prof. dr hab. inż. Łukasz Drobiec, Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0001-9825-6343
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Zarysowania murów są zwykle powodem niepokoju zarządców, właścicieli i użytkowników obiektów, a przy tym są to uszkodzenia, które trudno skutecznie naprawić. Rysy mogą świadczyć o nadmiernym wytężeniu konstrukcji, lecz częściej są wynikiem odkształcenia muru wywołanego wpływami zewnętrznymi lub wewnętrznymi.
Literatura
[1] Drobiec Ł. Naprawy i wzmocnienia konstrukcji murowanych. XXXVIII Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, Wisła 2024, tom III, 41 – 141.
[2] Jasieńko J, Łodygowski T, Rapp P. Naprawa, konserwacja i wzmacnianie wybranych, zabytkowych konstrukcji ceglanych. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2006.
[3] Kwiecień S. Geotechniczne przyczyny awarii budowlanych i metody ich zapobiegania. XXXVIII Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, Wisła 2024, tom III, 1 – 39.
[4] Małyszko L, Orłowicz R. Wybrane sposoby napraw zarysowanych ścian murowych. Przegląd Budowlany. 2008; 12: 40 – 46.
[5] Stawiski B. Konstrukcje murowe. Naprawy i wzmocnienia. Polcen, Warszawa 2014.
[6] Orłowicz R, Tkacz P, Gil Z. Przemurowania murów – wybrane zagadnienia. Inżynier Budownictwa. 2016; 7/8: 60 – 64.
[7] Rudziński L. Konstrukcje murowe. Remonty i wzmocnienia. Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej. Kielce 2006, wyd. II uzup. 2010.
[8] Drobiec Ł. Efektywność naprawy muru przez zszycie rys. Inżynieria i Budownictwo. 2016; 3: 123 – 125.
[9] Sobczyńska E, Węglarz A. Uszkodzenia muru i sposoby ich naprawy. Materiały Budowlane. 2016; 4: 106 – 108.
[10] Jasiński R. Problemy zabezpieczenia budynków w rejonie głębokich wykopów. XXX Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Szczyrk 2015 r., Tom 1, 113¸212.
[11] Małyszko L, Orłowicz R. Konstrukcje murowe. Zarysowania i naprawy. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2000.
[12] Masłowski E, Spiżewska D. Wzmacnianie konstrukcji budowlanych. Arkady, Warszawa, 2014.
[13] Bednarz Ł. Wybrane materiały stosowane w renowacji zabytkowych murów. Inżynier Budownictwa. 2021; 5: 57 – 60.
[14] Drobiec Ł. Metody wzmocnienia murowanych sklepień. Materiały Budowlane. 2017; 5: 6 – 7.
[15] Janowski Z. Remonty i wzmacnianie murów oraz sklepień w obiektach zabytkowych. XIII Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Ustroń1999 r., Tom 1 cz. 1, 223 – 252.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 46-48 (spis treści >>)
dr hab. inż. Beata Nowogońska, prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Budownictwa
ORCID: 0000-0001-6343-4840
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Obiekty budowlane podlegają ciągłym procesom destrukcyjnym, a utrzymanie ich w odpowiednim stanie technicznym, to jedno z najważniejszych zadań podczas eksploatacji. Trafna ocena stanu technicznego budynku i przyczyn zniszczenia oraz prognozowanie niekorzystnych zmian pozwolą na właściwe określenie potrzeb remontowych.
Literatura
[1] Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz. U. 1994 r. Nr 89 poz. 414.
[2] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 sierpnia 1999 roku (Dz. U. Nr 74 poz. 836) w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.
[3] Konecki W, Sitkowski J, Ulatowski A. Remonty budynków mieszkalnych, Arkady, Warszawa 1978.
[4] Linczowski C. Trwałość, ochrona i eksploatacja budowli. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1992.
[5] Nowogońska B. Diagnoza w procesie starzenia budynków mieszkalnych wykonanych w technologii tradycyjnej, Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Warszawa, 2017.
[6] Srokowski W. Studia nad metodą określenia stopnia zużycia technicznego budynków mieszkalnych, IGM, Materiały i studia, Warszawa 1971.
[7] Ściślewski Z. Trwałość budowli, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej 1995.
