Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Research on the impact of vibration transmitted from various sources on the Bialystok Cathedral building
dr inż. Krzysztof Robert Czech, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0001-9828-4774
prof. dr hab. inż. Czesław Miedziałowski, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0002-7901-7598
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.13
Studium przypadku
Streszczenie. W artykule przedstawiono badania własne i uzyskane wyniki oddziaływań dynamicznych na konstrukcję budynku Katedry Białostockiej. Prace badawcze przeprowadzono w związku z pęknięciami sklepień w obiekcie i przypuszczeniami, że zostały one spowodowane nadmiernymi drganiami przenoszonymi na konstrukcję. W analizie uwzględniono różne źródła drgań (koncerty miejskie, koncert organowy, głośniki niskotonowe ustawione wewnątrz obiektu, płytowe wibracyjne zagęszczarki gruntowe). Zaprezentowano aparaturę pomiarową i metodę przeprowadzania pomiarów oraz wyniki pomiarów przyspieszeń drgań w wybranych punktach i kierunkach pomiarowych, podając jednocześnie interpretację ich wpływu na budynek. Przedstawiono również przybliżoną ocenę wpływu na Katedrę drgań generowanych podczas koncertów miejskich wg DIN 4150-3.
Słowa kluczowe: zabytkowy kościół; przyspieszenia drgań; prędkości drgań; wpływ drgań na budynek.
Abstract. This paper presents the research and obtained results of dynamic interactions on the structure of the Bialystok Cathedral. The research was carried out in connection with cracks in the vaults of the building and assumptions that they were caused by excessive level of vibration transmitted to the Cathedral. Various sources of vibration (city concerts, organ concert, woofers set up inside the building, vibrating plate compactors) were included in the analysis. The measurement equipment and the methodology of carrying out the measurements were presented. The results of measurements of vibration accelerations at selected measurement points and directions are discussed, together with an interpretation of their impact on the building. An approximate assessment of the impact of vibrations generated during city concerts according to DIN 4150-3 is also presented.
Keywords: historic church; vibration accelerations; vibration velocities; effect of vibrations on the building.
Literatura
[1] Kaczmarczyk S, Kawecki J, Kozioł K, Stypuła K. Diagnostyka zabytkowego kościoła z uwzględnieniem wpływu drgań komunikacyjnych. Czasopismo Techniczne z. 19. Budownictwo z. 3-B, 2011.
[2] Kawecki J, Dulińska J, Kozioł K, Stypuła K, Tatara T. Oddziaływania parasejsmiczne przekazywane na obiekty budowlane. Wydawnictwo PK, Kraków, 2014.
[3] Ciesielski R, Maciąg E. Drgania drogowe i ich wpływ na budynki, WKiŁ, 1990.
[4] Ciesielski R, Kawecki J, Maciąg E. Ocena wpływu wibracji na budowle i ludzi w budynkach (Diagnostyka dynamiczna). ITB, 1993.
[5] PN-B-02170:2016-12 – Ocena szkodliwości drgań przekazywanych przez podłoże na budynki. Polski Komitet Normalizacyjny, 2016.
[6] Atamturktur S, Pavic A, Reynolds P. Sensitivity of Modal Parameters of Historic Monuments to Geometric Distortion. 26th International Modal Analysis Conference (IMAC XXVI), Orlando, Florida, 4-7 February 2008.
[7] Atamturktur S. Traditional and operational modal testing of masonry vaults. Proceedings of the Institution of Civil Engineers, Engineering and Computational Mechanics 16, September 2010, Issue EM3. 213-223.
[8] Grosel J, Sawicki W, Wójcicki Z. Vibration measurements in analysis of historical structures (Pomiary i analizy drgań obiektów historycznych). Wiadomości Konserwatorskie / Journal of Heritage Conservation, 2012; 32:157-164.
[9] DIN 4150-3 – Structural vibration. Part 3: Effects of vibration on structures. Deutsche Norm, 1999.
Przyjęto do druku: 22.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 47-53 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Problems of adapting buildings to contemporary functions on the example of the Memorial Museum of the Inhabitants of the Oswiecim Region
dr inż. arch. Anna Martyka, Politechnika Rzeszowska; Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury
ORCID: 0000-0001-7582-7828
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.12
Studium przypadku
Streszczenie. Przedmiotem artykułu jest adaptacja zabytkowego budynku poprzemysłowego. Budynek planowany na piekarnię powstał przed 1916 r. w zespole zabudowy dla emigrantów. W czasie II wojny światowej służył jako magazyn SS „Lagerhaus”. Obecnie w budynku mieści się Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej. Przedstawiono historię obiektu, architekturę, stan zachowania oraz problematykę adaptacji do nowej funkcji muzealnej.
