logo

e-ISSN 2449-951X
ISSN 0137-2971
Pierwotna wersja - elektroniczna
Pierwotna wersja językowa - angielska

100 punktów za artykuły naukowe!

Zgodnie z Komunikatem Ministra Nauki z 5 stycznia 2024 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, autorzy za publikację artykułów naukowych w miesięczniku „Materiały Budowlane” z dyscyplin: inżynieria lądowa, geodezja i transport; architektura i urbanistyka; inżynieriamateriałowa; inżynieria chemiczna; inżynieria mechaniczna, a także inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka, otrzymują 100 pkt.

MB-2018-07

Bezpieczeństwo pożarowe wentylacyjnych szachtów murowanych i żelbetowych

mgr inż. Piotr Głąbski, dr inż. Paweł Sulik, Instytut Techniki Budowlanej; Zakład Badań Ogniowych

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.06

Artykuł przeglądowy

W artykule przedstawiono wymagania dotyczące odporności ogniowej pionowych szachtów wentylacyjnych, wykorzystywanychwcelachwietrzenia i oddymiania.Omówione zostały przypadki szachtów żelbetowych i murowanych, ale także wykonanych z płyt ogniochronnych. Przedstawiono zagrożenia związane z zastosowaniem warstwy izolacji termicznej wewnątrz kanałów oraz baterii klap odcinających montowanych w ścianach szachtów. Zaprezentowano też środki zapobiegające tym zagrożeniom i sposób określania szczelności szachtów w temperaturze otoczenia oraz kryteria dotyczące zachowania dymoszczelności.

Słowa kluczowe: odporność ogniowa; szachty wentylacyjne; wentylacja pożarowa.

Fire safety of masonry and reinforced concrete shafts ventilation

The paper presents requirements in the field of fire resistance of vertical ventilation shafts, used both for day to day ventilation and smoke control purposes.Cases of reinforced concrete and masonry shafts as well as shafts made of fire protection panels were discussed. The threats connected with the application of the thermal insulation layer inside the ducts and the battery of the fire or smoke control dampers mounted in the walls of the shafts are presented, as well as measures to prevent these threats and the method of determining the tightness of the shafts at ambient temperature and the criteria related to the smoke control behavior.

Keywords: fire resistance; ventilation shafts; fire ventilation.

Literatura
[1] PN-EN 13501-3+A1:2010P Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 3: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej wyrobów i elementów stosowanych w instalacjach użytkowych w budynkach: ognioodpornych przewodów wentylacyjnych i przeciwpożarowych klap odcinających.
[2] PN-EN 13501-4+2016-07 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 4: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej elementów systemów kontroli rozprzestrzeniania dymu.
[3] PN-EN 1366-2:2015 Badania odporności ogniowej instalacji użytkowych – Część 2: Przeciwpożarowe klapy odcinające.
[4] Praca zbiorowa. 2015.Wytyczne ETICS.Warunki techniczne wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem ETICS. Stowarzyszenie na rzecz Systemów Ociepleń. 03/2015.
[5] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami, w tym nowelizacją obowiązującą od 01.01.2018 r.).
[6] Sulik Paweł. 2007. „Błędy ocieplania obiektów bezspoinowymsystemem ociepleń”. Materiały Budowlane (1): 32 – 34.
[7] Sulik Paweł, Wojciech Chruściel. 2014. „Sposoby zabezpieczania elewacji wykonanych w technologii ETICS przed szkodliwym działaniem środowiska zewnętrznego”. Inżynier Budownictwa (3): 62 – 66.

Przyjęto do druku: 30.05.2018 r.

Przeczytaj cały arykuł >>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 20-22 (spis treści >>)

Skuteczność systemów oddymiania w halach przemysłowych

mgr inż. Krzysztof Bagiński, mgr inż. Łukasz Ostapiuk, MERCOR S.A., mgr inż. Paweł Wróbel, Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.05

Nie każdy obiekt, w którym zamontowano klapy oddymiające, może być uznany za wyposażony w samoczynne urządzenia oddymiające w rozumieniu przepisów techniczno-budowlanych. Dlaczego? Ponieważ nie zapewniono w nim wymaganej skuteczności systemu i/lub nie spełniono wymagań wybranego standardu projektowego.

