IVIA S.A.: Projekt Wykonawczy, ObiektMS-35, 2021.
[9] Trochymiak W, Krygier A, Stachura M, Jaworski J. The BIM 5D model of the bridge built using the incremental launching method. Archives of Civil Engineering. 2023; doi: 10.24425/ace. 2023.146073.
[10] Krygier A, Stachura M, Mazurek M, Jaworski J, Trochymiak W. Projekt mostu budowanego metodą nasuwania zgodnie z technologią BIM. Seminarium Naukowo-Techniczne WDM – Wyzwania współczesnego mostownictwa. DWE, Wrocław, Poland, 2022: 423 – 434.
[11] https://www.planradar.com/pl/.

Przyjęto do druku: 20.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 62-66 (spis treści >>)

Zastosowanie indeksowej metody statystycznej do analizy podatności osuwiskowej wybranego obszaru z terenu województwa podkarpackiego

Open Access (Artykuł w pliku PDF)

Open Access (Article in English PDF file)

Application of the index statistical method to analyze the landslide susceptibility of a selected area in the Podkarpackie Voivodeship

dr inż. Piotr Ochab, Politechnika Rzeszowska, Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury
ORCID: 0000-0003-2946-7838
dr hab. inż. Izabela Skrzypczak, prof. PRz, Politechnika Rzeszowska, Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury
ORCID: 0000-0003-0978-3040
dr inż. Aleksander Duda, Politechnika Rzeszowska, Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury
ORCID: 0000-0002-5549-3098
dr inż. arch. Anna Sikora, prof. PRz, Politechnika Rzeszowska, Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury
ORCID: 0000-0002-3646-6924
prof. dr hab. inż. Ewa Błazik-Borowa, Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury
ORCID: 0000-0001-8200-3827
dr inż. Krzysztof Nepelski, Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury
ORCID: 0000-0001-9495-6457
mgr inż. Agnieszka Lal, Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury
ORCID: 0000-0002-3557-6064
prof. dr hab. inż. Maria Sulewska, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0002-7405-8710

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. 

DOI: 10.15199/33.2023.12.12
Doniesienie naukowe

Streszczenie. Osuwiska należą do najniebezpieczniejszych i najczęściej występujących geozagrożeń na terenie Polski. Bardzo ważną rolę w minimalizowaniu strat ma odpowiednie planowanie przestrzenne bazujące na dokładnych mapach podatności osuwiskowej terenu, które stanowią podstawę procesu określania zagrożenia, a następnie szacowania ryzyka. Celem artykułu jest pokazanie metody opracowania mapy podatności osuwiskowej wybranego obszaru Pogórza Dynowskiego pod kątem oceny zagrożenia osuwiskowego. Finalna mapa podatności na osuwanie obszaru badań została opracowana w skali lokalnej z wykorzystaniem indeksowej metody statystycznej. Poszczególne mapy czynników mających wpływ na osuwanie terenu uwzględniają: nachylenie zbocza; ekspozycję; bliskość cieków wodnych; geologię.
Słowa kluczowe: osuwiska; indeksowa metoda statystyczna; mapa podatności; Pogórze Dynowskie; ocena niezawodności.

Abstract. Landslides are among the most dangerous and common geohazards in Poland. A very important role in minimizing losses has a proper spatial planning based on accurate landslide susceptibility maps of the area, which are the basis of the process of determining the threat and then estimating the risk. The purpose of this article is to develop a landslide susceptibility map of a selected area of the Dynowskie Foothills in terms of landslide hazard assessment. The final landslide susceptibility map of the study area was developed on a local scale using the Index Statistical Method. The individual maps of factors affecting landslides were based on several thematic sections: slope slope, exposure, proximity to watercourses, geology.
Keywords: landslides; index statistical method; susceptibility map; Dynowskie Foothills; reliability assessment.

Literatura
[1] Van Westen, C.J. GIS in landslide hazard zonation: a review with examples from the Andes Colombia. Mountain environments. Geographical Information System. 1994, 132 – 165.
[2] Van Westen CJ, Rengers N, Soeters R. Use of geomorphological information in indirect landslide susceptibility assessment. Natural Hazards. 2003, DOI: 10.1023/B: NHAZ. 0000007097.42735.9e
[3] Van Westen CJ, Van Asch TWJ, Soeters R. Landslide hazard and risk zonation – why is it still so difficult?. Bull. Eng. Geol. Environ. 2006, DOI: 10.1007/s10064-005-0023-0.
[4] Huabin W, Gangjun L, Weiya X, Gonghui W. GIS-based landslide hazard assessment: an overview. Progress in Physical Geography Earth and Environment. 2005, DOI: 10.1191/0309133305pp462ra.
[5] RemondoJ,GonzalesA,deTeranJRD,FabbriA,ChungCJ.ValidationofLandslide Susceptibility Maps; Examples and Applications from a Case Study in Northern. Natural Hazards. 2003, DOI: 10.1023/B: NHAZ.0000007201.80743. fc.
[6] Sarkar S, Kanungo DP, Patra AK, Pushpendra K. GIS Based Spatial Data Analysis for Landslide Susceptibility Mapping. J. Mt. Sci. 2008, DOI 10.1007/s11629-008-0052-9.
[7] Mrozek T, Poli S, Sterlacchini S, Zabuski L. Landslide Susceptibility Assessment:ACase Study from the Beskid NiskiMts., Carpathians, Poland. Polish Geol. Inst. Sp. Pap. 2004, 15: 13-18.
[8] Kamiński M. Analiza GIS osuwisk dla wybranego obszaru Pogórza Dynowskiego. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji. 2006, 16: 279-87.
[9] Kamiński M, Piotrowska K. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1: 50 000. ark. Kańczuga wraz z objaśnieniami. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB. Warszawa.
[10] Kamiński M. Mapa podatności osuwiskowej w skali regionalnej – przykłady z Doliny Sanu na Pogórzu Dynowskim. Biul. Państw. Inst. Geol. 2012, 452: 109-118.
[11] Wojciechowski T, Borkowski A, Perski Z, Wojcik A. Dane lotniczego skaningu laserowego w badaniu osuwisk – przykład osuwiska w Zbyszycach (Karpaty zewnętrzne). Przegląd Geologiczny. 2012, 60: 95-102.
[12] Świątek A, Indelak K, Mikołajczyk D. Wykorzystanie Indeksowej Metody Statystycznej w wyznaczaniu obszarów zagrożonych ruchami masowymi. Prace Studenckiego Koła Naukowego Geografów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie 2012-2018. 2014: 111-26.
[13] Skrzypczak I, Kokoszka W, Zientek D, Tang Y, Kogut J. Landslide hazard assessmentmap as an element supporting spatial planning: The flysch Carpathians region study. Remote Sensing. 2021, DOI: 10.3390/rs13020317
[14] US ACE, Engineering and design: Introduction to probability and reliability methods for use in geotechnical engineering, U.S. Army Corps of Engineers, Engineer Technical Letter 1110-2-547, Dept. of the Army, Washington, D.C., 1997.

Przyjęto do druku: 22.11.2023 r.

Materiały Budowlane 12/2023, strona 57-61 (spis treści >>)