Słowa kluczowe: zabytek; adaptacja; dziedzictwo poprzemysłowe; muzeum.
Abstract. The subject of the article is the adaptation of a historic postindustrial building. The building, planned for a bakery, was built before 1916 in a complex of buildings for emigrants. It served as the SS magazine "Lagerhaus" during World War II. Today, the building houses the Memorial Museum of the Inhabitants of the Oswiecim Region. The history of the building, architecture, state of preservation, and adaptation problems to the new museum function are presented.
Keywords: monument; adaptation; postindustrial heritage; museum.
Literatura
[1] Rawecki M. Karta ewidencyjna obiektu Lp. 5/A/2, do inwentaryzacji urbanistycznej strefy krajobrazowej Państwowego Muzeum Oświęcim- Brzezinka. Archiwum WUOZ w Krakowie; 1992.
[2] Urbiński J. Dzieje i kultura Ziemi Oświęcimskiej. Oświęcim; 2013.
[3] Sławiński S. Budynek przy ul. św. Maksymiliana Marii Kolbego 2A. Opracowanie historyczno- konserwatorskie. Kraków: PKZ Arkona Sp. z o.o.; 2019.
[4] Matejko M. Projekt wykonawczy remontu, przebudowy, rozbudowy i zmiany sposobu użytkowania budynku magazynowego na Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej – architektura. Kraków: PKZ Arkona Sp. z o.o.; 2019.
[5] Mamoń A. Program prac konserwatorskich budynku przy ul. św. Maksymiliana Marii Kolbego 2A w Oświęcimiu. Kraków: PKZ Arkona Sp. z o.o.; 2019.
[6] Kanoniczak M. Możliwości modernizacji części zewnętrznych budynków wielkopłytowych. Materiały Budowlane. 2022. DOI: 10.15199/33.2022.07.10
[7] Barański M, Brzezińska D, Haznar-Barańska A. Wpływ lokalizacji pożaru na kierunki ewakuacji ludzi z budynku. Materiały Budowlane. 2022; https://doi.org/10.15199/33.2022.07.01.
Przyjęto do druku: 23.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 44-46 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Application of modern technical and material solutions in the modernisation of underground historical buildings on the example of the Dragon's Den in Cracow
dr inż. Daniel Wałach, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami
ORCID: 0000-0002-5124-0333
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.11
Studium przypadku
Streszczenie. W artykule przedstawiono zastosowanie nowoczesnych rozwiązań techniczno-materiałowych w modernizacji podziemnych obiektów zabytkowych na przykładzie Smoczej Jamy w Krakowie. Zaprezentowano metodę dokładnego odwzorowania trójwymiarowej geometrii jaskini na podstawie chmury punktów uzyskanej ze skaningu 3D oraz obliczeń numerycznych i określono zakres oraz metodę zabezpieczenia masywu skalnego. W artykule opisano również przeprowadzone dodatkowe prace modernizacyjne, których celem było ulepszenie funkcjonowania Smoczej Jamy oraz zwiększenie bezpieczeństwa jej użytkowników.
Słowa kluczowe: Smocza Jama w Krakowie; podziemne obiekty zabytkowe; skaning laserowy 3D; modernizacja.
Abstract. The paper presents a case study of the application of modern technical and material solutions in the modernisation of underground historical structures on the example of the Dragon's Den in Krakow. It presents a methodology for accurately reconstructing the three-dimensional geometry of the cave on the basis of a point cloud obtained from 3D scanning and numerical calculations, which are the key to determining the extent and method of securing the rock mass. The paper also describes additional modernisation works performed to improve the functioning of the Dragon's Den and increase the safety of its visitors.
Keywords: Dragon's Denin Cracow; underground heritage structures; 3D laser scanning; modernisation.
Literatura
[1] Grontoft T. Zachować dziedzictwo Smoczej Jamy na Wawelu. Kraków: Praca niepublikowana. 2015.
[2] Geoportal Infrastruktury Informacji Przestrzennej. https://mapy.geoportal.gov.pl.
[3] Fotopolska.eu Ocalić od zapomnienia. https://www.fotopolska.eu/Krakow.
[4] Firlet EM. Smocza Jama na Wawelu: Historia, legenda, smoki. Kraków: Universitas, 1996.