Przyjęto do druku: 06.06.2018 r.

Przeczytaj cały arykuł >>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 18-19 (spis treści >>)

Badania oraz ocena przechodzenia w proces ciągłego tlenia izolacji celulozowych i drewnopochodnych

dr inż. Andrzej Kolbrecki, mgr inż. Katarzyna Kaczorek-Chrobak, inż. Tomasz Gwiżdż, Instytut Techniki Budowlanej; Zakład Badań Ogniowych

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.04

Wpolskich przepisach przeciwpożarowych pomijane jest niebezpieczeństwo wynikające z procesu tlenia. Z pewnością temu zjawisku należy się uwaga, ponieważ pożary poprzedzone tleniem należą do najbardziej zdradliwych i niebezpiecznych w skutkach. W przypadku, gdy materiał składa się w całości lub w części z organicznych składników, jest suchy, zawiera pory z powietrzem lub puste przestrzenie, które z jednej strony powodują rozwinięcie powierzchni, a z drugiej strony utrudniają odpływ ciepła, lub oddziałuje na niego odpowiednie źródło ciepła (o określonej mocy),może w określonych przypadkach zajść w nim proces tlenia. W 2016 r. została wprowadzona norma PN-EN 16733 [6] określająca zasady badania i oceny podatności na ciągłe tlenie. W artykule przedstawiono wyniki badań podatności na proces ciągłego tlenia pięciu typów materiałów izolacyjnych na bazie drewna i celulozy.

Słowa kluczowe: badania ogniowe; tlenie; wyroby budowlane; termoizolacja celulozowa.

Tests and the assessment of a tendency of
cellulosic thermal insulations and wood-based materials
for continuously smouldering

In the Polish legislation fire hazards arising from smouldering process is skipped. Certainly this phenomenon should be greater attention, because fires preceded by smouldering are among the most treacherous and dangerous consequences.When the material is as a whole or in a part from organic ingredients and is dry, is not dense but contains holes with air or empty spacesin it, which, on the one hand, cause the extended surface and, on the other hand, hinder the outflow of heat, or affects the appropriate heat source (specific power), in certain cases, itmay be the smouldering process. In the year 2016 the PN-EN 16733 [6] standard was published. There are specified rules for testing and evaluation of the susceptibility to continuous smouldering. In this article there are presented the results of smouldering test for five types of insulationmaterials on the basis of wood and cellulose.

Keywords: fire tests; smouldering; construction products; cellulosic thermal insulation.

Literatura
[1] Ohlemiller T. J. „Smoldering Combustion propagation on solid wood”. Fire Safety Science – proceedings of third international symposium pages 565 – 574.
[2] Ohlemiller T. J. 1981. „Smoldering combustions hazards on thermal insulations materials”. National Bureau of Standards Washington D.C.
[3] Ohlemiller T. J. 2008. On the Criteria for Smoldering Ignition in the CFR 1632 Cigarette Test for Mattresses NIST Technical Note 1601 November 2008.
[4] Ohlemiller T. J. „Smoldering Combustion”. SFPE Handbook of Fire Protection Engineering 2nd Edition Chapter 11 section 2 pages 171 – 179.
[5] PN-C-01200-12:1994. Zagrożenie pożarem i wybuchem – Parametry zapalności i wybuchowości – Oznaczanie temperatury pyłów w warstwie.
[6] PN-EN 16733:2016 Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Oznaczanie podatności wyrobu budowlanego na przechodzenie w proces ciągłego tlenia.
[7] PN-EN ISO 13943:2010 Bezpieczeństwo pożarowe – Terminologia.
[8] Rozporządzenie Ministra SW z 3 listopada 1992 r.W sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 92, poz. 460; zm. Dz.U. z 1995 r. Nr 102, poz. 507).

Przyjęto do druku: 18.06.2018 r.