[8] Thierry J, Zaleski S. Remonty budynków i wzmacnianie konstrukcji, Arkady, Warszawa 1982.
[9] Winniczek W. Wycena budynków i budowli podejściem odtworzeniowym, CUTOB-PZITB, Wrocław 1993.
[10] Wodyński A. Zużycie techniczne budynków na terenach górniczych. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Akademia Górniczo- Hutnicza, Kraków 2007.
[11] Zaleski S. pr. zbiorowa. Remonty budynków mieszkalnych – poradnik, Arkady, Warszawa 1997.
[12] Cempel C. Diagnostyka techniczna – stan i kierunki rozwoju, Materiały konferencyjne 56. Konferencji Naukowej KILiW PAN i PZITB Krynica 2010.
[13] Runkiewicz L. Diagnostyka obiektów budowlanych. Zasady wykonywania ekspertyz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
[14] Runkiewicz L. Remonty i modernizacje obiektów budowlanych – określenia i stosowanie, Zeszyt Naukowy Politechniki Wrocławskiej Nr 71, Wrocław 1998.
[15] PN-ISO 7162:1999 Wymagania użytkowe w budownictwie. Treść i układ norm dotyczących oceny właściwości użytkowych.
[16] PN-ISO 15686-1: 2005 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 1: Zasady ogólne.
[17] PN-ISO 15686-2:2005 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 2. Procedury związane z przewidywanym okresem użytkowania.
[18] PN-ISO 15686-3:2005 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 3.Audyty i przeglądy właściwości użytkowych.
[19] PN-ISO 15686-6:2006 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 6. Procedury związane z uwzględnieniem wpływów środowiskowych.
[20] PN-ISO 15686-7:2006 Budynki i budowle. Planowanie okresu użytkowania. Część 7. Ocena właściwości użytkowych na podstawie danych z praktyki dotyczących okresu użytkowania.
[21] PN-ISO 6240:1998 Właściwości użytkowe w budownictwie. Zawartość i układ norm.
[22] PN-ISO6241:1994Normywłaściwości użytkowych w budownictwie. Zasady ich opracowania i czynniki, które powinny być uwzględniane.
[23] Nowogońska B. The Life Cycle of a Building as a Technical Object, Periodica Polytechnica Civil Engineering vol. 60 (3) 2016.
[24] Thierry J, Zaleski S. Remonty budynków i wzmacnianie konstrukcji. Arkady, Warszawa 1982.
[25] Zaleski S. pr. zbiorowa. Remonty budynków mieszkalnych – poradnik, Arkady, Warszawa 1997.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 43-45 (spis treści >>)
jrs.pl
Materiały Budowlane 5/2024, strona 42 (spis treści >>)
mgr Alina Woźniak, ASM Research Solutions Strategy
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Sektor renowacji mieszkań i domów w Polsce rozwija się obecnie bardzo dynamicznie. Coraz więcej właścicieli nieruchomości decyduje się na ich modernizację z różnych powodów, począwszy od poprawy estetyki, przez wymianę zużytych elementów, po zwiększenie komfortu życia i efektywności energetycznej. Warto poznać zatem proces decyzyjny przyszłych inwestorów i dowiedzieć się co, jak, kiedy i dlaczego będą oni remontować.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 41-42 (spis treści >>)
prof. dr hab. inż. Krzysztof Schabowicz, Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
dr n. prawnych Martyna Sługocka, , Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Nazewnictwo stosowane w praktyce przez inżynierów budownictwa odbiega często od definicji używanych na gruncie przepisów prawa. W Prawie budowlanym nie występuje pojęcie naprawy czy wzmocnienia. Zgodnie z art. 3 pkt 7 tej ustawy w definicji robót budowlanych mieści się budowa (rozumiana jako wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu), a także odbudowa, rozbudowa i nadbudowa obiektu budowlanego oraz prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Każdorazowo konieczne jest zatem dokonanie oceny, czy konkretne roboty budowlane polegające na przywróceniu sprawności i funkcjonalności poszczególnym elementom konstrukcji (naprawa) lub nadaniu im nowych właściwości (wzmocnienienie) powinny być zakwalifikowane jako przebudowa czy remont obiektu budownictwa ogólnego.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 36-40 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Assessment of the possibility of using a laminate coating to repair and strengthen the jacket of a steel fuel tank with a vertical axis
dr inż. Dawid Gacki, Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0003-2025-3884
dr inż. Kamil Słowiński, Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa
ORCID: 0000-0002-4225-520X
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2024.05.07
Doniesienie naukowe
Streszczenie. W artykule przedstawiono przebieg i rezultaty badań, których celem była ocena wybranych właściwości powłok poliestrowo-szklanych stosowanych do naprawy i wzmacniania płaszczy stalowych zbiorników cylindrycznych na paliwa płynne. Na podstawie badań doświadczalnych określono ryzyko powstania delaminacji kompozytu stalowo-laminatowego na skutek działania obciążeń o charakterze dynamicznym, a także wpływ zróżnicowanej temperatury, w jakiej pracuje laminat wewnątrz zbiornika, na twardość wykonanej z niego powłoki naprawczej. Dokonano również oceny stabilności wymiarów i kształtu powłoki laminatowej w warunkach wyjątkowych, w których poddawana jest ona ekspozycji na podwyższoną temperaturę. Podjęto także próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące wpływu zastosowania powłoki laminatowej na nośność płaszcza zbiornika wzmocnionego z jej użyciem.