[5] Pawłowicz JA. Analiza dokładności i przydatności danych z pomiaru metodą TLS do oceny bezpieczeństwa obiektów budowlanych. Logistyka. 2014; 5: 1233 – 1239.
[6] Wałach D, Kaczmarczyk GP. Application of TLS remote sensing data in the analysis of the loadcarrying capacity of structural steel elements. Remote Sens. 2021; doi: 10.3390/rs13142759.
[7] Cała M, Kohut P, Holak K, Wałach D. Vision-based approach in contact modelling between the footpad of the lander and the analogue representing surface of phobos. Sensors. 2021; doi: 10.3390/s21217009.
[8] Mikoś T,Chmura J,Lasoń A. Ocena stanu konstrukcji zabezpieczających i stateczności gór otworu w aspekcie bezpieczeństwa ruchu turystycznego w Smoczej Jamie. Kraków: Praca niepublikowana, 2016.
[9] Valeev A.Conditionmonitoring based on locating defects via strain gauge analysis. Mech. Syst. Signal Process. 2022; vol. 182, 7: 109587, doi: 10.1016/j. ymssp.2022.109587.
[10] Yue Z,WangX, Peng L,Xu S, RenM. In situ simultaneous measurement system combining photoelastic, strain gauge measurement, and DIC methods for studying dynamic fracture. Theor. Appl. Fract. Mech. 2022; doi: 10.1016/j.tafmec. 2022.103596.
Przyjęto do druku: 26.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 38-43 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Analysis of the 16th century catacombs structure condition resulting from non-destructive testing
dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0001-8171-2242
ks. dr Pantelejmon Karczewski, Klasztor Męski Zwiastowania NMP w Supraślu
ORCID: 0000-0003-0829-1781
dr hab. inż. Janusz Ryszard Krentowski, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0002-8009-8110
dr inż. Joanna A. Pawłowicz, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Geoinżynierii
ORCID: 0000-0002-1334-5361
mgr inż. Kamil Zimiński, Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku
ORCID: 0000-0001-9513-9811
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.10
Studium przypadku
Streszczenie. Murowaną konstrukcję XVI-wiecznych katakumb odkopano w latach 2012 – 2013. W celu jej zabezpieczenia przed dalszą degradacją niezbędne będzie wykonanie wszechstronnych badań archeologicznych, architektonicznych, konstrukcyjnych i patomorfologicznych. Ocenę stadium zniszczenia rozpoczęto od badań nieniszczących, niewymagających uzyskania zgody konserwatora zabytków. W efekcie prac sformułowano wymagania dotyczące sposobu wykonania zabezpieczeń doraźnych i trwałych, zakresu dalszych badań, odbudowy, sposobu i zakresu renowacji oraz możliwości wykorzystania historycznych elementów do projektowanej funkcji.
Słowa kluczowe: zabytek; katakumby; NDT; degradacja; rewitalizacja.
Abstract. The brick structure of the 16th century catacombs was unearthed in 2012 – 2013. In order to protect the historic substance against further degradation it is necessary to perform the comprehensive archaeological, architectural, structural and pathomorphological research. The assessment of the destruction stage began with non-destructive tests, which did not require the consent of the conservator of monuments. As a result of the work, the requirements were formulated regarding the method of temporary and permanent protection, the scope of further research and reconstruction, the method and scope of renovation, and the possibility of historical elements exploitation due to the designed function.
Keywords: monument; catacombs; NDT; degradation; revitalization.
Literatura
[1] Antonowicz R, Klimek A. Stan zachowania więźby storczykowej nad budynkiem kościoła po przeszło trzystu latach eksploatacji. Materiały Budowlane 2019. DOI: 10.15199/33.2019.06.02.
[2] Matkowski Z. 2021. Badanie wilgotności i zasolenia murów oraz sklepień ceramicznych w historycznym obiekcie militarnym. Materiały Budowlane. 2021. DOI: 10.15199/33.2021.03.03.
[3] Gawlicki M, Kosior-Kazberuk M. Restoration of historic concrete structures, W: Proceedings of the International Conference on Concrete Solutions, Padwa, 22-25.06.2009, ed. M. Grantham, C. Majorama, V. Salomoni; org. Concrete Solutions, Queen's University, University of Padova, London: Taylor & Francis Group. 2009, 153 – 156.
[4] Nocoń M. Remont zawilgoconych, zasolonych oraz porażonych biologicznie budynków. Materiały Budowlane 2022; 3: 12 – 13.
