mgr Małgorzata Kowalska, Główny Urząd Statystyczny
Badanie statystyczne przeprowadzone przez GUS w dużych przedsiębiorstwach przemysłowych (o liczbie pracujących
50 i więcej osób) wskazuje, że w lipcu 2012 r. utrzymała się spadkowa tendencja produkcji wyrobów budowlanych odnotowywana od kilku miesięcy br. Spośród 43 obserwowanych grup wyrobów w lipcu 2012 r. w 28 grupach produkcja wytworzona była niższa niż w lipcu 2011 r. (w czerwcu w 32 niższa niż w czerwcu 2011 r.), ale tylko w 15 grupach niższa, a w 26 wyższa niż przed miesiącem, tj. w czerwcu 2012 r. Produkcja wytworzona w ciągu siedmiu miesięcy br. w 23 grupach wyrobów nie osiągnęła poziomu z analogicznego okresu ub. roku (w I półroczu takich grup było 24), a w 27 dynamika produkcji była niższa od notowanej za I półrocze 2012 r.
W lipcu 2012 r. największy spadek produkcji, o ponad 50%, wykazali producenci gazomierzy – o 53,4%, a o ponad 30% producenci farb i pokostów na bazie poliestrów o masie rozpuszczalnika organicznego powyżej 50% – o 38,6%. O 20 – 30% mniej niż w lipcu ub. roku wyprodukowano wykładzin podłogowych, ściennych lub sufitowych z tworzyw sztucznych – o 26,8%, w tym wykładzin podłogowych z PVC – o 35,7%, wyrobów sanitarnych z porcelany – o 25,2%, rur, przewodów i węży sztywnych z PVC – o 21,2%, rur stalowych – o 20,0%, w tym ze szwem – o 25,1%, a bez szwu – o 13,3%.
GUNB informuje:
1. Czy do projektu budowlanego należy dołączyć umowę z dostawcą mediów lub dokumentację warunków przyłączenia?
2. Kiedy należy przeprowadzić pierwszą kontrolę budynku wielkopowierzchniowego po oddaniu go do użytkowania?
3. Czy postawienie reklamy wymaga uzyskania pozwolenia na budowę?
4. Jaka procedura jest wymagana przy przebudowie linii sieci elektroenergetycznej, polegającej na zwiększeniu jej długości?
5. W jakim terminie należy zrealizować nakaz rozbiórki obiektu tymczasowego, przewidzianej w decyzji o pozwoleniu na
budowę?
6. Czy zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wymaga dokonania zmiany w projekcie budowlanym?
dr inż. Teresa Możaryn, mgr inż. Helena Bobryk, dr inż. Michał Wójtowicz - Instytut Techniki Budowlanej
Zasady projektowania konstrukcji stalowych są określone w normie PN-EN 1990:2004 Eurokod – Podstawy projektowania konstrukcji i odpowiednich częściach normy PN-EN 1993:2006 PN-EN Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.
Stal konstrukcyjna powinna być dobierana z uwzględnieniem następujących parametrów: wytrzymałość; odporność na kruche pękanie; odporność na korozję oraz spełnienia wymagań dotyczących projektowania połączeń. Trwałość konstrukcji stalowej w projektowymokresie użytkowania zapewniają: odpowiednie zaprojektowanie; wykonanie; zabezpieczenie przed korozją oraz właściwe utrzymanie.
Wprowadzenie norm europejskich do projektowania konstrukcji budowlanych, czyli tzw. Eurokodów, pociągnęło za sobą istotne zmiany. W przypadku konstrukcji żelbetowych projektuje się je wg Eurokodu 2 (EC2), tj. PN-EN 1992-1-1, która wyparła stosowaną dotychczas normę PN-B-03264:2002 Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone. Obliczenia statyczne i projektowanie.
Zmiany wprowadzone w EC2 odnoszą się nie tylko do zasad projektowania, ale również do wymagań dotyczących materiałów stosowanych w konstrukcjach żelbetowych, m.in. stali zbrojeniowej. Eurokod 2 definiuje nowy podział tej stali. Wyróżnia się klasy stali: A– stale o niskiej ciągliwości; B – stale o średniej ciągliwości i C – stale o wysokiej ciągliwości.