Słowa kluczowe: zbiornik paliwowy; powłoka cylindryczna; laminat; kompozyt; analiza MES.
Abstract. The article presents the course and results of research which purpose was aimed at evaluation of selected properties of polyester-glass coatings used to repair and strengthen the jackets of steel cylindrical tanks with a vertical axis for the storage of liquid fuels. Through experimental research, the issues related to the risk of delamination of the steel-laminate composite as a result of dynamic loads, as well as the impact of different temperatures at which the laminate operates inside the tank on the hardness of the laminate coating were identified. The stability of the dimensions and shape of the laminate coating in exceptional conditions where it is subjected to an exposure to elevated temperature was also assessed. An attempt was also made to answer the question about the impact of the use of a laminate coating on the load bearing capacity of the tank shell strengthened with it.
Keywords: fuel tank; cylindrical shell; laminate; composite; FEM analysis.
Literatura
[1] Maślak M, Pazdanowski M, Siudut J. Kształtowanie elementów w modernizowanych stalowych zbiornikach paliwowych wynikające ze zmian użytkowych oraz wzrastających wymagań środowiskowych. Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury. 2017; DOI: 10.7862/rb. 2017.32.
[2] Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. nr 243 z 21 listopada 2005, z późniejszymi zmianami).
[3] Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. nr 113 z 18 września 2001, z późniejszymi zmianami).
[4] German J: Podstawy mechaniki kompozytów włóknistych, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 1996.
[5] Hyla I, Kozioł M. Wpływ struktury układów wielowarstwowych na rozwój procesy zniszczenia laminatów. Inżynieria Materiałowa. 2007; 2.
[6] Huang T, Bobyr M. A Review of Delamination Damage of Composite Materials. Journal of Composites Science. 2023; https://doi. org/10.3390/jcs7110468.
[7] NassarA, Nassar E. Effect of fiber orientation on the mechanical properties of multi layers laminate nanocomposites. Heliyon 6 (2020). https://doi.org/10.1016/j.heliyon. 2020.e03167.
[8] PN-EN 59:2016-03 Tworzywa sztuczne ze wzmocnieniem szklanym – Oznaczanie twardości twardościomierzem Barcola.
[9] Królicka A, Trębacki K. Próby wytrzymałościowe kompozytów polimerowych. Autobusy. 2017; 9.
[10] PN-EN 1993-4-2:2009 Eurokod 3. Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 4-2 Zbiorniki.
[11] PN-EN 1993-1-1 Eurokod 3. Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.