[5] Karczewski PH. Zarys historii Parafii Prawosławnej Zwiastowania NMP i św. Jana Teologa w Supraślu, w: Elpis, Tom 21, Białystok, 2019, 99 – 108.
[6] Żołtowski M, Rutkowska G, Dąbkowski N, Jeleniewicz K, Kula D, Szlachetka O. Diagnostyka uszkodzeń elementów murowych na podstawie miar liczbowych procesu drganiowego. Materiały Budowlane 2022. DOI: 10.15199/33.2022.05.04.
[7] Gil-Mastalerczyk J. The Regained Beauty of the Pilgrimage Monastery in Imbramowice, on the 900th Anniversary of the Norbertine Order: Religious Heritage Challenges and Threats, Journal of Heritage Conservation. 2021, t. 67, 101 – 114.
[8] Hoła J, Schabowicz K. State-of-the-art non- -destructive methods for diagnostic testing of building structures – anticipated development trends.Archives of Civil andMechanical Engineering. 2010; https://doi. org/10.1016/S1644-9665 (12) 60133-2.
[9] Jurczak MA. Zastosowanie skaningu laserowego do inwentaryzacji obiektów zabytkowych. Materiały Budowlane. 2022. DOI: 10.15199/33.2022.05.06.
[10] Bartonek D, Buday M. Problems of creation and usage of 3Dmodel of structures and theirs possible solution. Symmetry. 2020, https://doi. org/10.3390/sym12010181.
[11] Markowski H. Zastosowanie skanowania laserowego 3D w inwentaryzacji budynków zabytkowych. Builder. 2020. DOI: 10.5604/ 01.3001.0014.1378.
[12] Pawłowicz JA, Krentowski JR, Gavardashvili G. Skaning laserowy 3D XVII-wiecznego alkierza. Materiały Budowlane. 2022. DOI: 10.15199/33.2022.08.11. Źródło finansowania: Badania zrealizowano w ramach prac nr WZ/WB-IIL/2/2020 oraz WZ/WB-IIL/4/2020, (Politechnika Białostocka) i sfinansowano z subwencji badawczej przekazanej przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Przyjęto do druku: 27.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 34-37 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Revitalization of the historic stable in Wroclaw
dr hab. inż. arch. Krystyna Kirschke, Politechnika Wrocławska,Wydział Architektury
ORCID: 0000-0003-4278-263x
dr hab. inż. arch. Paweł Kirschke, Politechnika Wrocławska,Wydział Architektury
ORCID: 0000-0002-1406-8888
dr inż. arch. Elżbieta Komarzyńska-Świeściak, Politechnika Wrocławska,Wydział Architektury
ORCID: 0000-0002-2678-4073
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.09
Studium przypadku
Streszczenie. W artykule przedstawiono zagadnienia architektoniczne i budowlane związane z przebudową i adaptacją do nowych funkcji zabytkowego obiektu militarnego na przykładzie rewitalizacji Stajni nr 3 przy ul.Mieszczańskiej 9 we Wrocławiu, będącej reliktem pruskich koszar wojskowych na Kępie Mieszczańskiej. Zaprezentowano wyniki badań konserwatorskich i ekspertyz technicznych, które ukierunkowały założenia projektu przebudowy tak, aby adaptacja stajni do funkcji usługowo- -mieszkalnych była możliwa z zachowaniem unikatowych walorów architektonicznych.
Słowa kluczowe: pruska architektura militarna; rewitalizacja; Reseach by Design; Wrocław.
Abstract. In this article architectural and construction issues related to the reconstruction and adaptation to new functions of historic military buildings are presented on the example of the revitalization of Stable No. 3 at 9 Mieszczanska Street in Wroclaw, which is a relic of Prussian military barracks onMieszczanska Island. The article presents the results of conservation research and technical expertise, which guided the assumptions of the reconstruction project so that the adaptation of the stable to service and residential functions was possible while preserving its unique architectural qualities.
Keywords: Prussian military architecture; revitalization; Research by Design; Wroclaw.
Literatura
[1] Żak Z. Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa: III Stajnia 2 regimentu artylerii polowej, ob. filia nr 2ArchiwumWojsk Lądowych przy ul. Mieszczańskiej 9 we Wrocławiu. Ośrodek dokumentacji zabytków w Warszawie. 2003.
[2] Kirschke K, Kirschke P, Komarzyńska-Świeściak E. Skrócone studium konserwatorskie, wnioski i wytyczne do rewitalizacji zabytkowego budynku dawnej 3. stajni koszar artylerii polowej przy ul. Mieszczańskiej 9 we Wrocławiu. Kirschke Pracownia Projektowa. 2021.
