dr inż. Janusz Krentowski, Politechnika Białostocka
Metodyka i zakres prac rewaloryzacyjnych zabytkowego budynku „Pod Łokietkiem” w Ojcowie
Po przeprowadzeniu badań i analiz sformułowano wytyczne dotyczące prac remontowych, zmierzających do wyeliminowania lub zminimalizowania skutków wad [Tajchman J.: Konstrukcja zabytków – uwagi o metodzie. Ochrona zabytków, z. 2, 1995 r.]. Prace remontowe, prowadzone pod stałym nadzorem uprawnionego personelu technicznego i konserwatora zabytków, poprzedzono specjalistycznymi robotami polegającymi na wzmocnieniu zabytkowej substancji obiektu.
Zastosowano nowoczesne rozwiązania technologiczne, m.in. ciśnieniowe iniekcje impregnacyjne oraz równolegle wykorzystano precyzyjne metody rękodzielnicze do rekonstrukcji i zabezpieczenia uszkodzonych zabytkowych elementów drewnianych, kamiennych, murowanych. Popularną i skuteczną metodą wzmacniania uszkodzonych murów i sklepień jest zastosowanie tzw. ściągów stalowych. W analizowanym przypadku wprowadzone „obce” elementy ingerowałyby w estetykę historycznej substancji, na co nie wyraził zgody konserwator zabytków [Zalasińska K.: Ochrona zabytków. Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2010 r.]. W związku z tym zaproponowano iniekcję ciśnieniową uszkodzonych murów ceglanych lub kamiennych. Kolejnym etapem prac była rekonstrukcja fragmentów murów ceglanych, wzmocnienie sklepień murowanych lub wypełnienie spękań o cechach dylatacyjnych, szczególnie widocznych w gzymsach elewacji, materiałami odkształcalnymi.
dr inż. Piotr Berkowski, dr inż. Grzegorz Dmochowski - Politechnika Wrocławska
Opis remontowanych budynków
Konstrukcja omawianych budynków jest tradycyjna: ceglane fundamenty ławowe (rysunek); ściany nośne z cegły pełnej na zaprawie wapiennej lub wapienno-cementowej; stropy nad piwnicami najczęściej odcinkowe na belkach stalowych, a stropy międzypiętrowe – drewniane, belkowe ze ślepym pułapem i zasypką żużlową bądź piaskową.
Więźba dachowa jest drewniana, różnego typu, z reguły krokwiowo-płatwiowa; klatki schodowe przede wszystkim stalowe, rzadziej ceglane, odcinkowe z drewnianymi stopnicami, a czasami ze stopniami kamiennymi. Balkony mają stalową konstrukcję wsporczą z różnego typu ceglanymi płytami nośnymi, rzadziej żelbetowymi, prefabrykowanymi.
Na aktualny stan techniczny budynków duży wpływ ma: brak izolacji pionowych i poziomych fundamentów i ścian piwnic; sytuowanie toalet na klatkach schodowych, a tzw. pomieszczeń mokrych (kuchnie, łazienki) na stropach drewnianych.
Typowe uszkodzenia i ich naprawa
Fundamenty omawianych budynków są ceglane, z cegły pełnej na zaprawie wapiennej lub cementowo-wapiennej. Podczas wznoszenia budynków nie wykonywano izolacji poziomej ani pionowej, natomiast z reguły wykonywano drenaż opaskowy. Podczas działań wojennych lub w czasie budowania tzw. budynków plombowych system drenażu uległ uszkodzeniu i potem nie był naprawiany. Poza tym stawał się on także niedrożny w wyniku naturalnego zatkania i braku oczyszczania. Spowodowało to długotrwałe zawilgacanie fundamentów i ścian piwnic, a w konsekwencji strukturalne uszkodzenia cegły i zaprawy, szczególnie że w wielu miejscach Wrocławia poziom wód gruntowych jest wysoki i ulega częstym wahaniom w związku ze zmianami poziomu wody w Odrze.