Więcej na temat stali zbrojeniowej w Centrum Promocji Jakości Stali >>
dr inż. Rafał Krzywoń, Politechnika Śląska
Określone w normie PN-EN 1992-1 (Eurokod 2) wymagania dotyczące betonu odnoszą się nie tylko do betonów zwykłych, lecz również do betonów o wysokiej wytrzymałości oraz betonów lekkich. Najniższą, dopuszczoną do stosowania, jest klasa betonu C12/15, a najwyższą C90/105.
Właściwości betonu
W obliczeniach wykorzystywane są następujące właściwości betonu:
● wytrzymałość na ściskanie;
● wytrzymałość na rozciąganie;
● moduł sprężystości;
● odkształcenie graniczne przy ściskaniu;
● współczynnik odkształcenia poprzecznego (Poissona);
● współczynnik rozszerzalności termicznej;
● skurcz i pełzanie.
Podstawową cechą decydującą o klasie betonu jest jego wytrzymałość na ściskanie, określona wg EN 206-1. Jest to wytrzymałość charakterystyczna walcowa fck określana po 28 dniach od zabetonowania jako 5% kwanty rozkładu prawdopodobieństwa. Pozostałe cechy wytrzymałościowe betonu odnoszone są do tej wielkości.
Właściwości stali zbrojeniowej
Norma PN-EN 1992-1 wprowadza całkowicie nową klasyfikację stali zbrojeniowych. Zasadniczą ideą jest odejście od sztywno określonych gatunków stali i zastąpienie ich ogólnymi wymaganiami dotyczącymi właściwości wytrzymałościowych i odkształcalności. W miejsce pięciu klas, uzależnionych od charakterystycznej granicy plastyczności, Eurokod2 wprowadza trzy klasy stali zbrojeniowej A, B i C. O odpowiedniej przynależności decydują charakterystyka ciągliwości oraz charakterystyczne odkształcenie przy maksymalnej sile osiowej.
Wprowadzone w Eurokodzie2 zmiany zasad klasyfikowania stali umożliwiają projektantowi wykorzystanie dowolnych gatunków stali, w tym również stali importowanych. Warunkiem jest certyfikacja produktu zgodnie z wymaganiami normy EN 10080. Ułatwia to wprowadzanie do stosowania nowych gatunków stali zbrojeniowych.
Określane są następujące właściwości stali zbrojeniowych:
• granica plastyczności;
• wytrzymałość na rozciąganie;
• ciągliwość wyrażona odkształceniem przy zerwaniu oraz parametrem charakterystyki ciągliwości k;
• możliwość gięcia;
• przyczepność wyrażona wskaźnikiem użebrowania;
• wymiary przekrojów i tolerancje;
• wytrzymałość zmęczeniowa;
• spajalność.
dr inż. Łukasz Drobiec, dr inż. Radosław Jasiński - Politechnika Śląska
Analiza nośności filarków międzyokiennych modelem ramowym wg Załącznika C PN-EN 1996-1-1 wzbudza największe kontrowersje w przypadku przyjmowania wielkości przekrojów obliczeniowych i szerokości współpracującej stropów.
Wykazano, że przy obliczaniu nośności w przekrojach miarodajnych należy przyjmować szerokość modelu równą szerokości filarka, a szerokość tę można lokalnie zwiększyć wzdłuż boków trójkąta równoramiennego jedynie w przekroju górnym. Szerokość współpracującą stropów przyjmować można równą odległości między osiami okien jedynie w wypadku zastosowania współczynnika redukcyjnego η. Szerokość tę można również przyjąć równą powiększonemu wzdłuż boków trójkąta przekrojowi filarka i wówczas również należy zastosować współczynnik redukcyjny. Nie należy natomiast przyjmować szerokości współpracującej stropu równej szerokości filarka, gdyż wówczas w obliczeniach mogą wystąpić niedoszacowania w stosunku do rzeczywistego momentu przejmowanego przez filarek. Klasyczne podejście polegające na przyjęciu współpracy filarka z szerokością stropu sięgającą do połowy otworów okiennych, bez stosowania współczynnika redukcyjnego η zawsze daje znacznie większe wartości momentów niż uzyskane na drodze obliczeń numerycznych. Projektując filarek z wykorzystaniem tych momentów, uzyskuje się zatem duże przekroje filarka.
inż. Józef Dąbek – Prezes Zarządu Kopalni Wapienia „Morawica” S.A.