[3] Mach H, Mach I. Ekspertyza mykologiczno-budowlana budynku byłej stajni (budynek KM5) położonej na nieruchomości przy ul. Mieszczańskiej we Wrocławiu.PracowniaBudowlanaAWEKIM,2020r.
[4] Witkowska A. Dokumentacja z badań konserwatorskich. Detal, 2021.
[5] Jarodzka-Środka D, Kura B, Środka K, Sieradzan M, Krokosz P. Projekt Budowlany: Budowa dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych (KM4 i KM6) z garażami podziemnymi oraz przebudowa jednego budynku ze zmianą sposobu użytkowania (KM5). Archicom Studio Projekt Spółka z o.o. – sp. k., 2021.
[6] Podruczny G. Twierdza Wrocław w okresie fryderyjskim. Fortyfikacje, garnizon i działania wojenne w latach 1741 – 1806,Wrocław Biblioteka Dawnego Wroclawia. 2009.
[7] Krzywka Ł. Historyczna perspektywa planowania przestrzennego na przykładzie Kępy Mieszczańskiej, Quart. 2006, t. 2, s. 38–59. https://doi.org/10.111588/quart.2006.2.
[8] Handbuch der Architektur, IV Theil: Entwerfen, Anlage und Einrichtung der Gebäude, 3 Halbband, 1. Heft: 2. Kapitel a) Friedrich Engel. Ställe fürArbeits-, Zucht- und Luxuspferde.Wagen- Remisen, Darmstadt 1884.
[9] Archiwum Budowlane Miasta Wrocławia. Rysunki architektoniczne z 1937 r., dla przedsięwzięcia: BaulicheMaßnahme für einWehrkreispferdelazarett in Breslau, Baumaßnahme: 8455, Absonderungsstall. Stall 3. Teczka 4803.
[10] Opinia geotechniczna i dokumentacja badan\ podłoża gruntowego z rozpoznaniem warunków gruntowo-wodnych w podłożu działki nr 3/30. Geologia Zawiślak sp z o.o.2020.
[11] Majer T. Sprawozdanie z wykonanych odkrywek fundamentów istniejącego budynku przedwojennego na działce nr 30/3 (AM-21, obręb Plac Grunwaldzki) przy ul. Mieszczańskiej we Wrocławiu. Geologia Zawiślak sp z o.o. 2020.
[12] MPZP 339. Uchwała nr XLVI/1105/13 Rady Miejskiej Wrocławia z 27.06.2013 r., w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla północnej części obszaru Kępa Mieszczańska we Wrocławiu.
[13] Kirschke K, Kirschke P. Wartościowanie w decyzjach architektonicznych na przykładzie rewitalizacji wrocławskich obiektów użyteczności publicznej, w: Wartościowanie zabytków architektury: red. Bogusław Szmygin. Warszawa, Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków. 2013. s. 105 – 115.
[14] https://srdkstudio.com/centrum-sztukipiekarnia/ dostęp 15.07.2022.
[15] https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771, 24082867,nowe-osiedle-z-historycznym-smaczkieminwestycja- na-kepie-mieszczanskiej.htmldostęp 15.07.2022. [16] https://www.bryla.pl/na-kepie-mieszczanskiejwe- wroclawiu-powstanie-atmo-projektuzbigniewa- mackowa-xix-wieczna-stajnia-zostaniewkomponowana- w-budynek dostęp 15.07.2022.
[17] https://gazetawroclawska.pl/kepa-mieszczanska- nad-zabytkowymi-koszarami-powstanie- 9kondygnacyjny-gmach/ar/c1-15247844 dostęp 15.07.2022.