Przyjęto do druku: 16.04.2024 r.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 31-35 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
New methods of determining fungi and algae in construction
mgr inż. Michał Komar, Politechnika Łódzka, Interdyscyplinarna Szkoła Doktorska
ORCID: 0000-0001-6354-6885
dr hab. inż. Justyna Szulc, Politechnika Łódzka, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
ORCID: 0000-0002-6601-2376
prof. dr hab. Beata Gutarowska, Politechnika Łódzka, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
ORCID: 0000-0002-9223-2001
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2024.05.06
Artykuł przeglądowy
Streszczenie. Mikroorganizmy zasiedlają materiały budowlane od pierwszych dni ich użytkowania. Powodują biodeteriorację i przyczyniają się do strat ekonomicznych, a w przypadku wnętrza budynków mogą negatywnie oddziaływać na zdrowie mieszkańców. Istotne jest wczesne wykrywanie grzybów i glonów na materiałach budowlanych. Poniższy artykuł zawiera przegląd literaturowy metod wykrywania grzybów i glonów na materiałach budowlanych oraz przedstawia nową metodę oceny trwałości powłok przed porastaniem.
Słowa kluczowe: grzyby; glony; analiza mykologiczna; analiza algologiczna; biodeterioracja materiałów budowlanych.
Abstract. Microorganisms inhabit building materials from the first days of their use. They cause biodeterioration and contribute to economic losses, and in the case of building interiors, theymay negatively affect the health of residents. Early detection of fungi and algae on building materials is important. The following article contains a literature review of research methods for detecting fungi and algae on building materials and presents a new method for assessing the resistance of coatings against fouling.
Keywords: fungi; algae; mycological analysis; algological analysis; biodeterioration of building materials.
Literatura
[1] Cutler N,Viles H. Eukaryoticmicroorganisms and stone biodeterioration. Geomicrobiol. J. DOI: 10.1080/01490451003702933.
[2] Allsopp D, Seal KJ, Gaylarde CC. Introduction to Biodeterioration, 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press. 2004; DOI: DOI: 10.1017/CBO9780511617065.
[3] Dergunova A, Piksaykina A, Bogatov A, Salman ADSD, Erofeev V. The economic damage from biodeterioration in building sector. IOP Conf. Ser. Mater. Sci. Eng. 2019; DOI: 10.1088/1757-899X/698/7/077020.
[4] Zyska B. Zagrożenia biologiczne w budynku. Warszawa: Arkady, 1999.
[5] PN-EN 15457:2022-08. Farby i lakiery – Laboratoryjna metoda badania skuteczności w powłoce środków ochrony powłok przed grzybami. 2022.
[6] PN-EN 15458:2022-08. Farby i lakiery – Laboratoryjna metoda badania skuteczności w powłoce środków ochrony powłok przed glonami. 2022.
[7] Wiejak A. Ocena skuteczności działania środków ochrony powłok elewacyjnych przed grzybami pleśniowymi i glonami. Pr. Inst. Tech. Bud. 2011 40: 15 – 2.
[8] Kata I, Stasica Z, Szafran K. Czynniki sprzyjające korozji mikrobiologicznej ocieplonych elewacji i sposoby jej zapobiegania. Materiały Budowlane. 2021; DOI: 10.15199/33.2021.01.02.
[9] Gutarowska B, Piotrowska M, Koziróg A. Grzyby w budynkach, Zagrożenia, ochrona, usuwanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019.
[10] Gutarowska B, Piotrowska M. Methods of mycological analysis in buildings. Build. Environ. 2007; DOI: https://doi.org/10.1016/j.buildenv. 2006.02.015.
[11] Lindemann V, Schleiner T, Maier U, Fels H, Cramer B, Humpf H-U. Analysis of mold and mycotoxins in naturally infested indoor building materials. Mycotoxin Res. 2022; DOI: 10.1007/s12550-022-00461-3.
[12] Lewinska A, Peuhkuri R, Rode C, Andersen B, Hoof J. Rapid detection and identification of Stachybotrys and Chaetomium species using tissue PCR analysis. J. Microbiol. Methods. 2016; doi: 10.1016/j.mimet.2016.09.005.
[13] Garbacz M, Malec A, Duda-Saternus S, Suchorab Z, Guz Ł, Łagód G. Methods for Early Detection of Microbiological Infestation of Buildings Based on Gas Sensor Technologies. Chemosensors. 2020; DOI: 10.3390/chemosensors8010007.
[14] Szponar Band, Larsson L. Determination of microbial colonisation in water-damaged buildings using chemical marker analysis by gas chromatography –Mass spectrometry. IndoorAir. 2000; 10: 13 – 18.