Przeczytaj cały arykuł >>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 14-16 (spis treści >>)

Zachowanie się drzwi stalowych w warunkach pożaru

mgr inż. Bartłomiej Sędłak, dr inż. Paweł Sulik, Instytut Techniki Budowlanej; Zakład Badań Ogniowych

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.03

Stalowe drzwi przeciwpożarowe pełnią kluczową rolę w spełnieniu przepisów z zakresu bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych. W artykule przedstawiono główne aspekty dotyczące zachowania się stalowych drzwi przeciwpożarowych w przypadku wystąpienia pożaru. Ponadto omówiono metodykę badań oraz sposób klasyfikacji odporności ogniowej drzwi, jak również wnioski płynące z wieloletnich badań tego typu elementów.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo pożarowe; odporność ogniowa; izolacyjność ogniowa; szczelność ogniowa; drzwi przeciwpożarowe.

The behavior of steel doorsets in fire conditions

Steel fire doorsets have a major role in the fulfillment of the rules of buildings fire safety. This paper discusses the main issues related to the behavior of steel doorsets in fire conditions. Moreoverthe test methodology and way of classification of for this type of elements has been presented as well as conclusions being a result of many years of tests on elements of this type.

Keywords: fire safety; fire resistance; thermal insulation; integrity; fire doors.

Literatura
[1] Glass R. A., A. I. Rubin. 1979. Fire safety for high-rise buildings. Gaithersburg, MD.
[2] Izydorczyk Daniel, Bartłomiej Sędłak, Bartłomiej Papis, Piotr Turkowski. 2017. „Doors with specific fire resistance class”. Procedia Engineering. vol. 172, s. 417 – 425.
[3] Izydorczyk Daniel, Bartłomiej Sędłak, Paweł Sulik. 2014. „Problematyka prawidłowego odbioru wybranych oddzieleń przeciwpożarowych”.Materiały Budowlane 506 (11): 62 – 64.
[4] Izydorczyk Daniel, Bartłomiej Sędłak, Paweł Sulik. 2014. „FireResistance of timber doors – Part I:Test procedure and classification”.Ann.WarsawUniv. Life Sci. – SGGWFor.WoodTechnol., vol. 86, s. 125–128.
[5] Izydorczyk Daniel, Bartłomiej Sędłak, Paweł Sulik. 2016. „Izolacyjność ogniowa drzwi przeciwpożarowych”. Izolacje 21 (1): 52 – 63.
[6] Izydorczyk Daniel, Bartłomiej Sędłak, Paweł Sulik. 2017. „Fire doors in tunnels emergancy exits – smoke control and fire resistance tests”. IFireSS 2017 – 2nd International Fire Safety Symposium Naples, Italy, June 7-9, s. 1–8.
[7] Kinowski Jacek, Bartłomiej Sędłak, Paweł Sulik. 2015. „Odporność ogniowa i dymoszczelność drzwi zgodnie z PN-EN 16034”.Materiały Budowlane 519 (11): 65 – 66. DOI: 10.15199/33.2015.11.20.
[8] Kuczyński Krzysztof. 2010. „Kształtowniki metalowe z przekładką termiczną”.Materiały Budowlane 456 (8): 38 – 39.
[9] PN-EN 13501-2: 2016-07 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków − Część 2: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej.
[10] PN-EN1363-2:2001 Badania odporności ogniowej – Część 2: Procedury alternatywne i dodatkowe.
[11] PN-EN 1634-1+A1: 2018-03 Badania odporności ogniowej i dymoszczelności zespołów drzwiowych, żaluzjowych i otwieralnych okien oraz elementów okuć budowlanych – Część 1: Badania odporności ogniowej zespołów drzwiowych, żaluzjowych i otwieralnych okien.
[12] PN-EN 16034:2014-11 Drzwi, bramy i otwieralne okna. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Właściwości dotyczące odporności ogniowej i dymoszczelności.
[13] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami, w tym nowelizacją obowiązującą od 01.01.2018 r.).
[14] Sassi S., P. Setti, G. Amaro, L. Mazziotti, G. Paduano, P. Cancelliere, M. Madeddu. 2016. Fire safety engineering applied to high-rise building facades. MATECWeb Conf., vol. 46, p. 04002, May.
[15] Sędłak Bartłomiej, Paweł Sulik. 2017. „Badania odporności ogniowej i dymoszczelności drzwi przeszklonych zgodnie z wymaganiami normy wyrobu PN-EN 16034. Cz. 1”. Świat Szkła (2): 30 – 35.
[16] Sędłak Bartłomiej, Paweł Sulik. 2017. „Badania odporności ogniowej i dymoszczelności drzwi przeszklonych zgodnie z wymaganiami normy wyrobu PN-EN 16034. Cz. 2”. Świat Szkła (3): 40, 42 – 43.
[17] Sulik Paweł, Daniel Izydorczyk, Bartłomiej Sędłak. 2016. Bezinwazyjna weryfikacja poprawności wykonania i montażu drzwi przeciwpożarowych. Problemy techniczno-prawne utrzymania obiektów budowlanych: Ogólnopolska konferencja, Warszawa, 22-23 stycznia, s. 147–150.
[18] Sulik Paweł, Bartłomiej Sędłak, Daniel Izydorczyk. 2014. „Odporność ogniowa i dymoszczelność drzwi przeciwpożarowych na wyjściach awaryjnych z tuneli – badania i klasyfikacja”. Logistyka (6): 10104–10113.
[19] Sulik Paweł, Bartłomiej Sędła, Piotr Turkowski, Wojciech Węgrzyński. 2014. Bezpieczeństwo pożarowe budynków wysokich i wysokościowych. Budownictwo na obszarach zurbanizowanych, Nauka, praktyka, perspektywy,A. Halicka, Ed. Politechnika Lubelska, pp. 105–120.
[20] Sulik Paweł, Bartłomiej Sędłak. 2015. „Prawidłowy odbiór przeszklonych drzwi przeciwpożarowych”. Świat Szkła 20 (2): 46 – 49, 56.
[21] Sulik Paweł, Bartłomiej Sędłak. 2015. „Wybrane zagadnienia związane z drzwiami przeciwpożarowymi”. Inżynier Budownictwa (11): 90 – 97.