Przyjęto do druku: 06.10.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 29-33 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Diagnostics damages of a reinforced concrete, monolithic wall in a multi-family building under construction
hab. inż. Maciej Niedostatkiewicz, prof. PG, Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska
ORCID: 0000-0002-6451-6220
mgr inż. Tomasz Majewski, Politechnika Gdańska, Szkoła Doktorska Wdrożeniowa
ORCID: 0000-0003-0444-8753
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.08
Studium przypadku
Streszczenie. W artykule przedstawiono przypadek uszkodzenia żelbetowej monolitycznej ściany, do którego doszło podczas demontażu systemowych szalunków prefabrykowanych. Przedmiotowa ściana znajdowała się w hali garażowej wielorodzinnego budynku mieszkalnego. Nastąpiło wówczas gwałtowne zniszczenie demontowanego szalunku, a spadające płyty uderzyły w rozszalowywany fragment niedawno zabetonowanej ściany. W miejscach uderzenia przy górnej krawędzi ściany beton uległ wykruszeniu, a w górnej części ściana rozwarstwiła się na odcinku ~200 cm na grubości przekroju i pręty zbrojenia uległy wygięciu. Uszkodzenia oraz morfologia rys i pęknięć jednoznacznie wskazywały na brak spójności betonu na grubości i wysokości ściany. Nieznany był jednak zakres rozwarstwienia. W celu określenia zakresu występujących uszkodzeń, ich wpływu na bezpieczeństwo konstrukcji budynku oraz możliwości bezpiecznego kontynuowania prac budowlanych wykonano badania ultradźwiękowe oraz sklerometryczne ściany w obszarze uderzenia. Wyniki przeprowadzonych badań i pomiarów opisane zostały w artykule. Na podstawie przeprowadzonej analizy stanu istniejącego zaproponowano sposób naprawy części uszkodzonej ściany.
Słowa kluczowe: beton; uszkodzenia; diagnostyka; badania bezinwazyjne; ultradźwięki; sklerometria; metody naprawy.
Abstract. The paper presents a case of damage to a monolithic reinforced concrete wall during assembly works. The wall in question was located in the garage hall of a multi-family residential building. During improperly conducted construction works related to the dismantling of the shuttering boards with the use of a crane, they broke rapidly, and the falling boards hit the recently concreted wall of the garage hall. As a result of the impact, the concrete wall delaminated at the length of ~200 cm in the middle of its thickness, the reinforcement bars bent, and concrete losses were visible at the upper edge. The scope of damage and the morphology of scratches and cracks indicated the lack of cohesion of the concrete in the thickness and height of the wall. In order to assess the extent of the damage, its impact on the safety of the building structure and the possibility of safe continuation of construction works, ultrasonic and sclerometric tests were performed, the results of which are discussed in the paper. Based on the obtained results, a repair method was proposed and the area of the wall requiring repair was determined.
Keywords: concrete; damage; diagnostics; non-invasive tests; ultrasounds; sclerometry.
Literatura
[1] Baryłka A, Baryłka J. Diagnostyka techniczna obiektu budowlanego. Budownictwo i Prawo. 2015; 4:19-22.
[2] Substyk M. Utrzymanie i kontrola okresowa obiektów budowlanych. Wydawnictwo ODDK. Warszawa, 2012.
[3] Szer J, Jeruzal J, Szer I, Filipowicz P. Kontrole okresowe budynków – zalecenia, wymagania i problemy. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2020.
[4] Drobiec Ł, Jasiński R, Piekarczyk A. Diagnostyka konstrukcji żelbetowych. Metodologia, badania polowe, badania laboratoryjne betonu i stali. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2010.
[5] Zybura A, Jaśniok M, Jaśniok T. Diagnostyka konstrukcji żelbetowych. Badania korozji zbrojenia i właściwości ochronnych betonu. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2011.
[6] Godycki-Ćwirko T. Morfologia rys w konstrukcjach z betonu. Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 1982.
[7] Jamroży Z. Beton i jego technologie. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2006.
[8] Ściślewski Z. Trwałość konstrukcji żelbetowych. Wydawnictwo Instytutu Techniki Budowlanej, Warszawa 1995.
[9] PN-EN 1990 Eurokod 0. Podstawy projektowania konstrukcji.
[10] PN-EN 1991-1-1 Eurokod 1. Oddziaływania na konstrukcje. Część 1-1. Oddziaływania ogólne. Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe w budynkach.
[11] PN-EN 1991-1-6 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje. Część 6: Oddziaływania ogólne. Oddziaływania w czasie wykonywania konstrukcji.
[12] PN-EN 1992-1-1 Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu. Część 1-1. Reguły ogólne i reguły dla budynków.
[13] PN-EN 206-1:2003 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność.
[14] PN-B-06250:2004 Krajowe uzupełnienie normy PN-EN 206-1.
[15] PN-EN 12504-4 Badanie betonu w konstrukcjach. Część 4: Oznaczanie prędkości fali ultradźwiękowej.
[16] PN-EN 13670 Wykonywanie konstrukcji betonowych.
[17] PN-EN 13791 Ocena wytrzymałości betonu na ściskanie w konstrukcjach i prefabrykowanych wyrobach betonowych.