[15] Gutarowska B, Żakowska Z. Elaboration and application of mathematical model for estimation of mould contamination of some building materials based on ergosterol content determination. Int. Biodeterior. Biodegradation. 2002, DOI: https://doi.org/10.1016/S0964-8305 (02) 00063-X.
[16] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Ministerstwo Zdrowia, 2020.
[17] Gutarowska B, Kosmowska M, Wiszniewska M, Palczynski C, Walusiak-Skorupa J. An Investigation of Allergenic Proteins Produced by Moulds on Building Materials. Indoor Built Environ. – INDOOR BUILT Env. 2012; DOI: 10.1177/1420326X11413911.
[18] Uher B. Spatial distribution of cyanobacteria and algae from the tombstone in a historic cemetery in Bratislava. Slovakia-Fottea. 2008; 9: 81 – 92.
[19] Piontek M, Lechów H, Paradowska E, Nycz M. Examination of deteriogenic biofilms on building facades with scanning electronmicroscopy. Civ. Environ. Eng. Reports. 2016; 20 (1): 79 –88.
[20] Czerwik-Marcinkowska J, Mrozińska T. Algae and cyanobacteria in caves of the Polish Jura. Polish Bot. J. 2011; 56(2): 203 – 243.
[21] Rindi F. Diversity, Distribution and Ecology of GreenAlgae and Cyanobacteria in Urban Habitats. 2006; DOI: 10.1007/978-1-4020-6112-7_34.
[22] Rindi F, Guiry MD. Composition and spatial variability of terrestrial algal assemblages occurring at the bases of urban walls in Europe. Phycologia. 2004; DOI: 10.2216/i0031-8884-43-3-225.1.
[23] Cheung SL, Allen DG, Short SM. Specific quantification of Scenedesmus obliquus and Chlorella vulgaris in mixed-species algal biofilms. Bioresour. Technol. 2020; DOI: https://doi. org/10.1016/j.biortech. 2019.122251.
[24] Hallmann C, Rüdrich J, Enseleit M, Friedl T, Hoppert M. Microbial diversity on a marble monument: A case study. Environ. Earth Sci. 2010; DOI: 10.1007/s12665-010-0772-3.
[25] Starmach K. Plankton roślinny wód słodkich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
[26] Tang Y et al. Hybrid Xerogel Films as Novel Coatings for Antifouling and Fouling Release. Biofouling. 2005;DOI: 10.1080/08927010500070935.
[27] Chaudhury M, Finlay J, Chung J, Callow M, Callow J. The influence of elastic modulus and thickness on the release of the soft-fouling green alga Ulva linza (syn. Enteromorpha linza) from poly (dimethylsiloxane) (PDMS) model networks. Biofouling. 2005; DOI: 10.1080/08927010500044377.
[28] Prieto B, Silva B, Lantes O. Biofilm quantification on stone surfaces: Comparison of various methods. Sci. Total Environ. 2004; DOI: 10.1016/j. scitotenv. 2004.05.003.
[29] Komar M, Szulc J, Kata I, Szafran K, Gutarowska B. Development of a Method for Assessing the Resistance of Building Coatings to Phoatoautotrophic Biofouling. Applied Sciences. 2023. DOI: 10.3390/app13148009.
[30] EggertA, Häubner N, Klausch S, Karsten U, Schumann R. Quantification of algal biofilms colonising building materials: Chlorophyll α measured by PAM-fluorometry as a biomass parameter. Biofouling. 2006, DOI: 10.1080/08927010600579090.
[31] Giakoumaki A, Philippidis A, Siozos P, Pyrri I, Anglos D, Pouli P. Development of a methodology for the characterisation and assessment of biodeteriogens on archaeological surfaces by use of a portable LED-induced fluorescence instrument. Herit. Sci. 2022; DOI: 10.1186/s40494- -022-00827-x.
[32] Nakajima M, Hokoi S, Ogura D, Iba C. Field survey of the relationship between environmental conditions and algal growth on exterior walls. Build. Environ. 2020, DOI: https://doi. org/10.1016/j. buildenv. 2019.106575.
[33] Kukletová I, Chromková I. Testing of algae colonization growth risk on building materials. IOP Conf. Ser. Mater. Sci. Eng. 2018; DOI: 10.1088/1757-899X/379/1/012041.