dr inż. Svetlana Lapovskaya, inż. Tatyana Voloshina - State Enterprise „Ukrainian Research Design Institute of Building Materials and Products” (SE „RDIBMP”), Kijów
W porównaniu z innymi materiałami ściennymi, autoklawizowany beton komórkowy (ABK) łączy wyjątkowo dużo pozytywnych cech. Są to: lekkość (mała gęstość); trwałość; bioodporność; niepalność; łatwość obróbki; bardzo dobra izolacyjność cieplna; przepuszczalność pary wodnej. Ponadto przy realizacji obiektów z betonu komórkowego potrzebny jest znacznie mniejszy nakład pracy w porównaniu z innymi materiałami murowymi.
Z drugiej strony wyroby wielkowymiarowe z ABK o gęstości 400 – 500 kg/m3 odznaczają się małą wytrzymałością na rozciąganie przy zginaniu oraz zwiększoną kruchością. To powoduje, że mogą w nich wystąpić pęknięcia i rysy zarówno podczas produkcji, jak również transportu i montażu. Jednym ze sposobów na wyeliminowanie wymienionych problemów oraz optymalizację struktury jest zastosowanie materiałów, które mogą wzmocnić konstrukcyjny szkielet betonu komórkowego.
We współczesnym materiałoznawstwie budowlanym szczegółowo zbadano kwestie wzmacniania betonu komórkowego włóknami organicznymi (kapron, polipropylen, polietylen, tereftalan) imineralnymi (bazalt, szkło). Jednocześnie w literaturze technicznej brakuje danych dotyczących zastosowania produktów polimerowych jako wzmocnienia dyspersyjnego do produkcji ABK.
dr inż. Paweł Sulik, dr inż. Ewa Sudoł - Instytut Techniki Budowlanej
Zastosowanie drewna na okładziny elewacyjne w niektórych budynkach wiąże się z koniecznością spełnienia wymagań dotyczących bezpieczeństwa pożarowego, co bezpośrednio wynika z zapisów działu VI, rozporządzenia Ministra Infrastruktury, z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami). Aby im sprostać, stosuje się impregnaty ogniochronne, lakiery itp.
Cecha „ogniowa” jest więc podstawowym kryterium oceny danego zabezpieczenia w konkretnym rozwiązaniu, co jak wynika z omówionego w artykule przypadku, nie zawsze jest wystarczające. Związane jest to m.in. z metodologią badawczą. Przez wiele lat badaniom poddawano niestarzony model danego rozwiązania – element drewniany, zazwyczaj z sosny gęstości ok. 450 kg/m3, zabezpieczony określonym impregnatem lub lakierem ogniochronnym. Klasyfikacją wynikającą z tych badań obejmowano wszystkie inne gatunki drewna, o ile jego gęstość nie była niższa niż badanego. Doświadczenia z ostatnich lat, w tym opisany w artykule przypadek, skłoniły do wyłączenia z udzielanych obecnie aprobat technicznych na impregnaty ogniochronne możliwości stosowania ich na drewnie gatunków egzotycznych.
dr inż. Maria Jaworska-Michałowska, Politechnika Krakowska
Koncepcje związane z zastosowaniem blach perforowanych pozwoliły na uzyskanie interesujących i niespotykanych dotychczas efektów przestrzennych. Metalowe osłony są trwałe i dekoracyjne.
Należy jednakże podkreślić, że projektowane bez uwzględnienia wyraźnych podziałów, mogą z czasem powodować monotonne wrażenie u użytkownika. Po umieszczeniu dużej płaszczyzny osłony przed szklaną przegrodą, podstawowym problemem jest również ograniczenie widoczności z wnętrza budynku. Z punktu widzenia korzyści użytkowych, efektem zastosowania osłon, oprócz ochrony wnętrz przed przegrzaniem, jest zmniejszenie kosztów np. wynikających z ograniczenia zastosowania klimatyzacji. Popularyzacja tych rozwiązań, które są niestety jeszcze drogie, jest uzasadniona także z uwagi na możliwość poprawy bilansu energetycznego budynku.
Start 