[18] PN-EN 12504-2 Badanie betonu w konstrukcjach. Część 2: Badanie nieniszczące. Oznaczenie liczby odbicia.
[19] Instrukcja ITB nr 210/77: Instrukcja stosowania młotków Schmidta do nieniszczącej kontroli jakości.
Przyjęto do druku: 15.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 25-28 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
Maintenance costs of public utility buildings on the example of university facilities
prof. dr hab. inż. Edyta Plebankiewicz, Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej
ORCID: 0000-0003-0892-5027
mgr inż. Jakub Grącki, Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej
ORCID: 0000-0002-5236-5584
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.07
Studium przypadku
Streszczenie. Celem artykułu jest analiza planowanych i poniesionych kosztów remontów w szesnastu budynkach uczelni wyższej. Przeprowadzone analizy wykazały, że największe koszty remontów związane są z robotami wewnątrz budynków. W przypadku tych prac uzyskano także największe średnie wartości kosztów jednostkowych, tzn. na m2 powierzchni użytkowej budynku. Wysoka wartość odchylenia standardowego świadczy jednak o dużym rozrzucie wartości tych kosztów. Analiza statystyczna wskazała na silne zależności pomiędzy kosztem jednostkowym a liczbą kondygnacji budynku. Autorzy planują poszerzyć znacznie bazę danych, co będzie pierwszym etapem w budowie modelu regresji, pozwalającym na przewidywanie kosztów remontów budynków w ich cyklu życia.
Słowa kluczowe: remont; koszty utrzymania budynku; cykl życia; uczelnia.
Abstract. The purpose of this paper was the analysis of planned renovation costs and the actual costs of 16 university buildings. The carried out analysis showed that the highest renovation costs are associated with works performed inside of the buildings. For these works, the highest average unit cost values were also obtained (m2 of usable floor area of the building). However, the high value of the standard deviation indicates a large dispersion of these costs value. Statistical analysis showed strong relationship between the unit cost and the number of storeys in a building. A slightly weaker, but still satisfactory result was obtained for the usable area parameter. The authors plan to significantly expand the database,whichwill be the first step in building a regressionmodel to predict building renovation costs over their life cycle.
Keywords: renovation; building maintenance costs; life cycle; university.
Literatura
[1] Baryłka A, Baryłka J. Eksploatacja obiektów budowlanych. Poradnik dla właścicieli i zarządców nieruchomości. Wydawnictwo CRB; 2016.
[2] Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. 2021 poz. 2351).
[3] Ustawa z20lipca2018r.Prawooszkolnictwiewyższymi nauce (Dz.U. 2018 poz. 1668).
[4] Bucoń R. Model decyzyjny wyboru wariantów remontu lub przebudowy budynków mieszkalnych. Politechnika Lubelska; 2017.
[5] Abbas Al-Refaie A, Al-Shalaldeh H, Lepkova N. Proposed procedure for optimal maintenance scheduling under emergent failures. Journal of Civil Engineering and Management. 2020; 26 (4): 396–409.
[6] Chansombat S, Pongcharoen P, Hicks C. A mixedinteger linear programming model for integrated production and preventive maintenance scheduling in the capital goods industry. International Journal of Production Research. 2019; https://doi. org/10.1080/00207543.2018.1459923.
[7] Kim J, Kim T,YuY, Son K. Development of amaintenance and repair cost estimation model for educational buildings using regression analysis. Journal of Asian Architecture and Building Engineering. 2018. https://doi.org/10.3130/jaabe.17.307.
[8] Li C, Guo S. Life cycle cost analysis of maintenance costs and budgets for university buildings inTaiwan. Journal ofAsianArchitecture and Building Engineering. 2018. https://doi.org/10.3130/jaabe. 11.87.
[9] Plebankiewicz E, Leśniak A, Vitkova E, Hromadka V. Models for estimating costs of public buildings maintaining – review and assessment,Archives of CivilEngineering. 2022. doi: 10.24425/ace. 2022.140171.
[10] Plebankiewicz E,Grącki J .Analysis of the impact of input data on the planned costs of building maintenance. Sustainability. 2021. doi: 10.3390/su132112220.