[34] Bloomfield NJ, Wei S, Woodham BA, Wilkinson P, Robinson AP. Automating the assessment of biofouling in images using expert agreement as a gold standard. Sci. Rep. 2021; DOI: 10.1038/s41598-021-81011-2.
[35] Szulc J, Komar M, Kata I, Szafran K, Gutarowska B. Novel Method for Assessing the Protection Lifetime of Building Coatings against Fungi. Coatings, vol. 13, no. 12. 2023. DOI: 10.3390/coatings13122026.
[36] Gutarowska B, Szulc J, Komar M. Sposób laboratoryjny oceny czasu trwałości zabezpieczenia przeciwgrzybowego i przeciwglonowego tynków budów. P. 444942, 2023.
[37] European Organization for TechnicalAssessment (EOTA. External Thermal Insulation Composite Systems (Etics) With Renderings – EAD 040083-00-0404. 2020.
[38] Schneider CA, Rasband WS, Eliceiri KW. NIH Image to ImageJ: 25 years of image analysis. Nat. Methods. 2012; DOI: 10.1038/nmeth.2089.
Przyjęto do druku: 02.05.2024 r.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 26-30 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Selected pro-environmental aspects of construction of high and high-rise wooden structure buildings in Sweden
prof. dr hab. inż. Hanna Michalak, Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
ORCID: 0000-0001-5914-4859
inż. arch. Karolina Michalak, Studentka Wydziału Architektury, Politechnika Warszawska
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2024.05.05
Artykuł przeglądowy
Streszczenie. Ze względu na korzystne prośrodowiskowe właściwości drewna, tj. pochodzenie surowca ze źródeł odnawialnych, łatwość ponownego wykorzystania, ujemny ślad węglowy, mały ciężar własny i wynikający z tego faktu tani transport, łatwy i szybki montaż elementów, możliwość prefabrykacji itp., zwiększa się zainteresowanie jego zastosowaniem, w tym jako materiału konstrukcji nośnej budynków wysokich i wysokościowych. Przykłady budynków, które spełniają wymagania i postulaty architektury proekologicznej, zrealizowanych w Szwecji, przedstawiono w artykule. Zwrócono uwagę na wysoki standard wykończenia i możliwy zakres prefabrykacji w tego rodzaju budownictwie, mały ciężar własny konstrukcji, szybki i łatwy jej montaż, ograniczenie emisji substancji zanieczyszczających środowisko w trakcie wznoszenia, krótki czas budowy i uciążliwości dla użytkowników sąsiednich nieruchomości, a także łatwy demontaż wyeksploatowanych elementów z drewna i możliwość ich recyklingu.
Słowa kluczowe: budownictwo zrównoważone; konstrukcje drewniane; drewno klejone warstwowo GLT; drewno klejone krzyżowo CLT; prefabrykacja.
Abstract. Due to the favourable pro-environmental properties of wood; i.e. the origin of the raw material from renewable sources, ease of re-use, negative carbon footprint, low dead weight and the resulting low cost of transport, easy and quick assembly of components, the possibility of prefabrication, etc.; there is increasing interest in its use including as a load-bearing structure material in housing for high and high-rise buildings. Examples of buildings that meet the requirements and pro – ecological architecture postulates constructed in Sweden are presented in this article.Attention was drawn to the high standard of finishing and the prefabrication practicable scope in this type of construction, structure low dead weight and its quick and easy assembly, reduced emissions of pollutants during construction, short construction time and inconvenience for the neighbourhood, as well as easy disassembly of used timber elements and the possibility to recycle them.
Keywords: sustainable construction; wooden structures; glued laminated timber GLT; cross laminated timber CLT; prefabrication.
Literatura
[1] Marchwiński J, Zielonko-Jung K. Współczesna architektura proekologiczna. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
[2] Belniak S, Głuszak M, Zięba M. Budownictwo ekologiczne. Aspekty ekonomiczne. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.
[3] Kaliszuk-Wietecka A, Węglarz A. Nowoczesne budynki energoefektywne. Znowelizowane warunki techniczne. Warszawa. Polcen Sp. z o.o., 2019.