Funkcjonująca od prawie 45 lat na polskim rynku Kopalnia Wapienia „Morawica” S.A. położona jest w woj. świętokrzyskim, niecałe 10 km od Kielc, na terenie tzw. Białego Zagłębia, w którym kamień wapienny wydobywa się od ok. 150 lat.
Kopalnia Wapienia „Morawica” S.A. produkuje kamień wapienny przemysłowy używany jako topnik w hutnictwie, który po przerobieniu na mleczko wapienne staje się surowcem do odsiarczania spalin w elektrowniach oraz cukrownictwie. Kamień przemysłowy oferowany jest w bardzo dużym zakresie granulacji (od 30 do 120 mm). Kruszywo łamane znajduje natomiast zastosowanie jako stabilizator do budowy dróg, a także do produkcji betonów oraz jako składnik zapraw do wznoszenia murów i fundamentów.
W 1996 r. Kopalnia Wapienia „Morawica” S.A. uruchomiła własny zakład obróbki marmuru „Morawica”. Marmur występuje w trzech barwach: beżowej, kawowej oraz popielatej, zawiera widoczne mikroskamieniałości, zygzakowate linie zwane stylolitami oraz delikatne użylenie kalcytowe. Dzięki niezwykłym walorom estetycznym i dekoracyjnym oraz możliwości uzyskania bardzo dobrej jakości poleru jest użyteczności publicznej, obiektach sakralnych oraz podczas rewaloryzacji zabytków.
Więcej na temat Kopalni Wapienia „Morawica” S.A. >>
dr inż. Michał Piasecki, Instytut Techniki Budowlanej
Restrukturyzacja, przebudowa oraz wyburzenia istniejących obiektów budowlanych, odpady z zakładów produkcyjnych i innych stanowią pokaźne źródło odpadów budowlanych. Wykorzystywanie materiałów oraz gruzu z rozbiórek, zmniejszenie strumienia odpadów jest od wielu lat istotnym elementem polityki zrównoważonego budownictwa, badań naukowych oraz prac legislacyjnych w kraju i Komisji Europejskiej. Istnieje potrzeba utylizacji gruzu w celu pozyskania wartościowego surowca i tym samym zmniejszenia wydobycia kruszywa naturalnego. W Polsce od pewnego czasu zwraca się uwagę na ten problem m.in. w związku z Rozporządzeniem CPR nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. zastępującym Dyrektywę Budowlaną i wdrożeniem siódmego wymagania podstawowego mówiącego o zrównoważonym wykorzystaniu surowców w cyklu życia obiektu budowlanego.
Koniec cyklu życia budynku
Liczne działania podejmowane w ostatnim czasie, zarówno w Unii Europejskiej, jak i w kraju, wskazują na coraz większe zrozumienie potrzeby uwzględniania oddziaływania budynków na środowisko w wymiarze praktycznym, a także konieczność merytorycznej dyskusji.
Proces harmonizacji wymagań dotyczących zrównoważonego budownictwa (w tym sprawa recyklingu) będzie ważnym elementem kształtującym rynek budowlany w najbliższych latach. Zmiany regulacji europejskich, m.in. wymagania podstawowego nr 3, które mówi, że budynki nie powinny być źródłem zanieczyszczeń mających wpływ na człowieka, przewidują szersze uwzględnienie kryteriów zrównoważonego rozwoju. Obejmuje ono obecnie wymagania dotyczące pełnego cyklu życia obiektów budowlanych, uwzględnia minimalizację wpływu na zmiany klimatu.
W rozporządzeniu CPR nr 305/2011 zawarto też siódme wymaganie podstawowe mówiące o zrównoważonym wykorzystaniu zasobów naturalnych. Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane, wykonane i rozebrane w taki sposób, aby wykorzystanie zasobów naturalnych było zrównoważone i zapewniało: recykling obiektów budowlanych oraz wchodzących w ich skład materiałów, trwałość obiektów budowlanych; wykorzystanie w obiektach budowlanych przyjaznych środowisku surowców i materiałów wtórnych. W najbliższych latach czeka nas proces implementacji nowego wymagania do przepisów krajowych. Instrumentem wspierającym wdrożenie nowych wymagań jest normalizacja budownictwa zrównoważonego.
Start 
