mgr inż. Adam Mandrysz, Kierownik kontraktu – HIGHTEX GmbH
mgr inż. Leszek Miara, Inspektor nadzoru ds. konstrukcji stalowych – Narodowe Centrum Sportu Sp. z o.o.
Nowoczesne zadaszenia stadionów stają się coraz bardziej kompleksowymi, przepełnionymi techniką konstrukcjami wielofunkcjonalnymi. W przypadku Stadionu Narodowego w Warszawie zdecydowano się na zadaszenie przestrzeni ponad trybunami dachem stałym, przewidując również możliwość przekrycia boiska dachem rozkładanym, zaparkowanym w zintegrowanym z centralną iglicą garażu membrany.
Koncepcja konstrukcji nośnej dachu Stadionu Narodowego w Warszawie oparta jest na zasadzie działania koła rowerowego. Siedemdziesiąt dwie liny średnicy 95 ÷ 140 mm rozpięte promieniście między pierścieniem ściskanym z rury średnicy 1800 mm i grubości ścianki 80 mm a pierścieniem rozciąganym z lin średnicy 70 ÷ 150 mm, stanowią główne elementy nośne dachu stałego. Na 72 górnych linach dachu stałego podwieszone są za pośrednictwem wieszaków liny dolne. Na nich z kolei oparte są łuki stalowe z rury średnicy 177,8 mm, a na łukach zaś rozparta jest membrana dachu stałego nad trybunami.
Artykuł opisuje szczegółowo konstrukcję wsporczą dachu środkowego (ruchomego), a także parametry membran użytych do wykonania pokrycia ok. 54 000 m2 dachu stałego (membrana z włókna szklanego powlekanego teflonem (PTFE)) oraz ok. 10 000 m2 dachu ruchomego (włókno poliestrowe powlekane PVC oraz warstwą ochronną Fluotop T2). Autorzy opisują też operację zamykania i otwierania dachu Stadionu Narodowego w Warszawie.
Centrum Techniki Okrętowej (CTO) powstało 1 stycznia 1971 r. Obecnie jest to spółka skarbu państwa, która wspiera przemysł okrętowy i budownictwo, świadcząc usługi w zakresie m.in.: badania odporności ogniowej, dymoszczelności i izolacyjności akustycznej elementów budowlanych i konstrukcji okrętowych; badań modelowych dla przemysłu okrętowego i jachtowego; projektowania i nadzoru konstruktorskiego oraz projektowania laboratoriów i urządzeń badawczych. W latach 2010-2011 w ramach CTO powstał Ośrodek Certyfikacji Wyrobów oraz uruchomiono jedne z najnowocześniejszych w Europie Laboratorium Akustyczne oraz Laboratorium Badań Ogniowych, które mają akredytację PCA.

mgr inż. Maria Dreger
Artykuł odpowiada na pytania czym jest oraz jakie są podstawowe klasy (A1, A2, B, C, D, E, F) reakcji na ogień wyrobów budowlanych, a także porównuje definicje reakcji na ogień z odpornością ogniową (inaczej odpornością na ogień). Opisuje ponadto dodatkowe klasyfikacje materiałów ze względu na wytwarzanie dymu (dymotwórczość s1, s2, s3) oraz płonących kropli i cząstek (d0, d1, d2), które można znaleźć w euroklasach od A2 do D i od A2 do E. Pokazuje też, co oznacza określenie NRO oraz to, że element budowlany, sklasyfikowany jako nierozprzestrzeniający ognia, może silnie rozprzestrzeniać ogień.
dr inż. Szymon Dawczyński, Politechnika Śląska
W projektowaniu konstrukcyjnym, bazując na znanych zasadach mechaniki, wykonuje się analizę konstrukcji pod względem jej kształtu, właściwości oraz zachowania na etapie budowy i podczas użytkowania. Obecnie analizę konstrukcji wykonuje się przy użyciu specjalistycznych programów do analiz numerycznych. Wynika to głównie z dążenia do bardziej wiernego odwzorowania samej konstrukcji, jak i różnorodności oddziaływań, które każdorazowo należy uwzględnić w obliczeniach. W przypadku numerycznej analizy konstrukcji, z zastosowaniem np.metody elementów skończonych, wynikiem są naprężenia, odkształcenia i przemieszczenia. W niektórych uzasadnionych przypadkach zachodzi potrzeba wykonania również dodatkowych analiz lokalnych, w których założenie o liniowym rozkładzie odkształceń jest nieprawdziwe (m.in. stref podporowych, miejsc przyłożenia sił skupionych, połączeń belek i słupów, stref zakotwień i miejsc zmiany przekroju elementu). W zależności od specyfiki rozpatrywanego zagadnienia można w analizie konstrukcji stosować odpowiednie uproszczenia związane z idealizacją geometrii (wymiarów) elementów konstrukcji przy przyjmowaniu schematu statycznego, przez uproszczenia wynikające z odwzorowania działających obciążeń, aż do idealizacji odpowiedzi konstrukcji na te obciążenia.
***
Simplifications in reinforced concrete structures analysis according to Eurocode
In structural designing constructions are analysed regarding shape, their properties and behaviour at the stage of construction and utilization. Depending on the problem, some simplifications can be used in structural analysis. These simplifications are related to dimensions idealization of structure elements when employing static scheme, through simplifications resulting from reproducing acting loads, up to structures response idealization for these loadings. Most of these simplifications based on Eurocode instructions are discussed in the paper.
***
PATNERZY DZIAŁU EUROKODY W PRAKTYCE

