Georg Schober, Ingenieurbüro für Material und Verfahrenstechnik, Niemcy
W autoklawizowanym betonie komórkowym (ABK) występują co najmniej dwa rodzaje porów, które często przez producentów ABK nazywane są makroporami i mikroporami. Termin makropory odnosi się do dużych porów powietrznych (w artykule nazywane porami powietrznymi), które wytwarza się w sztuczny sposób przez stosowanie czynnika porotwórczego. Jeśli chodzi o mikropory, to wypełniają one materiał szkieletowy dookoła porów powietrznych (w artykule nazywane porami w materiale szkieletowym). W ABK najbardziej widoczne są pory powietrzne o wielkości milimetra. Tworzą one charakterystyczną powierzchnię betonu komórkowego widoczną w miejscach przełamu lub tam, gdzie został przecięty. Na ogół ich kształt jest kulisty. W szkielecie dookoła porów powietrznych znajdują się różne typy porów, jak np.: pory gazowe wytworzone przez wodór w wyniku reakcji z aluminium, pory pozostałe po cząsteczkach kwarcu, resztkowa przestrzeń porowata wypełniona początkowo wodą.
Porowatość autoklawizowanego betonu komórkowego wpływa na jego podstawowe właściwości, czyli stosunkowo dużą wytrzymałość i małą przewodność cieplną. Tak więc poprawę właściwości ABK może przynieść zmniejszenie lub nawet wyeliminowanie anizotropii wytrzymałości, zmniejszenia wilgotności ustabilizowanej oraz wprowadzenie materiałów wytwarzających nanopory wypełnione gazem.
dr inż. Waldemar Budzyński, dr inż. Jacek Góra, Politechnika Lubelska
dr hab. inż. Wojciech Piasta, prof. PŚk, Politechnika Świętokrzyska
Stosowanie w konstrukcjach betonowych materiałów o coraz lepszych właściwościach mechanicznych powoduje znaczną redukcję przekrojów elementów, co jest korzystne z ekonomicznego punktu widzenia, ale powoduje zmniejszenie sztywności i zwiększenie naprężeń w przekroju. W konsekwencji elementy doznają większych odkształceń (większe zarysowanie i ugięcie), co z kolei zmusza do bardziej precyzyjnego projektowania w zakresie stanów granicznych użytkowalności, ponieważ spełnienie wymagań dotyczących ugięć, a nie nośności, może decydować o wymiarach przekroju elementu. Duże zapotrzebowanie na beton, a także przyczyny ekonomiczne, powodują, że producenci betonu coraz częściej sięgają po nowe, dotychczas niestosowane na szerszą skalę, kruszywa. Decyzja o zastosowaniu danego rodzaju kruszywa podejmowana jest na podstawie właściwości stwardniałego betonu, często z pominięciem modułu sprężystości Ec czy wytrzymałość na rozciąganie fct, które decydują o odkształcalności elementu żelbetowego. Mając to na uwadze, przeprowadzono badania doświadczalne właściwości betonów wykonanych na bazie różnych kruszyw. Następnie rozważano, zgodnie z PN-EN 1992-1-1, w jaki sposób zmiana rodzaju kruszywa wpływa na ugięcie żelbetowych elementów konstrukcyjnych obciążonych doraźnie.
prof. nadzw. dr hab. inż. Marek Iwański, Politechnika Świętokrzyska
Kruszywo wapienne jest pełnowartościowym materiałem do wykonywania konstrukcji nawierzchni drogowych. W przypadku kruszyw do nawierzchni drogowych nałożyły się w Polsce wymagania wynikające z nowych norm europejskich oraz równolegle funkcjonujących zapisów wycofanych Polskich Norm. W celu wdrożenia do praktyki drogowej systematyki norm PN-EN niezbędne było opracowanie szczegółowych wymagań, które zostały zatwierdzone dopiero pod koniec 2008 r. jako Wymagania Techniczne pt. Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń na drogach publicznych. WT-1 Kruszywa. Ze względu jednak na okres procesu inwestycyjnego w drogownictwie, trwający kilka lat (od rozpoczęcia prac projektowych do wykonawstwa), do 2011 r. tylko na nieznacznej części nowo wybudowanych dróg warstwy konstrukcyjne wykonano zgodnie z tymi wymaganiami. W przypadku pozostałych stosowano wymagania dotyczące kruszywa zawarte w normach wycofanych ze zbioru Polskich Norm serii PN-B-11111, PN-B-11112 i PN-B-11113.
dr inż. Teresa Rucińska, mgr inż. Aleksandra Radek Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
mgr inż. Tomasz Kwiecień, ERBUD S.A.