Przyjęto do druku: 22.05.2018 r.

czytaj więcej >>>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 10-12 (spis treści >>)

Wpływ obciążeń na bezpieczeństwo pożarowe elementów drewnianych

Tomasz Domański, Kamil Kmiecik, Politechnika Krakowska; Wydział Inżynierii Lądowej

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.02

Pod wpływem obciążeń zewnętrznych parametry mechaniczne drewna pogarszają się w czasie. Redukcja nośności zależy od typu obciążenia i od klasy drewna. W przypadku dużych naprężeń spowodowanych obciążeniem długotrwałym występują efekty redukcji wytrzymałości zwane pełzaniem. W artykule przedstawiono kalibrację współczynników kmod, fi i kfi w warunkach pożaru, przy użyciu metod probabilistycznych. Parametry przyjęto zgodnie zmetodą największej wiarygodności, wykorzystując dane istotne dla polskiego drewna konstrukcyjnego. Parametry obciążenia śniegiem zostały oszacowane na podstawie danych meteorologicznych zawierających obciążenie śniegiem z ponad 45 lat w przypadku polskich stref górskich: Zakopanego, Świeradowa i Leska. Do oceny niezawodności wykorzystano reprezentatywne stany krótko- i długoterminowe.

Słowa kluczowe: niezawodność; konstrukcje drewniane; obciążenie śniegiem; bezpieczeństwo pożarowe.

Effect of loads on fire safety of timber elements

Under the influence of external loads the values of mechanical parameters of wood decrease in time. It depends on the type of load and timber.Due to long termloading at high stress ratio levels, there are strength reduction effects, referred to as creep-rupture effects. The paper presents the calibration of the factors kmod,fi and kfi using probabilistic methods. The parameter are fitted by the Maximum Likelihood Method using the data relevant for Polish structural timber. The snow load process parameters have been estimated based on Polish snow data over 45 years frommountain zones: Zakopane, Świeradów and Lesko. Representative short – and long – termstates are used for evaluate the reliability.

Keywords: reliability; timber structures; snow loads; fire safety.