dr inż. Jan Bobrowicz, prof. dr hab. inż. Lech Czarnecki, mgr inż. Jadwiga Tworek, ITB
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, Construction Product Regulation CPR 305/2011 zostało przyjęte 9 marca 2011 r. i opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 4 kwietnia 2011 r. Rozporządzenie 305/2011 ustanawia „zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych” oraz określa zasady wyrażania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych i oznakowania CE na tych wyrobach.
Rozporządzenie CPR wprowadza zmiany w wymaganiach podstawowych nr 3 (Higiena, zdrowie, środowisko), 4 (Bezpieczeństwo użytkowania i dostępność obiektów), 6 (Oszczędność energii i izolacyjność cieplna) oraz nowe 7 wymaganie (Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych).
W artykule opisano systemy udostępniania wyrobów na rynku oraz ich wprowadzenie wg systemu krajowego, nowe definicje używane w CPR, obowiązki producenta, importera i dystrybutora wyrobów budowlanych, zakres stosowania procedur uproszczonych oraz postanowienia przejściowe.
dr inż. Anna Kotwa, prof. dr hab. inż. Jerzy Wawrzeńczyk, Politechnika Świętokrzyska
W artykule przedstawiono wyniki badań próbek betonowych poddanych jednokrotnemu zamrożeniu do temperatury -3 °C i -8 °C po wstępnym okresie dojrzewania 2 – 36 h. Oznaczano spadek wytrzymałości oraz odkształcenia. Ponadto wyznaczono przyrost wczesnej wytrzymałości betonu. Celem badań było określenie zależności pomiędzy spadkami wytrzymałości a odkształceniami powstałymi podczas zamrażania młodego betonu.
Badania przeprowadzono na mieszankach betonowych wykonanych z trzech cementów CEM I 32,5R, CEM I 42,5R oraz CEM II/B-V 32,5R o stałym stosunku w/c = 0,54. Jedna seria badań dotyczyła określenia spadków wytrzymałości betonu na ściskanie. W tym celu wykonano 480 próbek o jednakowym składzie mieszanki betonowej. Druga seria badań dotyczyła pomiaru odkształceń zamrożonego betonu. Do badań zastosowano próbki w kształcie walca wysokości 27 cm i średnicy 10 cm, które po zaformowaniu podlegały wstępnemu dojrzewaniu przez okres 2, 5, 8, 16, 24, 36 h w temperaturze +15 °C. Trzecia seria badań polegała na określeniu przyrostu wczesnej wytrzymałości próbek betonowych, które po zaformowaniu dojrzewały przez 28 dni w temperaturze +5 °C, +20 °C, +35 °C.
W ten sposób zaplanowane badania pozwoliły na określenie zależności pomiędzy odkształceniami a spadkami wytrzymałości betonu na ściskanie.
Murowanie z silikatów w temperaturze poniżej +5°C jest możliwe pod warunkiem, że miejsce pracy będzie odpowiednio przygotowane (osłonięte od wiatru, deszczu i śniegu) a pustaki silikatowe będą składowane pod przykryciem folią, tak aby zabezpieczyć je przed zawilgoceniem. Jeśli do wznoszenia ścian zostaną zastosowane elementy murowe mokre lub przemarznięte, to utracona zostanie przyczepność pomiędzy murem a zaprawą. W takiej sytuacji mur należy rozebrać. Wielu producentów, jak na przykład Grupa SILIKATY w ramach systemu oferuje zaprawę zimową do murowania w warunkach obniżonej temperatury.
Przy murowaniu z silikatów w niskiej temperaturze należy przestrzegać zaleceń i wymagań zawartych w instrukcji ITB "Wykonywanie robót budowlanych w okresie obniżonej temperatury Warszawa 2011".

dr inż. Roman Jarmontowicz
Specyfika robót murowych w okresie zimowym jest związana z istotnym zwiększeniem nakładów finansowych, dlatego zawsze należy dokładnie przeanalizować zasadność ich wykonywania. Jako warunki zimowe przyjmuje się okres, w którym średnia temperatura dobowa powietrza wynosi poniżej +5 ºC. Warunki klimatyczne warunkujące prowadzenie robót budowlanych w okresie zimowym to: temperatura powietrza; prędkość i kierunek wiatru oraz pokrywa śnieżna. Robót tych nie należy wykonywać, jeżeli: temperatura powietrza t ≤ –5 ºC i prędkość wiatru v ≥ 8 m/s; temperatura powietrza t ≤ –10 ºC i prędkość wiatru v ≥ 4 m/s; temperatura powietrza t ≤ –15 ºC i prędkość wiatru v ≥ 2 m/s oraz gdy występują opady atmosferyczne, mgły lub oszronienia.
W artykule omówione są zagadnienia związane z wykonywaniem robót murowych w okresie zimowym dotyczące murów na zaprawach zwykłych, murów zaprawach lekkich, a także murowania na cienkie spoiny.