W celu sprawdzenia wpływu kruszyw drobnoziarnistych na właściwości zapraw cementowych wykonano badania oparte na wyjściowej recepturze normowej zaprawy cementowej w zakresie składników suchych (proporcje kruszywa do cementu 3 : 1). Zawartość kruszywa drobnoziarnistego naturalnego w normowej zaprawie cementowej podzielono na trzy porcje objętościowo, które wariantowo zamieniano lekkim kruszywem drobnoziarnistym liapor frakcji 0/2 o gęstości objętościowej 1,83 g/cm3. Współczynnik wodno-cementowy zapraw ustalono na poziomie 0,5 (zaprawy oznaczone literą M) i 0,6 (zaprawy oznaczone literą Z). Do wszystkich mieszanek dodano superplastyfikator Visco Crete 3 w ilości 0,4% w stosunku do masy cementu w celu poprawienia jej urabialności oraz korzystnego wpływu na wytrzymałość mechaniczną. Zaprawy wykonywano z zastosowaniem cementu CEM I 32,5. Uwzględniając te założenia, uzyskano 2 warianty zapraw, różniące się składem oraz współczynnikiem wodno-cementowym.
Zaprawy zbadano po 28 dniach twardnienia. Oprócz podstawowych badań właściwości technicznych, przeprowadzonych wg PN-85/B-04500 i PN-EN 196-1, wykonano pomiar współczynnika przewodzenia ciepła λ metodą niestacjonarną za pomocą aparatu ISOMET 2104.
mgr inż. Sławomir Gąsiorowski, Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego
Samodzielne stosowanie domieszek na placu budowy obarczone jest dużą niepewnością, jeśli chodzi o efekty, jakie zostaną osiągnięte. Pomiędzy domieszką a danym rodzajem cementu zachodzi szereg reakcji, które mogą zostać zaburzone w wyniku niedokładności dozowania (bez odpowiedniego sprzętu łatwo o przedozowanie) czy nawet nieodpowiedniej temperatury otoczenia, w jakiej stosowane były domieszki. Norma PN-EN 934-3 "Domieszki do betonu, zaprawy i zaczynu. Część 3: Domieszki do zapraw do murów" wyróżnia dwa typy domieszek, które mogą być stosowane w zaprawach murarskich. Są to: domieszka napowietrzająco/uplastyczniająca (nazywana zwyczajowo plastyfikatorem) oraz domieszka opóźniająca wiązanie/znacznie wydłużająca czas zachowania właściwości roboczych zaprawy. W przypadku najbardziej popularnych domieszek stosowanych na polskich budowach, czyli domieszek napowietrzających jednym z efektów ubocznych może być nadmierne napowietrzenie zapraw cementowych i drastyczny spadek przyczepności zaprawy do cegły lub bloczka.
ALPOL jest producentem wysokiej jakości chemii budowlanej. Firma proponuje między innymi białe wapno hydratyzowane, gips budowlany półwodny odmiany beta (oznaczony symbolem AG B01) oraz cement uniwersalny klasy 32,5R przeznaczony do betonów i zapraw przygotowywanych na miejscu budowy (symbol AC 903).
Krzysztof Mrówczyński, Ekspert ds. Analiz Sektorowych Banku Pekao SA
Na branżę kruszyw składa się przede wszystkim produkcja kruszyw naturalnych (stanowiących ok. 70% krajowej produkcji), kruszyw piaskowo-żwirowych oraz kruszyw łamanych. Oprócz kruszyw naturalnych na rynku są również kruszywa sztuczne oraz uzyskiwane w procesie recyklingu.
Wydobycie kruszyw naturalnych notowało w ostatnim czasie bardzo dynamiczny rozwój. W latach 2005 – 2010 wzrosło o ponad połowę. Rewelacyjny był 2011 rok. Z danych Państwowego Instytutu Geologicznego wynika, że produkcja kruszyw osiągnęła rekordowy poziom ponad 330 mln ton, zaś w ocenie Polskiego Związku Producentów Kruszyw (PZPK) legalne wydobycie kruszyw nie przekroczyło 250 mln ton. Niestety w najbliższych dwóch latach oczekiwać należy wyhamowania w budownictwie kubaturowym, a także zmniejszenia wydatków publicznych na budowę dróg. Spadnie więc popyt na spoiwa mineralne i kruszywa budowlane. Ocenia się, że powrót koniunktury nastąpi dopiero na przełomie 2014 i 2015 r. Z najnowszych prognoz PZPK wynika, że ponowny wzrost legalnego wydobycia kruszyw nastąpi dopiero w 2015 r. Oczekuje się stabilizacji produkcji na poziomie 200 mln ton rocznie, a więc nieco poniżej poziomu spodziewanego w tym roku.
Start 