[4] Michalak H, Torberntsson A. Koncepcje ograniczania negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne w projektowaniu i realizacji budynków. Materiały Budowlane Science. 2023; DOI: 10.15199/33.2023.04.05.
[5] Fedorczak-Cisak M, Sadowska B. Innowacyjne rozwiązanie budynków o drewnianej konstrukcji szkieletowej z zastosowaniem systemu Aktywnej Izolacji Termicznej. Materiały Budowlane Science. 2023; DOI: 10.15199/33.2023.08.04.
[6]Marchwiński J, Starzyk A, Kopyłow O. Energooszczędne rozwiązania materiałowe w architekturze budynków przedszkolnych. Materiały Budowlane Science. 2022; DOI: 10.15199/33.2022.08.06.
[7] Kram D, Nowak K, Śliwa-Wieczorek K, Hrehorowicz- Gaber H, Błazy R, Hrehorowicz-Nowak A, Błachut J, Łysień M, Ciepiela A, Dudek J. Drewniane budownictwo modułowe jako innowacyjne rozwiązanie szkół przyszłości. Materiały Budowlane Science. 2023;DOI: 10.15199/33.2023.12.06.
[8] Kamionka L, Wdowiak-Postulak A, Hajdenrajch A. Nowoczesne budownictwo drewniane w technologii CLT na przykładzie budynku Bioklimatycznej Jednostki Modularnej. Materiały Budowlane Science. 2022; DOI: 10.15199/33.2022.03.07.
[9] Czarnigowska A, Bucoń R, Gierat J. Problemy wielokryterialnego wyboru „zielonych” rozwiązań budowlanych na przykładzie dachu domu szkieletowego. Materiały Budowlane Science. 2022; DOI: 10.15199/33.2022.12.17.
[10] Błaszczyński TZ. Wieżowce ekologiczne. Builder. 2019; DOI: 10.5604/01.3001.0013.3610.
[11] Edwards B. Sustainable Architecture. Architectural Design. 71, 2001.
[12] Landel P. Swedish Technical Benchmarking of Tall Timber Buildings. Technical Report November 2018. RISE Research Institutes of Sweden Report 2018: 67; https://www. researchgate. net/publication/331684721.
[13] Serrano E. Limnologen – Experiences from an 8-storey timber building. 15. Internationales Holzbau-Forum, Technical Report January 2009; 1–12; https://www.researchgate.net/publication/ 266000534_Documentation_of_the_Limnolog e n _ P r o j e c t _Ov e r v i ew_ a n d _ S umma - ries_of_Sub_Projects_Results.
[14] Mahapatra K, Olsson S. Energy Performance of Two Multi-Story Wood-Frame Passive Houses in Sweden. Buildings. 2015; 5; DOI: 10.3390/buildings5041207.
[15] Larsson M, Erlandsson M, Malmqvist T, Kellner J. Climate impact of constructing an apartment building with exterior walls and frames of cross-laminated timber– the Strandparken residential tower. IVL Swedish Environmental Research Institute 2017; chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcg l c l e f i n dmk a j / h t t p s : / /www. d i v a - p o rtal. org/smash/get/diva2:1552350/FULLTEXT01.pdf.
[16] Binderholz. REFERENCE. Residential complex Vallen,Växjö|Sweden. https://www. binderholz. com/en-us/mass-timber-solutions/residential- complex-vallen-vaexjoe-sweden/.
[17] Pintos P. Sara Kulturhus Center/WhiteArkitekter. https://www. archdaily. com/967019/sara- -kulturhus-center-white-arkitekter.
[18] White Arkitekter. Sara Cultural Centre, Skellefteå. https://whitearkitekter. com/project/sara- -cultural-centre/.
[19] Lundgren J. The Impact of Life Expectancy in LCA of Concrete and Massive Wood Structures A Case Study of Strandparken in Sundbyberg. Master of Science Thesis in theMaster’s Programme Structural Engineering and Building Technology. Department of Civil and Environmental Engineering, Chalmers University of Yechnology, Göteborg, Sweden 2014. Master’s Thesis 2014: 4; https://odr.chalmers. se/items/f863db73-82f0-400a-8bde-618f9258bf6f.
Przyjęto do druku: 18.04.2024 r.
Materiały Budowlane 5/2024, strona 20-25 (spis treści >>)
Start 