Literatura
[1] Buchanan Andrew. 2002. Structural design for fire safety. Chichester, J. Wiley.
[2] Domański Tomasz. 2016.Wybrane zagadnienia niezawodności konstrukcji drewnianych. Kraków. Wydawnictwo PK.
[3] Domański Tomasz. 2014. „Probability calibration of load duration modification factor for timber roofs in the polish mountain zones”. Archives of Civil Engineering, LX (2): 195 – 208.
[4] IMiGW Kraków, 2009. Raport wysokości pokrywy śnieżnej w latach 1960 – 2009. Kraków. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
[5] IMiGWWrocław. 2009. Raport wysokości pokrywy śnieżnej w latach 1960 – 2009. Wrocław. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
[6] König Jürgen. 2005. „Structural fire design according to Eurocode 5 – design rules and their bankground”. Fire and Materials, Issue 29: 147 – 163.
[7] PN-EN 1990:2004. Eurokod 0: Podstawy projektowania konstrukcji.
[8] PN-EN 1995 1-1:2010. Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych, Część 1-1: Postanowienia ogólne. Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków.
[9] PN-EN 1995-1-2:2008. Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych, Część 1-2: Postanowienia ogólne. Projektowanie konstrukcji z uwagi na warunki pożarowe.
[10] Woźniak Grzegorz, Paweł Roszkowski. 2014. Projektowanie konstrukcji drewnianych z uwagi na warunki pożarowe według Eurokodu 5. Warszawa. Instytut Techniki Budowlanej.

Przyjęto do druku: 23.05.2018 r.

czytaj więcej >>>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 7-8 (spis treści >>)

Wpływ zmian w przepisach techniczno-budowlanych na proces budowlany. Część 1

Burda Marcin, Krupa Rafał, Absolwent Szkoły Głównej Służby Pożarniczej,
Kubica Przemysław, Szkoła Główna Służby Pożarniczej,
Sulik Paweł, Instytut Techniki Budowlanej; Zakład Badań Ogniowych

Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15199/33.2018.07.01

W artykule przedstawiono ocenę wpływu zmian w Warunkach Technicznych wprowadzonych 1 stycznia 2018 r. dotyczących bezpieczeństwa pożarowego [4]. Porównano brzmienie przepisu przed i po zmianie; wskazano kierunki zmiany; dokonano oceny wpływu zmian na proces budowlany oraz przedstawiono wątpliwości interpretacyjne.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo pożarowe budynków; przepisy techniczne; warunki techniczne.

The impact of changes in technical and construction regulations
on the construction process focus on fire safety. Part 1

The article presents an assessment of the impact of changes in the field of fire safety introduced on 1 January 2018 in the Polish Law Technical Conditions [4]. Changes of the wording of the recipe before and after the change were compared; general direction of changeswere indicated; the impact of the changes on the construction process; aswell as interpretation doubtswas presented.

Keywords: fire safety of buildings; technical regulations; Technical Conditions.

Literatura
[1] PN-EN 13501-2+A1:2010 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej.
[2] PN-EN 13501-2:2016-07 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej.
[3] Roszkowski Paweł, Paweł Sulik. 2017. „Wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego przekryć dachowych o powierzchni większej niż 1000 m2”. Materiały Budowlane 534 (2): 46 – 48. DOI: 10.15199/33.2017.02.11.
[4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 14.11.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 8.12.2017 r. poz. 2285).
[5] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422 z późniejszymi zmianami, obowiązującymi do końca 2017 r.).
[6] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 4.4.2011.
[7] Sulik Paweł, Tomasz Gwiżdż. 2014. „Rozprzestrzenianie ognia przez ściany zewnętrzne w świetle nowych przepisów normowych”.Materiały Budowlane (7): 6 – 7.
[8] Sulik Paweł,Wojciech Chruściel. 2014. „Sposoby zabezpieczania elewacji wykonanych w technologii ETICS przed szkodliwym działaniem środowiska zewnętrznego”. Inżynier Budownictwa (3): 62 – 66.
[9] Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami, tekst ujednolicony Dz.U. z 2017 r. poz. 1332 (obowiązuje od 7.06.2017 r.).

Przyjęto do druku: 04.06.2018 r.

 

Przeczytaj cały arykuł >>

Materiały Budowlane 07/2018, str. 2-5 (spis treści >>)