Przyjęto do druku: 03.10.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 22-24 (spis treści >>)
Open Access (Artykuł w pliku PDF)
A method for managing the renovation of historic buildings
dr hab. inż. Beata Nowogońska, prof UZ, Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Budownictwa
ORCID: 0000-0001-6343-4840
mgr inż. Magdalena Mielczarek, Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Budownictwa
ORCID: 0000-0003-1262-3267
Adres do korespondencji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI: 10.15199/33.2022.11.06
Studium przypadku
Streszczenie. Zaniechanie działalności naprawczej stanowi niezwykle istotny czynnik powodujący degradację budynku. Brak prac naprawczych może prowadzić do zagrożenia stateczności konstrukcji budynku, zagrożenia życia użytkowników, dalszego niszczenia obiektu przez uszkodzenie następnych elementów, a nawet do katastrofy budowlanej. W artykule przedstawiona została metoda zarządzania renowacją budynku zabytkowego bazująca na konsekwencjach zaniechania działalności naprawczej. Problemy związane z zarządzaniem renowacji zaprezentowano na przykładzie pałacu w Drwalewicach.
Słowa kluczowe: stopień zużycia technicznego; planowanie prac remontowych; ocena stanu technicznego.
Abstract. Failure to carry out repair work is an extremely important factor in the deterioration of a building. Failure to carry out renovation work can lead to a threat to the structural stability of the building, a threat to the lives of the occupants, further deterioration of the building through damage to subsequent elements and even to a building catastrophe. This paper presents amethod formanaging the restoration of a historic building based on the consequences of abandoning the restoration activity. The problems of restoration management are presented using the example of the palace in Drwalewice.
Keywords: degree of technical wear; renovation planning; technical condition assessment.
Literatura
[1] Drobiec Ł. Renowacje konstrukcji obiektów zabytkowych. Archmedia Grażyna Gałka. 2019.
[2] Runkiewicz L, Sieczkowski J. 2018. Zagrożenia i awarie obiektów budowlanych w ostatnich latach. Materiały Budowlane. 2018, DOI: 10.15199/33.2018.05.20.
[3] Jasieńko J, Kadłuczka A. Brunelleschi Dome in Florence: selected structural, static, and conservational aspects. Journal of Heritage Conservation. 2021; 66: 182 – 194.
[4] Hoła J, Schabowicz K. Nowoczesne nieniszczące metody badań diagnostycznych konstrukcji budowlanych – przewidywane trendy rozwojowe. Archiv. Civ. Mech. Eng. 2010; 10: 5 – 18.
[5] Nowogońska B. Consequences of Abandoning Renovation: Case Study – Neglected Industrial Heritage Building. Sustainability. 2020; 12: 6441.
[6] Drozd W. Metody oceny stanu technicznego budynków w aspekcie ich praktycznego zastosowania. Przegląd Budowlany. 2017, 88.
[7] Ksit B, Szymczak-GraczykA, Nazarewicz B. Diagnostics and renovation of moisture affected historic buildings. Civil Environmental Engineering Reports. 2022; 32: 0059–0073.
[8] Konior J, Sawicki M, Szóstak M. Damage and TechnicalWear of Tenement Houses in Fuzzy Set Categories.Applied Sciences. 2021; 11, no. 4: 1484.
[9] Niedostatkiewicz M. Dachy stropodachy tarasy. Wydawnictwo Difin. 2016.
[10] Kafel K, Leśniak A, Zima K. Multicriteria comparative analysis of pillars strengthening of the historic building. Open Engineering. Open Engineering. 2019, https://doi.org/10.1515/eng- 2019-0003.
[11] Ostańska A. Algorithm of revitalization programmed design for housing estates. Civil and Environmental Engineering Reports. 2015; 18: 107 – 114.
[12] Plebankiewicz E, Meszek W, Zima K, Wieczorek D. Probabilistic and Fuzzy Approaches for Estimating the Life Cycle Costs of Buildings under Conditions of Exposure to Risk. Sustainability. 2019; 12: 226.
[13] Konior J, Rejment M. Correlation between Defects and TechnicalWear of Materials Used in Traditional Construction. Materials. 2021; 14: 2482.
[14] Nowogońska B. Metoda przewidywania stanu technicznego budynku mieszkalnego. Materiały Budowlane. 2017. DOI: 10.15199/33.2017.08.36.
[15] Zimmermann FA. Beiträge zur Beschreibung von Schlesien. 1791; B. X. Brieg 1791 S. 168.
[16] Krane A. Mappen und Handbuch des in Schlesien Einschließlich der Oberlausitz Landgesessen Adels. 1901 – 1904. Goerlitz, S. 27.
[17] Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa – Pałac W Drwalewicach – Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze.
[18] Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa – Zespół Folwarczny w Drwalewicach – Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze.
Przyjęto do druku: 20.09.2022 r.
Materiały Budowlane 11/2022, strona 19-21 (spis treści >>)
Start 
